Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğrencilere Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı dersi verdiği eğitim içeriğidir. Videoda Metin Barak ve Sema adlı iki öğretmen yer almaktadır.
- Ders, Cumhuriyet dönemi Türk şiiri konusunu ele almaktadır. İlk olarak 1980 sonrası şiir anlayışları, farklı şair grupları ve mistik-metafizik şairler hakkında bilgiler verilmekte, ardından Hüseyin Atlansoy, Enes Batur, Sunay Akin, Murathan Mungan ve Lale Müldür gibi şairler tanıtılmaktadır. Dersin son bölümünde halk şiiri ve önemli halk şairleri (Aşık Veysel, Abdurrahim Karakoç, Karslı Murat Çobanoğlu, Şeref Taşlıova, Aşık Mahsuni Şerif, Aşık Feyman ve Neşet Ertaş) hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
- Ders içeriğinde ayrıca Öz Şiir, Garipçilik, İkinci Yeni ve Toplumcu Şiir gibi akımlar ve temsilcileri de incelenmekte, şairlerin önemli şiirleri ve kitapları hakkında örnekler verilmektedir. Video, doğru-yanlış ve eser-yazar eşleştirme sorularıyla pekiştirme kısmına da yer vermektedir.
- 00:54Sıradışı Dakika Hikayesi
- Rusya'daki bir köyde fakir ve zengin iki kardeş vardı; fakir kardeş alın teriyle kazandığını yemeye çalışırken, zengin kardeş açık köz geçinip ucuza aldığı malları pahalıya satardı.
- Zengin kardeş, fakir kardeşini aldatmak için "herkes çam kozalak sordu" dedi, fakir kardeş bu sözlere inanarak haftalarca çam kozalak topladı ve Moskova'ya götürdü.
- Rus Çarı, fakir köylünün dürüst olduğunu anlayıp ona destek olmak için saray halkına herkesin çam kozalağı hediye etmesini emretti, böylece fakir köylü zengin oldu.
- 04:18Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri
- Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının son iki konusu işlenecek, 1980 sonrası roman ve hikaye yeni sınav sisteminde sorulmayacak.
- 1980 sonrası şiirde şairlerin ortak bir şiir anlayışı yoktur, herkes kendi kafasına göre şiir yazmıştır.
- Bu dönemde geleneksel divan şiirine bir yöneliş söz konusudur, yapı ve söyleyiş içerikten önemlidir, imge ağırlıklı kapalı bir anlatım vardır.
- 06:431980 Sonrası Şiirin Özellikleri
- 1980 sonrası şiirde geçmiş tarihimizle ilgili konulara imge düzeyinde göndermeler yapılmış, şehirli kimliği öne çıkmıştır.
- Şiirin esas konusunun birey olduğu anlayışı benimsenmiştir.
- Şiir ve Sonbahar gibi dergiler bu dönemde etkili olmuş, geleneksel birikimin önemini vurgulamışlardır.
- 08:061980 Sonrası Şiir Şairleri
- Haydar Ergülen, mistik-metafizik şairler grubunda değerlendirilir, Alevi-Bektaşi kaynaklarından yararlanmıştır.
- Hüseyin Atlansoy, mistik yönü ağır basan bir şairdir, "Intihar İlacı" ve "Balkon Çıkmazı" gibi eserleri vardır.
- Enes Batur, beatnik (aykırılık) üzerine şiirler yazmış, "Gözlerin Sığmıyor Yüzüme" ve "Yirmibeş ile Gördüğün gibi" gibi eserleri vardır.
- Sunay Akin, yeni garipçi anlayışta şiirler yazmış, Orhan Veli çizgisini sürdüren bir şairdir ve "Yeni Yaprak" dergisini çıkarmıştır.
- 12:50Türk Şiirinde Önemli Şairler
- Sunay Akin, İstanbul Oyuncak Müzesi'ni kendi imkanlarıyla kurmuş ve bu müze 2010'da Avrupa'da Yılın Müzesi seçilmiş.
- Murathan Mungan, Doğu hikayeciliği ile Batı hikayeciliğini birleştirmek için tarihi ve mitolojik motifleri hikayelerine yerleştirmiş.
- Lale Müldür, Türk şiir geleneğinden yararlanmayan, farklı kültürlerden beslenerek çok kültürlü bir şair olup en ünlü şiiri "Destina" olmuştur.
- 16:211980 Sonrası Türk Şiiri Özellikleri
- 1980 sonrası dönemde belli ülkeler etrafında oluşan şiir topları meydana gelmemiş, herkes kendi kafasına göre şiir yazmıştır.
- Kültür ve medeniyet tarihimizin imge düzenine göndermeler yapılmış, halk ve divan şiiri geleneklerine bir yöneliş başlamıştır.
- Şairler, şiirin araç değil amaç olduğunu savunmuş, sanatın sanat içindiğini vurgulamışlardır.
- 21:35Şiir Okuma
- Cemal Süreyya'nın "Şimdi pencereyi açsam" başlıklı şiirinden bir bölüm okunmuştur.
- Turgut Uyar'ın "Bir bozuk saattir yüreğim" başlıklı şiirinden bir bölüm okunmuştur.
- Cumhuriyet dönemi halk şiiri konusu ele alınmıştır.
- 25:02Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri
- Cumhuriyet dönemi halk şiiri günümüzde de devam eden bir edebiyattır ve köylerde, kasabalarda şiir yazan birçok gönüllü insan vardır.
- Günümüz halk şairleri konu ve tema bakımından şiiri daha da genişletmişlerdir.
- 26:23Halk Şiirinin Özellikleri
- Halk şiirinde toplumu ilgilendiren her türlü tema açık bir anlatımla dile getirilir çünkü halkın anlaması gerekir.
- Halk şiirinde saz eşliğinde söylenme geleneği devam etmektedir.
- Halk şiirinde usta-çırak ilişkisi önemli bir özellik olarak yer almaktadır.
- 27:0420. Yüzyıl Halk Şairleri
- 20. yüzyılın önemli halk şairleri arasında Aşık Veysel, Abdurrahim Karakoç, Aşık Mahsuni Şerif, Aşık Feymani, Şeref Taşlıova ve Karslı Murat Çobanoğlu bulunmaktadır.
- Aşık Veysel, Atatürk konulu şiirleri ilk kez yazan, teknik olarak gösterişsiz ancak kusursuz bir yeteneğe sahip önemli bir şairdir.
- Aşık Veysel'in "Uzun İnce Bir Yoldayım", "Kara Toprak" ve "Güzelliğin On Para Etmez" gibi meşhur şiirleri vardır.
- 29:53Aşık Veysel'in Hayatı
- Aşık Veysel, 2-3 yaşlarında çiçek hastalığından bir gözünü, 7-8 yaşlarında ise hayvanın boynuzuyla diğer gözünü de kaybetmiştir.
- Ahmet Kutsi Tecer, Sivas'ta düzenlenen halk aşıkları şenliğinde Aşık Veysel'i keşfetmiştir.
- Aşık Veysel'in eşi başka bir adamla kaçarken, Aşık Veysel farkında olmadan eşinin çantasına para yerleştirmiş, bu da onun vicdanlı bir insan olduğunu göstermektedir.
- 33:02Abdurrahim Karakoç
- Abdurrahim Karakoç, "Mihriban" şiiriyle ün yapmış, saz çalmayan, yergi, hiciv ve öfke şiirlerinin ana damarını oluşturmuş bir şairdir.
- Abdurrahim Karakoç'un "Hasan'a Mektuplar", "El Kulakta Vur Emri", "Kan Yazısı", "Suları İslatamadım Dosta Doğru", "Beşinci Mevsim", "Gerdanlık" ve "Yasaklı Rüyalar" gibi eserleri vardır.
- Karakoç, "Mihriban" şiirinde anlatılan kadının kim olduğunu kimseye söylemediğini, onun saçlarının sarı olmadığını ve adının Mihriban olmadığını belirtmiştir.
- 35:35Diğer Halk Şairleri
- Karslı Murat Çobanoğlu, saz çalmayan bir şair olmasına rağmen, Kars'ta bulunan Aşıklar Kahvesini işletmiş ve yeni aşıkların yetiştirilmesi için imkanlar hazırlamıştır.
- Şeref Taşlıova, 2010 yılında UNESCO tarafından Aşıklık Geleneği Temsilcisi olarak "Yaşayan İnsan Hazinesi" seçilmiştir.
- Aşık Mahsuni Şerif, Bektaşi kültürünün temsilcilerinden olup, Anadolu ezgilerinin tanıtılmasında önemli rol oynamıştır.
- Aşık Feymani, Adana'da doğmuş ve Çukurovalı aşıklar arasında büyük saygınlık kazanmıştır.
- 38:55Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri
- Neşet Ertaş, "bozlak türünün ustası", "bağlama virtüözü" ve "son şaman" lakaplarıyla anılır ve "gönül" sözcüğünü çok kullanmıştır.
- Cumhuriyet dönemi halk şairleri, geleneksel konuların yanında yeni ve güncel konulara da yer vermiştir.
- Halk şairleri, şiirlerini saz eşliğinde söylemeye devam etmişlerdir ve açık anlatım, sade bir dil kullanmıştır.
- 41:20Önemli Halk Şairleri
- Şeref Taşlıova "Yaşayan İnsan Hazinesi" seçilmiş, Aşık Feymani şiirlerinde tasavvufu yer vermiştir.
- Neşet Ertaş "Bozkırın Tezenesi", Aşık Veysel Sivas'taki Aşıklar Bayramı'nda keşfedilmiştir.
- Murat Çobanoğlu, Karslı bir şairdir ve "Cumhuriyet Destanı" adlı eserini yazmıştır.
- 44:23Şiir Akımları ve Şairler
- Öz Şiir akımında Nabi, Nazım Hikmet, Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Ahmet Muhip ve Asa Alet Çelebi yer almaktadır.
- Garipçiler sürrealizmden etkilendi, toplumcu şairler ise turizmden etkilendi.
- İkinci Yeni akımı anlaşılmaz ve soyut bir şiir tarzını benimsemiştir.
- 47:37Sıradışı Dakikalar
- Abdurrahim Karakoç'un "Mihriban" adlı şiirinde aşkın derinliği ve ifade edilemezliği anlatılmaktadır.
- Karakoç, Mihriban'ın mektuplarına son karşılığını "Unutursun Mihribanım" adlı şiire vermiştir.
- Şiirde unutmanın zamanla gerçekleşeceği ve her şeyin değişeceği vurgulanmaktadır.