Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sunucu ve Çukurova Üniversitesi'nde istatistik eğitimi almış, bioinformatik master ve doktora yapmış, şu anda İsveç'te Carliska'da doktora sonrası araştırmacı olarak görev yapan Deniz adlı bir uzmanla yapılan röportajdır.
- Röportajda biyoinformatik kavramı, bu alana nasıl ilgi duyulduğu, gerekli eğitim yolları ve kariyer seçenekleri ele alınmaktadır. Video, biyoinformatikin temel kavramlarından başlayarak, uygulama alanlarına, kullanılan programlama dillerine (Python, MATLAB), yapay zeka araçlarının kullanımına ve biyoinformatikin gelecekteki önemi hakkında bilgiler sunmaktadır.
- Röportajda ayrıca biyoinformatikin protein yapıları, ilaç geliştirme, patolojilerin anlaşılmasındaki rolü, genetik hastalıkları anlamamıza katkıları ve gelecekte her bilim insanının öğrenmesi gereken bir konu haline geleceği görüşü de paylaşılmaktadır. Konuşmacı, biyoinformatikin gelecekte lise seviyesine kadar yayılacağını ve biyoloji derslerini içerecek şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünmektedir.
- Biyoinformatik ve Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı, biyoinformatik alanında ilginç konular üzerine konuşmak için Deniz adlı arkadaşını davet etmiştir.
- Deniz, Çukurova Üniversitesi'nde istatistik okumuş, master ve doktorasını bioinformatik alanında tamamlamış, şu anda İsveç'te Carliska'da doktora sonrası araştırmacı olarak görev yapmaktadır.
- Biyoinformatik, biyolojik datanın istatistiksel ve matematiksel yöntemlerle bilgisayar ortamında analiz edilmesi ve metot geliştirmeyi kapsayan bir disiplindir.
- 01:18Biyoinformatik Kariyerine Başlangıç
- Deniz'in biyoinformatik ilgisi liseden başlamış, matematiği ve genetik dersini çok sevmesi nedeniyle bu alana yönelmiştir.
- Üniversite sınavında sevdiği konuların alakasız görünmesi üzerine, ailesinin bilinçli olmasıyla teori üzerine bir alan okumayı tercih etmiştir.
- Üniversitede risk analizi üzerine çalışmış, sosyoloji masterı yapmaya başlamış ancak sonunda biyoinformatikte karar vermiştir.
- 02:50Biyoinformatik Eğitimi ve Gereksinimler
- Biyoinformatikçi olmanın en büyük koşulu kod yazabilmektir, bu nedenle her ne okumuş olursanız olun mutlaka kod yazmayı öğrenmeniz gerekiyor.
- Biyoinformatik alanında en çok Python gibi programlama dilleri kullanıldığı için, istatistik bölümünden mezun olan Deniz tekrar öğrenmek zorunda kalmıştır.
- Biyoinformatik master programında mezun olduğunuz alana göre okumamış olduğunuz alanların derslerini almanız gerekiyor; istatistikçi olarak biyoloji ve bilgisayar dersleri almıştır.
- 04:52Biyoinformatik Kariyer Seçenekleri
- Biyoinformatik mezunları akademik kariyer yapabilir veya şirketlere gidebilir; ilaç firmalarında aromatik data analist olarak çalışabilir veya Spotify gibi şirketlerde data analisti olabilir.
- Araştırma yaptığınız konuya göre çalışma alanı değişebilir; biyolojik bir sorunun peşinden gidiyorsanız biyoloji datası analiz etmek zorunda kalabilirsiniz.
- Maksimum birkaç aylık bir çalışma arkasından hangi alana isterseniz taşınabileceğinizi düşünebilirsiniz; şirketlerde ve akademi'de oldukça fazla seçenek vardır.
- 07:04Biyoinformatikin Önemi
- Biyoinformatik, biyologların normalde yapamadığı datayı analiz etmeyi mümkün kılar; datayı sadece sayılardan ibaret değil, anlam ifade edebilmesi için analiz edilmesi gerekiyor.
- Üretilen ve yayınlanan data, farklı pek çok soru için kullanılabilir; biyoinformatikçi gelip datayı inceleyerek daha ileri sorular sordurabilir ve yeni deneylerin yolunun önünü açabilir.
- Biyoinformatikçiler de belli sorunlarla karşılaşabilir; datayı analiz ettikten sonra sonuçların doğruluğunun test edilmesi için tekrar deney yapma talebi olabilir.
- 08:35Bilimsel Verilerin Paylaşımı
- Konuşmacı, makalelerinde tüm çıplak verileri ve figürleri paylaşabildiğini ancak bu kültürün henüz yaygın olmadığını belirtiyor.
- Bazı dergiler yayınlama sürecinde veri paylaşımını zorunlu kılıyor ancak sadece yayınladıkları kısmı paylaşıyorlar.
- Bazı araştırmacılar verilerini paylaşmak istemediği için makalelerini yayınlamıyor, ancak daha sonra tüm verilerini halka açık hale getirmeyi planlıyorlar.
- 10:23Sistem Biyolojisi Çalışmaları
- Konuşmacı sistem biyolojisi alanında çalışıyor ve biyolojik moleküllerin birbirleriyle etkileşimlerini inceliyor.
- Protein, gen ve metabolitler arasındaki etkileşimleri sistem içerisindeki bağlam içinde ele alıyor.
- Biyolojik süreçleri ve patolojileri daha iyi anlamak için molekülleri birey olarak değil, sistem içindeki etkileşimler dahilinde incelemek gerekiyor.
- 11:34Bioinformatiğin Uygulama Alanları
- Bioinformatiğin çok fazla uygulama alanı var; proteinlerin şekillerini ve yapılarını ortaya koymaya çalışan gruplar bulunuyor.
- İlaçların farklı uygulama alanları bulmaya çalışan gruplar var, örneğin bir ilaçın başka bir hastalık için de kullanılabilirliği araştırılıyor.
- Biyolojinin olduğu her yerde bioinformatik olabilir ve olmak zorunda.
- 12:30Güncel Literatürü Takip Etme
- Güncel literatürü takip etmek için Google Scholar ve PubMed gibi kaynaklar kullanılabilir.
- Anahtar kelimeler kullanarak ilgi çekici makaleleri takip edebilir ve her yeni makale yayınlandığında haberdar olabilirsiniz.
- E-mail bildirimleri de güncel makaleleri takip etmek için etkili bir yöntem olabilir.
- 14:04Programlama Dilleri ve Chat GPT
- Konuşmacı Python programlama dilini tercih ediyor ve doktora süresince kullandığı MATLAB'ı çok sevmediğini belirtiyor.
- MATLAB grafik çizmek ve basit data analizi için iyi olsa da metot geliştirmek isteyenlere tavsiye edilmiyor.
- Chat GPT gibi yapay zeka araçları grafik çizme gibi basit işleri yapabiliyor ancak biyoinformatik analizi gibi teknik konularda bilgi sahibi olmayan bir yapay zeka olduğu için yanlış bilgi verebiliyor.
- 16:49Biyoinformatik Alanındaki Zorluklar
- Biyoinformatik çok disiplinler arası bir alan olduğu için biyologlar, biyoinformatikçiler ve istatistiksel biyoinformatikçiler birlikte çalışmalılar.
- Deney tasarım sürecinde biyologların fikir hakkı olmaması, doğru metotların uygulanmasını zorlaştırabiliyor.
- Biyoinformatikçilerin bilim insanı olmadığı düşüncesi yaygın olmasına rağmen, birlikte çalışmanın gücüne inanmak önemlidir.
- 18:58Biyoinformatikte Veri ve Zorluklar
- Biyoinformatikte aynı veri farklı sorularla incelenebilir, örneğin kanser datası altında yatan mekanizmalar aranabilir.
- Veri şekli değiştiğinde (örneğin ekspresyon datasından metabolik dataya geçiş) yeniden adapte olma süreci başlıyor.
- Biyoinformatikte genelleme yapmak zor çünkü bir sonuç diğerine uygulanmıyor ve reaksiyonlar çok kaotik.
- 20:43Biyoinformatikte Mutluluk ve Avantajlar
- Biyoinformatikte bir şeye anlam katmak ve sıfırdan başlamak konuşmacıyı mutlu ediyor.
- Biyoinformatikte sürekli gelişim ve değişim var, bu konuşmacıyı hayatta tutuyor.
- Biyoinformatikte evden, sahilden çalışabilme imkanı büyük bir lüks olarak görülüyor.
- 22:18Biyoinformatikte İlerleme Tavsiyeleri
- Biyoloji okumak istemeyenler için teorik bir lisans eğitimi öneriliyor.
- Yurt dışında staj yapmak isteyenler için deneysel laboratuvarlarda değil, saf biyoinformatik yapan laboratuvarlara gitmeleri tavsiye ediliyor.
- Biyoinformatikte eğitim için çok fazla parasal kaynak gerekiyor, ancak nerede eğitim alındığı çok önemli değil, önemli olan eğitim kalitesi ve bilgisayar gücü.
- 24:32Biyoinformatikin Geleceği
- Biyoinformatik veri temelli olmaya başladığı için hayatımızın olmazsa olmaz bir parçası olacak.
- Biyoinformatik sadece hastalıklar anlamında değil, birçok bağlamda bilime katkı sağlayacak.
- 25:09Biyoinformatikin İnsanlık İçin Katkıları
- Biyoinformatikçiler tarafından analiz edilen veri arttıkça, genetik hastalıkları daha iyi anlayabileceğiz ve bu da insan ömrünü uzatabilecek.
- Hastalıkların altında yatan nedenleri daha iyi anlayarak tedavi etmenin ötesine geçip, hastalıkların oluşmasını engelleyecek noktaya geleceğiz.
- Biyoinformatik, sadece ilgi alanı olan insanlar için de daha fazla veri üretileceği için daha fazla analiz ve metot geliştirme imkanı sağlayacak.
- 26:18Biyoinformatikin Geleceği
- Hayatta olduğumuz sürece hayatı anlamaya çalışacağımız için üretilecek veri olacak ve bunun analizi için biyoinformatik gerekecek.
- Chat GPT gibi sistemler biyoinformatikteki karmaşık verileri analiz edemeyeceği için biyoinformatik bu alanda ciddi katkı sağlayacak.
- Gelecekte her bilim insanının belli bir derecede biyoinformatik bilmesi gerekecek ve bu bilgi lise seviyesine kadar inecek.
- 27:20Biyoinformatikin Eğitimdeki Yeri
- Biyolojiyi geliştirmeye devam etmek istiyorsak biyoinformatikten bağımsız olarak yararlanmak zorunda olacağız.
- Biyolojiyi ilerletmeye yönelik hedefler koyduğumuzda eğitimi de bu şekilde düzenlememiz gerekecek.
- Biyoinformatik hayatımızda öğrenmemiz gereken bir şey haline gelecek ve kaçınılmaz bir konu olacak.