Buradasın
Çocuk Hakları ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi
youtube.com/watch?v=oq3hMzoumPcYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 13 yaşındaki bir çocuğun çocuk hakları hakkında bilgilendirici bir anlatımıdır. Konuşmacı, Türkiye'de yaşayan ve dünyadaki 2,85 milyar çocuktan biri olduğunu belirtiyor.
- Video, çocuk olmanın ne anlama geldiği sorusuyla başlayıp, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin dört temel ilkesini (ayrımcılık yapmama, çocuğun yararını öncelikli düşünme, yaşama ve gelişme hakkı, çocuk katılımı) detaylı olarak açıklıyor. Ardından çocukların sahip olduğu haklar (kimlik, aile bağları, ifade özgürlüğü, bilgiye erişim, sağlık, eğitim, özel gereksinimlerin karşılanması, oyun bahçeleri, çocuk kulüpleri, kütüphaneler ve spor merkezlerine erişim, çalışma hakkı, zararlı alışkanlıklardan korunma, özgürlük hakkı, silahlı çatışmalardan korunma ve askere alınmama hakkı) ele alınıyor.
- Konuşmacı ayrıca çocukların haklarını kullanamadıklarında ailelerinden, okuldan ve devletten destek alabileceklerini vurgulayarak, sözleşmeye bağlı üç ek sözleşme hakkında bilgi veriyor.
- 00:06Çocuk Olmanın Anlamı
- Konuşmacı 13 yaşında ve Türkiye'de yaşayan, dünya genelindeki 2 milyar 850 milyon çocuktan biri olduğunu belirtiyor.
- Çocuk olmanın sadece oyun oynamak, sorumlu olmamak veya gelecek için hazırlanmak gibi basit bir şey olmadığını vurguluyor.
- Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocukların sadece çocuk olmalarından dolayı sahip oldukları hakları anlatıyor.
- 01:05Çocuk Hakları Sözleşmesi
- Bu sözleşme şimdiye kadar en çok ülke tarafından kabul edilmiş uluslararası bir belgedir ve 193 ülke onaylamış durumda.
- Türkiye 1989'da sözleşme imzalayıp 1995'te onaylamıştır.
- Sözleşmeyi onaylayarak Türkiye, ülkedeki tüm çocukların haklarını garanti altına almaya ve yasaları uygun hale getirmeye söz vermiş oluyor.
- 01:46Sözleşmenin Temel İlkleri
- Sözleşme dört temel ilke üzerine kuruludur: çocuklara yönelik ayrımcılık yapmamak.
- Her durumda öncelikli olarak çocuğun yararını düşünmek.
- Tüm çocukların yaşama ve gelişme hakkını gözetmek.
- Çocuk katılımı: her çocuğun görüşlerini ifade etme ve kendisini ilgilendiren konularda görüş bildirme hakkına sahip olması.
- 03:40Çocukların Temel Hakları
- Her çocuğun bir kimliğe sahip olmak hakkı vardır; isim ve vatandaşlık hakkı korunmalıdır.
- Çocukların ailelerle birlikte yaşamak ve anne-baba izni olmadan bir yerden başka bir yere götürülmeme hakkı vardır.
- Çocukların düşüncelerini özgürce anlatma, dernek kurma ve dini seçme hakkı vardır.
- 05:45Özel Haklar ve Devlet Sorumluluğu
- Çocukların özel bir hayatı vardır; özel eşyaları, günlüğü, odaları ve çantaları kimse izin vermeden karıştırılamaz.
- Bilgiye ve medyaya ulaşma hakkı vardır; kitle iletişim araçlarından zarar görmemek için devlet koruma sağlamalıdır.
- Devlet, çocukların korunması, evlat edinilmesi ve özel gereksinimlere uygun bakım ve eğitimi sağlamaktan sorumludur.
- 08:04Eğitim ve Sağlık Hakları
- Temel eğitim tüm çocuklar için parasız ve zorunludur, herkes için ayrım yapılmadan sağlanmalıdır.
- Eğitim çocukların kendi kültürüne ve farklı kültürlere saygısını, insan haklarına ve doğaya saygısını arttıracak şekilde olmalıdır.
- Devlet, çocukların sağlıklı yaşaması için doğum, aşılanma, beslenme ve çevre temizliği gibi sağlık koşullarını sağlamalıdır.
- 08:49Çocukların Eğitim ve Gelişim Hakkı
- Çocukların gelişim için oyun bahçeleri, çocuk kulüpleri, kütüphaneler ve spor-kültür merkezlerine ihtiyaçları vardır ve bu yerler rahatlıkla ulaşılabilir olmalıdır.
- Çocuklar oyun oynamaya ve etkinliklere katılmaya hakkına sahiptir, ancak 15 yaşından önce zorla çalıştırılamazlar.
- Çocukları zararlı maddeler, şiddet, cinsel istismar ve insan kaçakçılığından koruma sorumluluğu devlet, aile ve toplumda bulunmaktadır.
- 09:47Çocukların Korunma ve Hakları
- Çocuklar kötü davranış, şiddet veya istismara uğradıklarında güvendiği yetişkine veya öğretmenine destek istemelidir.
- Çocukların özgürlüğü hiçbir koşulda elinden alınmamalıdır, suça sürüklenmişlerse de yargılamalar çocuklara uygun şekilde olmalıdır.
- Çocuklar silahlı çatışmalardan etkilenmemek ve savaşlardan korunmak hakkına sahiptir, çocukları askere almak yasaktır.
- 11:05Çocuk Hakları Sözleşmesi ve İzleme Mekanizması
- Devlet, çocuk haklarını tüm toplumun öğrenmesinden sorumludur ve bunu anlatmak için tanıtım çalışmalarına girmelidir.
- Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni izleyen bir komite vardır ve bu komite devlet ve sivil toplum örgütlerinin raporlarını karşılaştırarak değerlendirme yapar.
- Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne bağlı üç ayrı ek sözleşmesi vardır: çatışma ortamlarındaki çocukların hakları, cinsel istismardan korunma ve haklarının ihlal edildiğini düşünen çocukların BM'ye başvurması hakkıyla ilgili.