Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Donanımcı Baba kanalından bir uzman tarafından sunulan bu eğitim videosu, bilgisayar virüsleri ve internet güvenliği konusunda kapsamlı bilgiler içermektedir.
- Video, virüslerin tanımı ve tarihçesiyle başlayıp, boot virüsleri, dosya virüsleri, makro virüsleri, bulut virüsleri, solucanlar ve logic bomb gibi farklı virüs türlerini detaylı olarak incelemektedir. Daha sonra adware'ler, spam mailler, çerezler ve tracking cookies gibi internet güvenliği konularına geçilerek, zararlı yazılımların bilgisayara nasıl girdiği ve bunlardan korunma yöntemleri anlatılmaktadır.
- Video, virüslerden korunmak için antivirüs programlarının düzenli güncellenmesi, önemli dosyaların yedeklenmesi, çerezleri temizleme ve gerekirse bilgisayarı formatlama gibi pratik tavsiyeler de içermektedir. Bilinçli kullanıcı olmanın önemi vurgulanarak, bilgisayar güvenliği konusunda temel bilgiler edinmek isteyenler için faydalı bir kaynak niteliğindedir.
- Bilgisayar Virüsleri Hakkında Genel Bilgi
- Video, bilgisayar virüsleri hakkında bilgiler verecek, ne zaman ortaya çıktıkları, türleri ve nasıl kurtulunacağı konularını ele alacak.
- Virüs, kullanıcının onayı ve bilgisi dahilinde olmayan, bilgisayarın içinde yer alan çalışan illegal programlardır.
- Virüslerin büyük bir kısmı kullanıcı onay vermediği sürece sisteme girip etkileyemezler, bu nedenle tanım oldukça ironiktir.
- 01:30Bilgisayar Virüslerinin Tarihi
- Virüs tanımı ilk defa 1949 yılında ortaya çıksa da, anladığımız anlamdaki ilk bilgisayar virüsü 1983 yılında ortaya çıktı.
- 1983 yılında Frank Quenn adlı bir doktora öğrencisi, tez çalışması için yazdığı virüs programı bilgisayarın içine girdiğinde kendisini kopyalayıp çoğalarak sistemi işlemez hale getirdi.
- Quenn'in bilgisayarı Arpanet'e bağlı olduğu için, virüs Arpanet ağı üzerinden binlerce bilgisayarı etkiledi ve Amerika'da askeri ve devlet kurumlarında ciddi problemlere neden oldu.
- 03:26Virüslerin Gelişimi
- Virüs kavramı ortaya çıktıktan sonra, 1986 yılında CIA bilgisayarlara zarar veren virüsleri tescilledi.
- 1988 yılından itibaren antivirüs yazılımları ortaya çıktı ve 1980'lerden 2017'ye kadar bu kavga ciddi bir cephe kazandı.
- Bilgisayar virüsleri temelde üç ana parçaya ayrılır: boot virüsleri, dosya virüsleri ve makro virüsler.
- 04:18Virüs Türleri
- Boot virüsleri başa çıkılması zor, sistemi çökertmeyi çok muktedir virüs tipleridir.
- Dosya virüsleri en çok karşılaşılan türlerdir; solucanlar, trojanlar, adware'ler ve spermler bu sınıfa girer.
- Makro virüsleri sistemi çökertmek ve verileri silmek üzere odaklı, kamikaze türü virüslerdir; genellikle Word, Excel gibi ofis programlarının kullandığı yazılım standartlarında yazılırlar.
- 05:22Boot Virüsleri
- Boot virüsleri, bilgisayara bulaştığında dosyaları siler, yeni dosyalar kurar ve bilgisayarın çalışmasını bozar.
- Boot virüsleri, C sürücüsüne değil, hard diskin MBR kısmına (masu booting recording) kendilerini kurarlar.
- Boot virüslerinden kurtulmanın iki yolu vardır: özelleşmiş bir antivirüs programı kullanmak veya hard diski tamamen sıfırlamak.
- 07:51Dosya Virüsleri ve Truva Atları
- Truva atları (trojan), bilgisayara girdiğinde kendini gizleyen sinsi virüslerdir ve dosyaların içine kendilerini eklerler.
- Truva atları bulaştığında bilgisayar yavaşlar, internet sayfaları açılır ve oyunlar takılır, işlemci ve RAM kullanımı artar.
- Truva atları veri madenciliği için dijital para üretmek, bilgisayarı etkilemek, illegal veri çalmak veya bilgi almak için kullanılır.
- 10:58Solucanlar ve Logic Bomb
- Solucanlar (warms), sisteme zarar vermek için kullanılır ve gizlenmeden sistemin içinde açık bir şekilde bulunurlar.
- Solucanlar işletim sistemi dosyalarını, oyunları ve programları bozar, kendilerini çoğaltır ve ağ üzerinden diğer bilgisayarlara bulaşabilirler.
- Logic bomb, bilgisayarı çökertmek için özel olarak gönderilen bir virüs türüdür ve belirli bir zamanda veya belirli bir eylemle aktive olur.
- 14:01Virüs Türleri ve Spam Mail
- Virüslerin iki türü vardır: sperm ve zararlı adware.
- Spermler eskiden mail yoluyla haberleşme için kullanılan, internet sitelerinin trafiğini artırmak isteyen şirketlerin yaptığı yasadışı olmayan uygulamalardı.
- Spam maillerde genellikle saçma reklamlar bulunur ve bunlardan korunmanın en basit yöntemi belirsiz e-postaları ve linkleri tıklamamaktır.
- 15:42Adware Nedir?
- Adware, kullanıcıları sürekli olarak başka programlara ve sitelere yönlendiren zararlı yazılımlardır.
- Adware örneği olarak, torrent'ten indirilen filmlerin altyazı dosyalarında saklanan virüsler verilebilir.
- Bu virüsler bilgisayarın ana sayfasını değiştirir, saçma programlar açar ve kullanıcıyı gezinmez hale getirir.
- 17:46Adware'den Kurtulma Yöntemleri
- Eskiden adware'den kurtulmak kolaydı, ancak yeni versiyonlar çok inatçı ve dişli hale gelmiştir.
- Adware'den kurtulmanın en net yöntemlerinden biri temiz formattır.
- Zemana gibi özelleştirilmiş antivirüs programları, tarayıcı dosyalarından çerezleri silmek veya format atmak gibi yöntemler de kullanılabilir.
- 19:38Çerezler ve Tracking Cookie'ler
- Cookie tracker veya tracking cookie'ler, yasal versiyonları da olan tehlikeli çerezlerdir.
- Google, YouTube, Facebook ve Microsoft gibi şirketler, doğru reklamları yerleştirmek için bu tür çerezleri kullanır.
- Yasal çerezler, kullanıcıların arama geçmişine göre kişiselleştirilmiş reklamlar sunar.
- 20:46Zararlı Tracking Cookie'ler
- Art niyetli kişiler, internet sayfalarından, maillerden veya linklerden tracking cookie'ler yerleştirerek kişisel bilgileri ele geçirir.
- Bu çerezler, kullanıcıların hangi sitelere girdiğini, sosyal medya şifrelerini ve online bankacılık şifrelerini öğrenir.
- Zararlı tracking cookie'ler, hesap çalma ve banka hesaplarını boşaltma gibi suçlara yol açabilir.
- 21:42Güvenlik Önerileri
- Hiçbir antivirüs programı yüzde yüz güvenlik sağlamaz, en iyi koruma bilinçli bir kullanıcı olmaktır.
- Bilinmeyen mailleri açmamak, şüpheli sitelere girmemek ve bilinmeyen linklere tıklamamak önemlidir.
- Bedava film, dizi, oyun veya program indirme siteleri genellikle zararlı yazılımlar içerir.
- 23:01Bilgisayarı Zombiye Çevirme Tehlikesi
- Zararlı yazılımlar, bilgisayarı zombiye çevirebilir ve bilgisayarın kontrolünü ele geçirir.
- Zombi bilgisayarlar genellikle veri madenciliği için kullanılır, kullanıcılar farkında olmadan kripto para kazandırabilir.
- Art niyetli kişiler, bilgisayarı ele geçirip banka hesaplarını boşaltma gibi suçlar işleyebilir.