Buradasın
Batı Siyaset Düşüncesinde Klasik Dönemden Modern Döneme Geçiş Üzerine Akademik Tartışma
youtube.com/watch?v=aJC_XBvR6sgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Akif, Ahmet ve diğer katılımcıların yer aldığı bir akademik tartışmayı içermektedir. Konuşmacılar, bir doktora tezinin genişletilmiş iki makalesini ele almaktadır.
- Videoda, Batı siyaset düşüncesinde klasik dönemlerden modern dönemlere geçiş süreci incelenmektedir. Tartışmada, Aristotelesçi bir evrenden organizmanın ve biyolojik metaforların merkezi olduğu bir evrenden daha mekanizmacı bir evrene geçiş süreci ele alınmakta, modern siyaset tasavvurunun altı başlıkta ele alınan unsurları (siyasetin özerkliği, bireycilik, akılcılık, iyi hayat meselesi, haklar ve hukuk) tartışılmaktadır.
- Ayrıca, modern siyasetin temelindeki mekanizmacılık anlayışının riskleri, organiklik anlayışının siyasetteki yeri ve İbn-i Haldun'un siyaset felsefesi de ele alınmaktadır. Konuşmacılar, mekanizmacılık eleştirisinin kozmolojik tasavvurdan geldiği görüşünü paylaşırken, bu eleştirinin prosedürel ve kurumsal çözümleri kenara ittiği konusunda da tartışmaktadırlar.
- 00:01İki Makalenin İçeriği ve Temel Özellikleri
- İki makale, doktora tezinin bir bölümünü genişleterek yazılmış olup, Batı siyaset düşüncesinde klasik dönemlerden modern döneme geçişin detaylı bir tahlilini sunmaktadır.
- Makaleler, Aristotelesçi bir evrenden organizmanın ve biyolojik metaforların merkezi olduğu bir evrenden daha mekanizmacı bir evrene geçiş sürecini ele almaktadır.
- Her iki metin de dominant karakter itibariyle argümantatif olmaktan ziyade süreç tahlili ve deskriptif bir yapıya sahiptir.
- 02:01Modern Siyaset Tasavvuru ve Liberalizm İlişkisi
- Modern dönemde liberalizm sadece bir düşünce ekol olmaktan çıkıp, modernliği doğrudan tanımlayan ve ideolojisi haline gelen bir kuşatıcı fikir haline gelmiştir.
- Modern dönemde görülen farklı fikri akımlar (muhafazakar liberallik, liberal liberallik ve radikal liberallik) aslında daha temelde liberal bir zemini paylaşmaktadır.
- Makalelerde modern siyaset tasavvurunun mekanizmacı arka planları ve paradigmatik öncülleri ele alınmaktadır.
- 03:33Modernliğin Diğer Akımlarla Karşılaştırılması
- Modernliğin diğer önemli geleneği olan Marksizm için, siyasalın özerkliği açısından dinden ve ahlaktan otonomlaşması ve kendi yasasını kendi koyması konusunda farklılaşabileceği düşünülebilir.
- İyi hayat meselesi açısından, liberalizmi dışındaki akımlarda da ahlaki misyon biçme bakımından iyi devlet nosyonu bulunsa da, Marksizm'in daha pratize edilmiş varyantlarında daha güçlü bir iyi hayat nosyonu yakalanabilmektedir.
- Bireycilik, akıl ve haklar meselesi gibi konularda da liberalizm dışındaki akımlar (Marksizm, muhafazakarlık, hümanizm) farklı yaklaşımlar sergilemektedir.
- 08:03Eleştiri ve Kritik
- Makaleler, organik, bütüncül ve toplumu erdem temelinde birleştiren bir çerçeveden atommistik ve mekanizmacı bir çerçeveye geçiş sürecini eleştirmektedir.
- Eleştiri, Aristotelesçi çizginin savunulmamasına rağmen, bu dönüşümün olumsuz ve negatif bir dönüşüm olduğuna dair metin altı göndermelerle desteklenmektedir.
- Eleştiri, muhafazakar siyasal düşünce içerisinde konumlandırılan ve modern liberalizmi eleştiren ekiple birlikte yapılmaktadır.
- 10:46Organik Mekanizma Anlayışı ve Riskleri
- Organik mekanik düzene geçme süreci kritik bir unsur olabilir, ancak bu normatif açıdan değerlendirildiğinde, entegrasyona, uyuma ve aşkın düzen fikrine dayalı siyasetin riskleri nasıl değerlendirilmelidir?
- Modern dönemde liberalizmin dominant noktaya ulaşmasının sebeplerinden biri, organizmacı fikirlerin ürettiği hem pratikteki tehlikeler hem teorideki risklerdir.
- Mekanizmacılık eleştirisi genellikle kozmolojik tasavvurun dönüşümü ve siyaseti nasıl etkilediğine dair bir yaklaşım olarak ele alınmaktadır.
- 12:10Mekanizmacılık ve Siyaset Felsefesi
- Siyaset felsefesi alanında kurumsal, prosedürel ve mekanik çözümler genellikle tercih edilmektedir.
- İslam siyaset düşüncesi, şeriat norm ve hukuk sistemi olarak görülürken, genel kaideler ve prosedürel tanımlamalar daha çok vurgulanmaktadır.
- Liberal yaklaşıma eleştiri olarak, prosedürü ve kurumu kenara itip değerler üzerinden vurgulama, ancak bu yaklaşımın belli bir maliyeti olduğu belirtilmektedir.
- 14:44Mekanizmacılık Kritiği ve Sekülarizm
- Mekanizmacılık kritiği, genel değerler üzerine yapılan tartışmaları somut siyasal teorinin kullanımına sunacak az sayıda teklif sunmaktadır.
- Asife Kureyş'in İslam anayasacılığı meselesinde teorik bagajı alıp mekanizma ve kurum düzeyine getiren teklifleri takdir edilmektedir.
- Anlatıda sekülarizm hem var hem yok olarak ele alınmaktadır; Weber'in büyüden arındırılma meselesi, siyasetin özerk bir alan olması ve dinden ayrışması sürekli olarak vurgulanmaktadır.
- 15:50Akılcılık ve Oyun Teorisi
- Soyut akıl (abstract reason) meselesi, aklın şiddet ürettiği ve mekana ve tikel ol kendisini kapatması ile ilgilidir.
- Liberalizmin rasyonel aktör modeline ve rasyonel tercih modeline yaslandığı, oyun teorisi ile temellendirildiği belirtilmektedir.
- Koordinasyon oyunu meselelerinde bile çıkarların ortak olduğu yerde bile devlete gerek olduğuna dair Ruso'nun geyik avı hikayesi örnek olarak verilmektedir.
- 17:13Mekanizma Düşüncesinin Kozmolojik Karşılığı
- Modern siyasetin temelinde yer alan mekanizma düşüncesinin çağdaş kozmolojik resimde bir karşılığı olmadığı belirtilmektedir.
- Bu durumun kozmolojideki dönüşümde mi yoksa siyaset felsefesinde liberalizmin karşılaştığı krizlerle mi kredisini tüketmiş olduğu sorgulanmaktadır.
- İbn-i Haldun'un organizmayı ve organiklikle mekaniklik arasında bir üçüncü yol olarak sunduğu siyasal resim ele alınmaktadır.
- 18:21İbn-i Haldun'un Siyasi Çerçevesi
- İbn-i Haldun'un umran ilmi, ne atomistik ne evrenselci, daha küçük kolektiviteler (polis) olarak kurgulanabilir.
- Asabiyet, hayatiyet ilkesi olduğu için toplumun canlı olmasına atıf yapmaktadır.
- Siyasetin ahlakiliği, organik yaklaşımın en önemli unsurlarından biridir ve insanın ilişkisel bir varlık olması, zoom politika ile kuşatan bir şeydir.