Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, dosyalama, arşivleme ders kitabının dördüncü ünitesindeki "Bilgi ve Belge Merkezlerinde Yapı" konusunu anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, organizasyon kavramı, örgütsel yapı ve örgüt kültürü konularını detaylı şekilde ele almaktadır. İlk olarak organizasyonun literatürdeki iki farklı anlamı ve organizasyon sürecinin aşamaları açıklanmakta, ardından bilgi ve belge merkezlerinde iş akışı, işlem birimleri ve destek birimleri anlatılmaktadır. Daha sonra örgütsel yapı kavramı, örgüt ilkeleri ve organizasyon şemaları açıklanmakta, son olarak örgüt kültürü ve bu kültürün oluşturulma süreci dört aşamada incelenmektedir.
- 00:28Organizasyon Kavramı
- Organizasyon literatürde iki farklı anlamda kullanılır: işletmenin yapısını oluşturan planların bir bütün olarak çalıştığı ilişkiler toplamı veya planlanan faaliyetlerin yapı içerisinde organize edilmesi.
- Bir organizasyonun varlık nedeni, belirli amaçların birden fazla kişiyle ve bir grup olarak gerçekleştirilmesidir.
- Organizasyon yapısının temelini oluşturan organize etme eylemi bir süreçtir ve bu süreç dahilinde yapılacak işlerin belirlenmesi, gruplandırılması, iş görenlerin atanması ve yer, araç ve yöntemlerin belirlenmesi aşamaları vardır.
- 01:52Teknoloji ve Organizasyon
- Bilgi ve belge merkezleri ve kütüphanelerde organizasyon süreçlerine etki eden çeşitli etmenler vardır, özellikle teknoloji konusu süreçlere doğrudan etki eden bir faktördür.
- Değişen ve gelişen teknoloji ile birlikte yapılacak işlerin de değişime uğraması süreç kapsamında yeni davranışların geliştirilmesine yol açmaktadır.
- Organizasyon süreci dahilinde yeni gelişmelere işletme yapısını uyarlamak gerekir.
- 02:48Bilgi ve Belge Merkezlerinin Yönetimi
- Bilgi ve belge merkezlerinin ve kütüphanelerin yönetimi ve sağlayıcı hizmetler kütüphane komisyonu, kütüphane müdürlüğü, daire başkanlığı ve çeşitli birimler tarafından yürütülür.
- İş akışı açısından bilgi ve belge merkezlerinin ve kütüphanelerin işlevleri işlem birimleri ve destek birimleri tarafından yürütülür.
- İşlem birimleri teknik ve kullanıcı hizmetlerini içerir, destek birimleri ise işletme içerisinde yer alan birimlerin faaliyetlerinin etkin ve verimli bir biçimde yürütülmesini sağlayan hizmetler sunar.
- 04:53Yönetim Birimi
- Tüm hizmet faaliyetlerinin en üst noktada yönetim birimi kapsamında ele alındığıdır.
- Yönetim birimi, bilgi ve belge merkezleri ya da kütüphane yönetimi üst birimi, stratejik planların belirlenmesi, kararların alınması ve işletme faaliyeti kapsamında yer alan tüm işlemlerin denetlenmesinden sorumludur.
- 05:21Örgütsel Yapı
- Örgütsel yapı bir iletişim sistemi olarak ifade edilebilir ve birimlerin kendi aralarında ve dış çevre ile olan ilişkilerin sistematik ve doğru bir biçimde ele alınması ile örgütsel yapının kimliğinin ve kültürünün oluşabilmesi açısından önemlidir.
- Örgütlenme ya da örgüt ilkeleri, etkin bir örgütsel yapının oluşturulabilmesi için soruların doğru bir biçimde yanıtlanarak ve karşılıklı geri bildirim verilerek ortaya çıkar.
- Bilgi ve belge merkezleri ve kütüphaneler için doğru ve etkin bir örgütlemeyi sağlayacak çeşitli ilkeler vardır: amaç birliği, iş bölümü ve uzmanlaşma, bölümlere ayırma, yetki ve sorumluluğun denkliği, biçimselleşme, emir-komuta birliği, yönetim-denetim alanı, basitlik, esneklik, merkezileşme ve açıklamadır.
- 07:02Örgütsel Yapı ve Organizasyon Şeması
- Örgütsel yapı doğrudan organizasyon şemasına yansır ve bu organizasyon şemaları sayesinde işletmelerin faaliyetleri ve süreçleri hakkında belirli bir fikre sahip olunur.
- Örgütsel yapı, işletmelerde yer alan sorumluluk, bütünleşme ve koordinasyon kavramlarının genel bir çerçeve içerisinde sunulmasına olanak sağlar.
- Örgütsel yapının tasarlanması süreci dikkat gerektiren çalışmalar ile sağlanmalıdır, aksi takdirde olumsuz durumun yansımaları ileride işletme içi ya da dışı faaliyetlerde kendini gösteren bir problem olarak karşımıza çıkar.
- 07:47Örgüt Kültürü
- Örgütler içlerinde bulundukları dış çevreden doğrudan etkilenen ve bu durumu iç çevrelerine birebir yansıtan yapılardır.
- Örgütlerde tıpkı bireyler gibi bir kültür ortamının içerisinde bulunurlar ve kültür çeşitli öğeler oluşturur: inançlar, değerler, normlar, semboller ve teknoloji.
- Bilgi ve belge merkezleri ve kütüphaneler de her örgüt gibi kendi kültürünü belirli bir süreç içerisinde geliştirir ve örgüt kültürü oluşturma süreci genellikle dört aşamada gerçekleşir.
- 08:49Örgüt Kültürü Oluşturma Süreci
- Birinci aşamada kütüphaneyi kuran kişinin yeni bir girişim düşüncesine sahip olması gerekir.
- İkinci aşamada kurucu, bir ya da daha fazla anahtar roldeki kişiyi fizibilite etüdü yapmak üzere ekibine dahil eder ve görüşlerini onlarla paylaşır.
- Üçüncü aşamada oluşturulan ekip fizibilite çalışmasına başlar ve son aşamada kütüphanede görev alacak çalışanların işe alınması gerçekleştirilerek genel örgüt kültürünün öyküsü oluşturulmaya başlanır.
- Örgüt kültürü bir örgüt için yaşamsal öneme sahiptir ve görünmez kalitesinin diğer bir ifade ile belirgin üslubu, bir karakteri ve bir işi yapma yöntemi gibi öğelerin emir vererek yaptırma gücünden ya da biçimsel bir sistemden daha etkili olabileceği unutulmamalıdır.