Buradasın
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı: Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir
youtube.com/watch?v=NR3rpTygX0wYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı dersidir. Eğitimci, serbest nazım ve toplumcu şiir konularını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, serbest nazım ve toplumcu şiirin tanımı ve özellikleri ile başlayıp, bu şiir türlerinin tarihsel gelişimini açıklamaktadır. İlk bölümde Nazım Hikmet ve Rıfat İlgaz gibi önemli toplumcu şairlerin hayatları ve eserleri ele alınırken, ikinci bölümde Rıfat İlgaz, Aziz Nesin, Ceyhun Atuf Kansu, Ahmet Arif, Erküment Behzat Lav, Arif Damar ve Enver Gökçen gibi toplumcu gerçekçi şairlerin hayatları, eserleri ve edebi anlayışları hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Videoda serbest nazımın ölçüsüz ve uyaksız şiirler olduğu, toplumcu şiirin ise köyden kente göç, gecekondu hayatı ve toplumsal sorunları anlatan şiirler olduğu belirtilmektedir. Her şair için eğitim geçmişi, meslek hayatı ve edebi özellikleri detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- 00:06Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir
- Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında şiirin dokuz alt başlığı vardı: öz şiir, toplumcu şiir, gerçekçi şiir, milli edebiyat anlayışını sürdüren şiir, garip şiiri ve yeniliği sürdüren şiir.
- Serbest nazım, ölçüsüz ve uyaksız, herhangi bir ölçüye ve kafiyeye bağlı kalmadan yazılan şiirlerdir.
- Toplumcu şiir, 1940'lı yıllardan sonra bilim, teknoloji ve sanayileşmenin gelişmesiyle köyden kente göç, gecekondu hayatı ve toplumun dertlerini anlatan şiirlerdir.
- 01:43Serbest Nazımın Özellikleri
- Serbest nazım, ölçüsüz ve uyaksız şiirlerdir ve 1940'lı yıllardan sonra yaygınlaşmıştır.
- Şiirde ahenk, asans (teker) ve aliterasyon (tekrar) ile sağlanır.
- Rıfat İlgaz'ın "Gidenler gitti, alim boş kaldı sağ kolu" şiiri, fabrikada sağ kolunu kaybeden bir işçinin hayatını anlatan bir örnek olarak verilmiştir.
- 03:35Toplumcu Şiirin Genel Özellikleri
- Toplumcu şiir, her türlü dinsel ve töresel bağdan kopmuş, fütürizmden etkilenmiş şiirlerdir.
- Fütürizm, gelecekçilik anlayışıyla şiirde de hızın olması gerektiğini savunan bir öğretidir.
- Toplumcu şiirde bireysellikten önce kolektivizm vardır, şiirler söyle (nutuk) tarzında yazılmıştır ve biçelimden çok önemlidir.
- 05:16Önemli Toplumcu Şairler
- Nazım Hikmet, Rıfat İlgaz, Aziz Nesin, Ceylan, Atuf Kansu, Ahmet Arif Erçüment, Behzat Çavuş, Arif Damar, Enver Gökçe, Şükran Kür, Hüseyin Hasan, Hüseyin Korkmaz gibi şairler toplumcu gerçekçi şairlerdir.
- Serbest nazım ve toplumcu şiir, şekil olarak serbest, konu olarak toplumu anlatan şiirlerdir.
- 06:02Nazım Hikmet
- Nazım Hikmet, Bahriye Mektebi'ni bitirip deniz subayı olmuş, sonra Rusya'ya giderek ekonomi ve politika okumuştur.
- Marksist düşüncenin Türkiye'deki en önemli savunucularından biridir ve eserleri birçok dile çevrilmiş, birçok ödül almıştır.
- Şiirleri Türkiye'de yasaklanmış, ölümünden sonra 1960'lı yıllardan sonra tekrar yayınlanmaya başlamıştır.
- 06:58Nazım Hikmet'in Eserleri ve Hayatı
- İlk şiirini 11 yaşındayken yazdığı "Feryadı Vatan" şiiri, Balkan savaşları konu edinmiştir.
- 22 yaşına kadar yazdığı şiirlerde aşk ve millet sevgisi üzerine olmuştur.
- Moskova'da Mayakovski ile tanışarak serbest şiir ve toplumcu içeriğe yönelmiştir.
- 08:22Nazım Hikmet'in Önemli Eserleri
- "835 Satır" adlı eseri, Anadolu toplumunda büyük şaşkınlık uyandırmıştır.
- "Şeyh Bedrettin Destanı" ile şiirini ulusallaştırmış, Divan ve halk şiiri geleneğini modern şiirle kaynaştırmıştır.
- "Memleketimden İnsan Manzaraları" eserinde 1908'den 1940'lı yıllara kadar olan dönemi anlatmıştır.
- 11:11Rıfat İlgaz
- Rıfat İlgaz, "Hababam Sınıfı" kitabıyla tanınmıştır, edebiyat mezunudur ve çeşitli okullarda öğretmenlik yapmıştır.
- 1930-1940 yıllarında romantik şiirler yazmıştır, 1940 sonrasında toplumcu gerçekçi şiire yönelmiştir.
- "Her şeyi açık açık söylemelidir" anlayışıyla hareket etmiştir.
- 12:23Rıfat İlgaz
- Rıfat İlgaz, 1959'da "Hababam Sınıfı" adlı eserini yazarak Türkiye'deki eğitim sistemini eleştirmiştir.
- Çocuk eğitimine önem veren ve toplumcu olan İlgaz, çocuklara yönelik mizahi öyküler yazmıştır.
- İlgaz'ın eserleri arasında "Yarenlik Sınıfı", "Üsküdar'da Sabah Oldu", "Karakılçık Uzak Değil", "Güvercin Uyur Mu?", "Hababam Sınıfı" gibi şiirler ve romanlar bulunmaktadır.
- 13:18Aziz Nesin
- Aziz Nesin, edebiyatımızda tartışılan ancak dünya genelinde tanınan bir sanatçıdır.
- Güzel sanatlar akademisinde okumuş, hayatını gazetecilikle kazanmış ve mizah hikayeleri yarışmasında dünya birinciliğini almıştır.
- Eserlerinde toplumun aksayan yönlerini anlatan Nesin, abartılı bir anlatım tarzıyla halkın beğenisini kazanmayı öne çıkarmıştır.
- Nesin'ın eserleri arasında "Sonra Başa Sevgi", "On Ölüme Beş Kala Kendini Yakalamak", "Hoşça Kalın Sivas Acısı" gibi şiirler ve "Duyduk Duymadık Demeyin", "Düdüklülerle Fırçacıların Savaşı", "Zübük" gibi romanlar bulunmaktadır.
- 16:01Ceyhun Atuf Kansu
- Ceyhun Atuf Kansu, tıp okuyup çocuk doktoru olan biri olarak edebiyat üzerinde etkili olmuştur.
- Anadolu gezilerinden ilham alan Kansu, şiirlerinde toplumsal sorunlara ağırlık veren toplumcu gerçekçi bir şairdir.
- Edebiyatta çocuk ıstıraplarını dile getiren ilk şair olan Kansu, Anadolu insanının özlemlerini, sevinçlerini ve acılarını coşkulu bir söyleyişle aktarmıştır.
- Kansu'nun eserleri arasında "Bir Çocuk Bahçesinde", "Bağbozumu Sofrası", "Yanık Hava", "Çocuklar Gemisi" gibi şiirler ve "Devrimcinin Takvimi", "Ya Bağımsızlık Ya Ölüm", "Sevgi Elması" gibi denemeler bulunmaktadır.
- 17:56Ahmet Arif
- Ahmet Arif, Ankara'da felsefe okurken tutuklanıp yedi yıl hapis yatar ve bu deneyimi "Hasretinden Prangalar Eskittim" şiir kitabında dile getirmiştir.
- Nazım Hikmet'in açtığı yolda yürüyen Arif, şiirlerinde anadolu duyarlılığı ve özlemleri ile ezilen insanlardan yana olmuştur.
- "Hasretinden Prangalar Eskittim" kitabı, edebiyatımızda ilk on yılda en çok satan şiir kitabı olmuştur.
- 19:26Diğer Toplumcu Gerçekçi Şairler
- Ercüment Behzat, Berlin'de tiyatro ve müzik eğitimi almış, İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda aktör reisi olarak çalışmıştır.
- Arif Damar, 1969'da Yeryüzü Kitabevini açmış ve Yeryüzü dergisini çıkarmıştır.
- Enver Gökçen, edebiyat öğretmeni olan ve halk şiirinden faydalanmış, kısa dizeler kullanan bir şairdir.
- Şükran Kurdakul, Hasan İzzettin Dinamo, Cahit İrgat, Niyazi Akıncıoğlu, Suat Taşer de toplumcu gerçekçi edebiyat içerisinde eser veren sanatçılardandır.