Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Fatih Hoca tarafından sunulan bir AYT fizik deneme çözüm dersidir. Eğitmen, Bilgisayar Mal Yayınları'nın fizik deneme kitabının dördüncü denemesini adım adım çözmektedir.
- Videoda toplam dokuz farklı fizik sorusu çözülmektedir. Sorular üçgen levhaların dengelenmesi, itme kuvveti ve momentum, sürtünme enerjisi, çıkrık sistemi, iş kavramı, açısal momentum, Dünya'nın güneş etrafındaki yörüngesi, kondansatörler, manyetik alanlar, indüksiyon akımı, alternatif akım frekansları, Young deneyi, sarkac periyotları ve görelilik konularını kapsamaktadır.
- Her soru için eğitmen önce problemi açıklar, ardından gerekli formülleri hatırlatır ve son olarak çözümü detaylı şekilde anlatır. Video, ÖSYM tarzında soruların çözümüyle kavramları tekrarlamakta ve akım geçen tellere etki eden manyetik kuvvet hesaplamaları için F = B × I × sinα formülünü ve başparmak-dörtparmak-avuç yöntemi gibi pratik teknikleri de içermektedir.
- 00:05AYT Fizik Denemeleri Çözümü
- Fatih Hoca, AYT fizik denemelerini çözmeye devam ediyor ve Bilgisayar Mal Yayınları'nın fizik deneme kitabının dördüncü denemesini çözecek.
- Videoya geçmeden önce izleyicilerden videoları beğenmeleri, kanala abone olmaları ve destek vermeleri isteniyor.
- 00:38Birinci Soru - Dengelenmiş Üçgen Levhalar
- Düzgün türdeş, özdeş, ikizkenar üçgen levhalar tavana asılı ipler yardımıyla dengelenmiş ve iplerde oluşan gerilme kuvvetlerinin büyükleri arasındaki ilişki soruluyor.
- Türdeş homojen üçgenlerin ağırlık merkezi kenarortayların kesim noktası olup, tabandan bir birim, köşeden iki birim uzakta bulunur.
- Dengede T1 ve T2 gerilme kuvvetlerinin toplamı levhanın ağırlığına eşit olur ve T2 en büyük, T3 ve T4 birbirine eşit, T1 ise onlardan küçük olur.
- 03:03İkinci Soru - Atış Hareketi
- Sürtünmesi önemsiz ortamda aynı yükseklikten eşit büyüklükte hızlarla atılan özdeş X, Y, Z cisimlerine hareketleri süresince etki eden itmeler soruluyor.
- İtme kuvvet ile zamanın çarpımıdır ve momentumdaki değişime eşittir.
- Atış hareketinde cisimlere etki eden kuvvet (hava direnci yoksa) ağırlığı kadar olduğundan, itme hesaplanırken mgt formülü kullanılır.
- X cismi direk aşağı doğru iner, Z cismi yatay atış yapar, Y cismi yukarıya çıkıp aşağı iner; bu nedenle Y'ye etki eden itme en büyüktür, Z'ye ikinci, X'e en küçüktür.
- Aynı yükseklikten aynı hızla atılan cisimler hangi doğrultuda atılsa yere aynı büyüklükte hızla çarparlar.
- 07:04Üçüncü Soru - Sürtünme Enerjisi ve Hız-Zaman Grafiği
- Sürtünme enerjisi olduğu bir sistemde durmakta olan cisimler serbest bırakıldığında K cisminin hız-zaman grafiği verilmiş ve K cisminin kütlesi 4 kg olduğuna göre L cismin kütlesi soruluyor.
- Hız-zaman grafiğinden altındaki alanın yer değiştirme olduğunu ve hızdaki değişimi zamana böldüğümüzde ivme hesaplayabileceğimizi biliyoruz.
- K cisminin ivmesi 2 m/s² olarak hesaplanıyor ve aynı ipe bağlı oldukları için L cisminin ağırlığı sistemi hareketlendirecektir.
- Net kuvvet formülü kullanılarak L cisminin kütlesi 1 kg olarak bulunuyor.
- Aynı ivme ile hareket eden cisimlerin birim zamandaki hız değişimleri aynıdır, bir süre sonra hızları ve yer değiştirmeleri eşit büyüklüktedir.
- 09:30Dördüncü Soru - Çıkrık Sistemi
- Yarıçapları 3r olan silindirlerden yapılmış eşmerkezli çıkrık sisteminde 5r uzunluğunda kol takılmış ve kol ok yönünde bir tur çevriliyor.
- Y cisminin ipi silindirin arka tarafından dolanıp geldiği için yükselecek, X cismi ise makarası döndüğü için alçalacaktır.
- Cisimlerin hareket miktarları tur çarpı bağlı oldukları silindirlerin çevresi olarak hesaplanır ve aradaki yükseklik farkı 24r olarak bulunur.
- 11:22Yatay Düzlemde Hareket Eden Cisimler
- Yatay düzlemde bulunan m ve 2m kütleli cisimler, F kuvvetiyle çekilince sabit hızla hareket ediyorlar.
- Cisimler sabit hızlı hareket ediyorsa, üzerindeki net kuvvet ve ivmeleri sıfırdır.
- F kuvvetinin yaptığı iş Vf, sürtünme kuvvetlerinin yaptığı iş Vs, ip germe kuvvetinin yaptığı iş Vt olarak hesaplanmıştır.
- 14:14Açısal Momentum Problemi
- Boyları Ly ve Lx ilişkisi bulunan X ve Y çubukları, tam ortalarından geçen mile sabitlenerek sabit ve açısal hızıyla döndürülüyor.
- X ve Y çubuklarının açısal momentumları eşit olduğuna göre, eylemsizlik momentleri de eşittir.
- K ve L noktalarının açısal hızları eşittir, ancak yarıçapı büyük olanın çizgisel sürati büyüktür.
- 17:03Dünya'nın Güneş Yörüngesi
- Dünya A noktasından B noktasına giderken güneş'e yaklaşıyor.
- Yaklaştıkça kütleçekim kuvveti, merkezcil kuvvet, çizgisel sürat ve açısal sürat artar.
- Dünya ile güneş arasındaki çekim potansiyel enerjisi azalırken, yörüngesel kinetik enerjisi artar ve toplam enerjisinde değişiklik olmaz.
- 18:58Kondansatör Problemi
- Hava ortamında bulunan kondansatör, gerilimi V olan üretece bağlanarak yüklenmesi sağlanıyor.
- Kondansatörün levhalar arasında elektrik katsayısı havanınkinden büyük mika yerleştirildiğinde, kondansatörün yük depolama kapasitesi artar.
- Potansiyel fark sabit kalırken, kondansatörün yükü ve depolanan enerji artar.
- 21:35İndüksiyon Akımı
- Merkezleri çakışık olan iletken halkalardan K'dan X yönünde geçen akımın zamana göre değişim grafiği verilmiştir.
- L iletken halkasında oluşan indüksiyon akımı için, akım geçen telin içerideki halkada manyetik alanı vardır.
- Manyetik alan, dört parmağın akım, baş parmağın manyetik alanı gösterecek şekilde tutulduğunda belirlenir.
- 22:30İndüksiyon ve Manyetik Alan
- T aralığında akımda artış olduğunda, L halkasının içinde manyetik alan şiddetlenir ve indüksiyonun manyetik alanı sayfanın içine doğru olur.
- T ile 2T aralığında akım azalırken, manyetik alan ve manyetik akı da azalır, bu nedenle indüksiyonun manyetik alanı normal manyetik alanla aynı yönde olur ve sayfanın dışına doğru olur.
- 2T ile 3T aralığında akım sabit olduğu için akı değişimi yoktur, bu nedenle indüksiyon akımı oluşmaz.
- 24:29İndüksiyon Akımı Hesaplaması
- İndüksiyon elektro motor kuvveti eksi delta fi bölü delta t denklemiyle hesaplanır, burada fi akıdır ve B çarpı A'dır.
- T aralığında akımdaki değişime bakıldığında, akı değişimi iki katı olduğu için indüksiyon akımı da iki katı olacaktır.
- 2T ile 3T zaman aralığında oluşan akım şiddeti sabittir, bu nedenle indüksiyon akımı oluşmaz.
- 26:28Alternatif Şebeke Gerilimleri
- Alternatif akımda iki ülkenin alışveriş yapabilmesi için ürettiği alternatif akım frekanslarının eşit olması gerekir.
- Frekansların eşit olması, aynı anda alternatif akımların maksimum ve minimuma ulaşması için gerekli olup, voltaj değerlerine bakılmasına gerek yoktur.
- Türkiye ile Polonya'nın frekansları farklı olduğu için elektrik alışverişi yapamazlar.
- 27:32Young Deneyi
- Young deneyi çift yarık deneyidir ve perde üzerinde aydınlık-karanlık saçaklar meydana gelir.
- Saçakların aralığı λd/a formülüyle hesaplanır ve birim uzunluktaki saçak sayısını artırmak için saçak aralığını küçültmek gerekir.
- Saçak aralığını küçültmek için ışığın dalga boyunu küçültmek, frekansı artırmak, yarıkların arasındaki mesafeyi büyütmek veya ortamın kırılma indeksini artırmak gerekir.
- 30:16Asansörde Sarkacın Periyodu
- Asansör durgunken basit sarkacın periyodu T'dir, aşağı doğru a ivme ile hızlanırsa eylemsizlik ivmesi yukarıya doğru etki eder.
- İp sarkacının periyodu 2π√(l/(g-a)) formülüyle hesaplanır ve asansör ivmesi arttığında periyot artar.
- Yay sarkacının periyodu asansör ivmesinden bağımsızdır, bu nedenle asansör hızlansa bile yay sarkacının periyodu değişmez.
- 32:43Hareket Problemi
- Sürücü, yol kenarında yere göre hareketsiz duran yayayı kendine doğru 5 m/s hızla yaklaşıyor görüyor.
- Sağdan ilerleyen kamyonu 2 m/s hızla yaklaşıyor görüyor, bu durumun gerçekleşebilmesi için kamyonun 3 m/s hızla gitmesi gerekir.
- Yaya durgun olduğu için kamyonun hızı neyse o hızla uzaklaşıyor görecektir.
- 34:13Akım Geçen Telin Esnemesi
- Akım geçen tellere manyetik alan içerisinde kuvvet etki eder ve bu kuvvet F = BIL sinα denklemi ile hesaplanır.
- Kuvvetin oluşabilmesi için manyetik alan (B) ve akım (I) arasında bir açının (alfa) olması gerekir, açı sıfırsa kuvvet etki etmez.
- Kuvvetin yönü, baş parmak akım, dört parmak manyetik alan gösterdiğinde avuç içi kuvvetin yönünü gösterir.
- 35:32Sorunun Çözümü
- Manyetik alan çizgileri N'den S'ye doğru giderken, akım geçen telin akımı da belirli bir yönde gider.
- Manyetik alan çizgileri sayfanın dışına doğru geldiğinde, dört parmak manyetik alan, baş parmak akım gösterdiğinde avuç içi aşağı doğru bakar ve kuvvetin yönü aşağı doğru olur.
- Sorunun cevabı B şıkkıdır.
- 36:27Deneme Sınavı Değerlendirmesi
- Dördüncü deneme sınavı çözülmüş ve güzel sorular olduğu belirtilmiştir.
- Deneme sınavı ÖSYM tarzında ve ÖSYM'ye yakındır.
- Kavramlar, bilgiler ve formüller tekrarlanmış, bir sonraki deneme sınavı çözümünde görüşmek üzere veda edilmiştir.