Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Buca'nın tarihini ve kültürel mirasını anlatan bir belgesel formatındadır. Videoda çeşitli kişilerin (bağcılar, sütçüler, eğitimciler) anıları ve görüşleri aktarılmaktadır.
- Video, Buca'nın uluslararası bir organik pazar yaratma hedefiyle başlayıp, bölgenin üzüm üretimi, eğitim kurumları ve kültürel mirasını kronolojik olarak anlatmaktadır. Özellikle Hilal İnaz Sultani Mektebi, Kızılçullu Köy Enstitüsü ve Reis Köşkü'nün tarihi detaylı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca, 20. yüzyılın ortalarından itibaren Buca'nın nüfus artışı, kentleşme süreci ve günümüzdeki durumu da anlatılmaktadır. Video, Buca'nın tarihi ve kültürel mirasını koruma çağrısıyla sonlanmaktadır.
- 00:02Buca'nın Geleceği
- Buca'da uluslararası bir organik pazar yaratmak hedefleniyor.
- Buca'nın üzümünü Yaylacık Mahallesi'nde, barajında ise Yanık Kahveler'de satmak planlanıyor.
- Yanık Kahveler restore edilecek ve gecede yaşanılır bir hale getirilecek, kunduracı, yemek yerleri, sütçü, dönerci ve ayrancısı ile kahvaltı yapmanın rahatlığı daha değişik olacak.
- 00:58Buca'nın Geçmişi ve Günümüzü
- Buca'da geçmişin unutulmadan geleceğin yaratılması ve ekolojik olarak çocuklara daha güzel bir gelecek bırakılması hedefleniyor.
- Artan nüfusla birlikte eski güven ortamı yerini modern ticaret anlayışına bırakıyor ve sözün değeri paranın gücüne tutsak oluyor.
- Modern dünyanın yok ettiği kara tren, o dönemin Bucasında kıvrıla kıvrıla İzmir'e ulaşmaktadır.
- 01:48Buca'nın Üzümleri
- Buca'nın üzümleri Dionysos'un topraklara en büyük hediyesidir ve rüzgarın kokusunu karıştırır.
- Buca'nın üzümü bal akar ve şifa verir, her bir derdi bu canın asma bahçeleridir.
- Yemyeşil uzayışı ile göz kamaştıran ve yarattığı tatlar yüzyıllar geçse de unutulmayacak olan Buca'nın üzümü, Manisa Ovası'nda bir tane yoktur.
- 02:35Buca'nın Üzüm Üretimi
- Günde yirmi-yirmibeş sepet üzüm kesilip İstanbul'a, bazı yüz-ikiyüz sepete gönderiliyordu.
- Bereketli topraklar üzüm kokarmış, bağlar üzüm çeşitleriyle, üzümler lezzetiyle yarışırmış.
- Razaki parmak üzüm, Sultani tavşan böbreği, Kıbrıs karası, çekirdeksiz üzüm, güz üzüm, kuş üzümü gibi farklı tatlar yaratıyordu.
- 03:22Buca'nın Süt Üretimi
- Sabahleyin saat on sıralarında herkes eşeğe üzümü sarmış, deveci kervanı gibi arka arkaya İzmir'e giderdi.
- Kemeraltı'nda günde onbeş-yirmi sepet üzüm indiriliyordu ve beş-on tane manav vardı.
- Buca tertemiz havası ile yalnızca bedenlere esenlik sunmamış, kafalara da ışık olmuştur.
- 04:35Buca'da Eğitim Kurumları
- Aydınlanma, bilgilenme ve öğrenme isteği bu toprakların yüreğinde yer etmiştir.
- Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra eğitim kurumları bu yaşanası topraklarda yeşermeye başlamıştır.
- Freezler Köşkü'nde ilk çalışmalar başlar ve 1915 yılında Hilal İnaz Sultani Mektebi olarak kız öğretmen okulu olarak hizmete başlayacaktır.
- 06:00Kızılçullukköy Enstitüsü
- Şu anda Şirinler'de NATO karargahının içinde kalan Kızılçullukköy Enstitüsü, 1913 yılından başlayarak uzun yıllar Amerikan Koleji tarafından kullanılmıştır.
- Amerikan Koleji mezunu Adnan Menderes ve eski İzmir Belediye Başkanı Osman Kibar gibi ünlü kişiler buradan mezun olmuştur.
- 1933 yılına kadar Amerikan Koleji olarak faaliyetini sürdüren okul, Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetimi sonrasında Amerikan propagandası yapılıyor diye kapatılmıştır.
- 07:20Atatürk'ün Müdahalesi
- Okul kapandıktan sonra bir sene boş kalıyor fakat satışa çıkarılıyor ve bir İtalyan firması talip oluyor.
- Atatürk, İzmir Valisine Kızılçullu Mahallesi'ni köy statüsüne çevirmesini ve muhtarını seçtirmesini emrediyor çünkü köy kanununda yabancıların mal alıp satması yasaktır.
- Bir sene boş kalıyor, ondan sonra Atatürk emir veriyor ve kamulaştırılmasını istiyor.
- 07:56Kızılçullukköy Enstitüsü'nün Dönüşümü
- Kısa sürede kamulaştırılan saat kuleli yapı, 1937'de Atatürk yönetimince üç yıllık köy öğretmen okulu olarak hizmete sunulmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı'na teslim edilir.
- 1940 yılında Köy Enstitüleri Yasasının çıkmasıyla Kızılçullu da köy enstitüsü olur ve 1952-1953 ders yılı başına kadar faaliyetini sürdüren enstitü, Türkiye'de ilk kez kız ve erkek öğrencilerin karma eğitim yapmış olduğu bir köy enstitüsü modeli olarak karşımıza çıkmıştır.
- Kızılçulluk Enstitüsü, Kızılçullu'ya gurur yaşatan bir isimdir ve mezunları Türkiye'nin dört bir yanında öğretmenlik yapıp aydınlanma yolunu açmışlardır.
- 09:17Eğitim Reis Köşkü
- 1951 yılında enstitü kapanmasıyla yol tıkanır ve Milli Eğitim Bakanlığı ile İzmir Valiliği Reis Ailesi ile görüşmeye başlar.
- Kayıtlara bakıldığında yediyüz bin lira civarında bir meblağla köşkün aileler satın alındığına dair bilgilere ulaşılmıştır.
- Aileden alındıktan sonra mal bekali ihalelerle buranın bir eğitim enstitüsü'ne dönüştürülmesi açısından girişimlerde bulunur ve 1959'un 30 Kasım'ında eğitim enstitüsü açılır.
- 10:46Buca'nın Günümüzdeki Durumu
- Asırlık tarihinde temiz havası, bağlı bahçeli görüntüsü ve su kaynakları ile dikkat çeken Buca, 20. yüzyılın ortalarına gelindiğinde onbin nüfuslu bir ilçedir.
- 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra hızla artan iç göç ve sağlıksız kentleşme Buca'yı da etkiledi, bağlar, bahçeler ve zeytinlikler birer birer yitip gitti.
- 2000'li yıllara doğru akıp giderken Buca'da ortaya çıkan ve uygulama alanı bulan projeler, Buca'nın bağrında barındırdığı kültürel varlığa, yeşil dokuya, onca sıkıntının arasından insanca birer sesleniş gibiydi.
- 13:15Buca'nın Tarihi Yolculuğu
- Buca'nın asma bahçeleri, zeytinlikleri tarih boyunca nice kahramanlıklar, aşklar, göçler gördü, nice öyküler yaşadı, yarattı.
- Çağlar öncesinden günümüze ulaşan yolculuğunda birçok uygarlık iz bıraktı ve toprağında hep atılımların oluşumunu sağladı.
- Deve yüklü kervanlardan kara treni, kara trenden motorlu araçlara uzadı Buca'nın renkli yolculuğu ve şimdi son durağa geldik.