Buradasın
Bitki Hücrelerindeki Organeller: Mitokondri, Kloroplast ve Sentrozom
youtube.com/watch?v=eGAAeiB1NbMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından hazırlanan biyoloji dersinin üçüncü bölümüdür ve zihin haritası formatında sunulmaktadır.
- Video, bitki hücrelerindeki önemli organeller olan mitokondri, kloroplast ve sentrozom hakkında detaylı bilgiler içermektedir. İlk olarak mitokondrinin yapısı, görevleri ve özellikleri anlatılmakta, ardından kloroplastın yapısı, görevi ve mitokondri ile karşılaştırması yapılmaktadır. Son olarak kromoplast ve lokoplast gibi diğer plastiklerin özellikleri ve sentrozomun yapısı ve görevleri açıklanmaktadır.
- Video özellikle YKS sınavına hazırlanan öğrenciler için önemli bilgiler içermekte ve plastiklerin birbirlerine dönüşebilme özelliği gibi sınavlarda sıkça sorulan konulara vurgu yapmaktadır. Bir sonraki videoda çekirdek ve hücre iskeleti elemanlarının anlatılacağı belirtilmektedir.
- Organellerin Üçüncü Videosu
- Bu video, mitokondri, kloroplast ve sentrozom ile ilgili bilgileri kolay bir şekilde öğreterek hazırlanmıştır.
- Videoda bu organel gruplarının özellikleri, görevleri ve yapıları detaylı olarak anlatılacaktır.
- 00:43Mitokondri
- Mitokondrinin görevi hücrenin ihtiyaç duyduğu ATP yi oksijen kullanarak sentezlemek, yani oksijenli solunum yapmaktır.
- Mitokondri çift zarlı bir organdır ve prokaryotlarda ve olgun alyuvarlarda bulunmaz.
- Bir hücredeki mitokondri sayısı hücrenin enerji ihtiyacına göre değişir, metabolizması hızlı olan hücrelerde (çizgili kas, karaciğer, sinir hücreleri) daha fazla mitokondri bulunur.
- 02:01Mitokondrinin Yapısı
- Mitokondrinin dış zarı düz, iç zarı ise yüzeyini genişletmek için kıvrımlı (krista) yapıya sahiptir.
- Krista üzerinde elektron taşıma sistemi (ETS) elemanları bulunur ve burada ATP sentezi yapılır.
- Mitokondrinin içini dolduran sıvıya matriks adı verilir ve burada RNA, ribozom, DNA ve enzimler bulunur.
- 03:26Mitokondrinin Özel Özellikleri
- Mitokondri kendine özgü DNA, RNA ve ribozomu olduğundan çekirdek kontrolünde çoğalabilir ve kendi proteinlerini sentezleyebilir.
- Mitokondri annemizden alınır çünkü döllenme sırasında sperm hücresinin mitokondri kamçı ile birlikte dışarı atılır.
- Mitokondri faaliyeti artan bir hücrede oksijenli solunum sonucu karbondioksit, su ve ATP üretilir, bu süreçte ısı enerjisi de açığa çıkar.
- 05:23Mitokondri Faaliyeti Artan Hücrede Olanlar
- Mitokondri faaliyeti artan hücrede glikoz gibi enerji verici monomerlerin ve ortamdaki oksijen miktarı azalır.
- Oksijen tüketimi artar, karbondioksit ve su miktarı artar, pH düşer ve asitlik artar.
- Üretilen ATP ve ısı artar, yoğunluk azalır, su alma isteği (ozmotik basınç) azalır ve turgor basıncı artar.
- 08:06Plastikler
- Plastikler, bitki ve alp gibi ökaryot canlılarda bulunan farklı görevleri yerine getiren organeller grubudur.
- Plastikler üç çeşittir: kloroplast, kromoplast ve lokooplast olmak üzere çift katlı zarla çevrili organellerdir.
- Plastikler prokaryotlarda, mantar ve hayvan hücrelerinde bulunmaz ve ışığın etkisine maruz bırakıldıklarında birbirlerine dönüşebilirler.
- 10:03Kloroplastın Özellikleri ve Yapısı
- Kloroplast, bitki hücrelerinde bulunan ve klorofil pigmenti içerdiği için yeşil renklidir, fotosentez yapabilen bir organdır.
- Kloroplast yapraklarda, otsu gövdelerinde ve olgunlaşmamış sebze/meyvelerde bulunurken kökte bulunmaz.
- Kloroplast, fotosentez yoluyla organik besin üretir ve bu üretim için güneş enerjisinden ATP üretir.
- 12:07Kloroplastın Yapısı ve Komponentleri
- Kloroplastın içini dolduran sıvıya stroma adı verilir ve içinde DNA, RNA, ribozom, grana ve tilakoit bulunur.
- Tilakoit, klorofil pigmentini bulunduran yassı keseciklerden oluşan plakoid zarlardır, bunların üst üste gelmiş haline grana denir.
- Kloroplast, kendine has DNA, RNA ve ribozomu olduğu için çekirdek kontrolünde çoğalabilir ve protein senteze yapabilir.
- 13:51Kloroplast Faaliyeti Artan Hücrede Olaylar
- Kloroplast faaliyeti arttığında, fotosentez denklemi sağa doğru ilerler, karbondioksit ve su miktarı azalırken besin ve oksijen miktarı artar.
- Karbondioksit kullanımından dolayı asitlik azalır ve pH değeri artar.
- Su miktarının azalması ve monomer miktarının artmasıyla yoğunluk artar, bu da hücrenin su alma isteğini (ozmotik basınç) artırırken turgor basıncını azaltır.
- 16:35Mitokondri ve Kloroplastın Ortak Özellikleri
- Mitokondri ve kloroplast çift zarlı organellerdir ve prokaryotlarda bulunmazlar.
- Her iki organdaki reaksiyonlarda hem ATP üretilir hem de harcanır, ancak mitokondri metabolizma faaliyetleri için ATP üretirken kloroplast sadece kendisi için üretir.
- Her iki organdaki ATP üretimi için ETS (elektron taşınma zinciri) elemanları kullanılır.
- 17:47Mitokondri ve Kloroplastın Farkları
- Mitokondri oksijenli solunum yapar ve hem gece hem gündüz çalışabilir, kloroplast ise fotosentez yapar ve sadece ışık varlığında çalışır.
- Mitokondride ATP oksidatif fosforilasyon veya substrat düzeyinde fosforilasyonla üretilirken, kloroplastta ATP foto-fosforilasyonla üretilir.
- Mitokondri bitki ve hayvan hücrelerinde bulunurken, kloroplast sadece bitki hücrelerinde bulunur ve mitokondride klorofil yoktur.
- 20:12Kloroplast ve Mitokondri
- Kloroplast, karbondioksit ve suyu birleştirerek besin ve oksijen üretir, inorganik maddeleri organik maddeye dönüştürür.
- Mitokondri, oksijenli solunum yaparak oksijen kullanır ve sonucunda su (H2O) üretir.
- Kloroplast, karbondioksit ve su kullanırken oksijen üretir.
- 21:01Kromoplast
- Kromoplast yapısında likopen, karoten ve ksantofil adı verilen karotenoidler bulunur ve bunlar renk pigmentleridir.
- Kromoplast, yeşil rengin dışındaki (kırmızı, turuncu ve sarı) renk pigmentlerini içerir.
- Karotenoidler, yüksek ışık şiddeti emerek klorofil pigmentini korur ve çiçeklerin taç yapraklarında tozlaşmaya yardımcı olur.
- 22:27Lokoplast
- Lokoplast renksiz bir plastiktir ve kökte, bazı gövdelerde, tohumda ve yumru gibi kısımlarda bulunur.
- Lokoplastun görevi nişasta, yağ ve protein depo etmektir.
- Patates nişasta, zeytin ve fındık yağ, baklagiller ise protein depo eden bitkilerdir.
- 23:02Plastiklerin Dönüşümleri
- Plastikler birbirlerine dönüşebilir; yaprakların sararması, domatesin kızarması ve patatesin yeşillenmesi bu dönüşümlerin örnekleridir.
- Yaprakların sararması kloroplast-kromoplast dönüşümü, domatesin kızarması kloroplast-kromoplast dönüşümü, patatesin yeşillenmesi ise lokoplast-kloroplast dönüşümüdür.
- Plastikler ışığın etkisine maruz kaldıklarında birbirlerine dönüşebilir.
- 24:00Sentrozom
- Sentrozom, hayvan hücrelerinin çoğu, olgun alyuvar, yumurta hücresi, çizgili kas ve sinir hücrelerinin dışında bulunur.
- Sentrozom, prokaryotlarda ve yüksek yapılı bitki hücrelerinin çoğunda bulunmaz.
- Sentrozomun görevi hücre bölünmesi sırasında ipliklerin oluşmasını sağlamak ve kamçı ve sil gibi hücre hareketini sağlayan yapıların oluşumuna katılmaktır.
- 24:57Sentrozomun Yapısı ve İşlevi
- Bir sentrozom içerisinde iki adet sentriol bulunur ve her sentriolun içerisinde dokuz adet üçerli mikrotübüller vardır.
- Sentrozom, hücre bölüneceği zaman eşlenir ve kromozomların hareket etmesini sağlayan iyi ipliklerin meydana getirilmesini sağlar.
- Sentrozom, hücrelerin hareketini sağlayan yapılar ve kromozomların hareketini sağlar.