Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı sıvı yağların fiyatındaki artış nedeniyle ayçiçek yağı hakkında bilgi vermektedir.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde ayçiçek yağı hakkında genel bilgiler verilmekte, Türkiye'deki tüketim oranları, üretim alanları, dünya genelindeki üretim durumu ve kullanım alanları anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise bir dönüm arazide kaç kilogram ayçiçeği elde edilebileceği, ekim teknikleri, gübreleme, sulama ve verim bilgileri paylaşılmaktadır. Video, ayçiçek yağı üretimi ve tüketimi hakkında detaylı bilgi edinmek isteyenler için faydalı olacaktır.
- 00:14Ayçiçek Yağı Hakkında Genel Bilgiler
- Ayçiçek yağı yemeklik kalitesi yönünden tercih edilen bitkisel yağlar arasında ilk sırayı almaktadır.
- Türkiye'de kişi başına yıllık bitkisel yağ tüketimi yaklaşık 18 kilogram civarındadır, Avrupa Birliği ülkelerinde ise 24 kilogram civarındadır.
- Türkiye'de 550-600 bin hektar arasında ayçiçeği ekilmektedir ve ekiliş alanlarının %73'i Trakya ve Marmara, %13'ü İç Anadolu, %19'u Karadeniz, %3'ü Ege, %1'i Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindedir.
- 01:39Ayçiçek Yağının Tarihi ve Üretimi
- Ayçiçek yağı kullanımı 300-400 yıl önce Kuzey Amerikalılara dayanmaktadır ve Avrupa'ya İspanyolların aracılığıyla gelmiştir.
- 2008-2009 verilerinde üretimin başını Rusya çekmektedir, ikinci sırada Avrupa Birliği ülkeleri, diğer önemli üreticiler Arjantin ve Ukraynadır.
- 2020 veriminde 54,90 milyon ton üretilmiş, 2021'de ise %3,30 artarak 56,70 milyon ton üretilmesi tahmin edilmektedir.
- 02:53Ayçiçek Yağının Üretimi ve Özellikleri
- Ayçiçek yağını elde etmek için olgunlaşmamış bitkinin çekirdekleri alınır, soyulur ve öğütülür.
- Soğuk presleme ile elde edilen yağ rengi açık sarı, sıcak presleme ile elde edilen yağ rengi kırmızımsı olur.
- Bitkisel yağlar genel itibariyle 20 derecenin altındaki sıcaklıklarda ve güneş ışığına direkt maruz kalmayacak şekilde depolanmalıdır.
- 03:58Ayçiçek Yağının Kullanım Alanları
- Ayçiçek yağı mutfakta yemeklik bir yağ olarak kullanılmasının yanı sıra ilaç sanayinde ve endüstriyel amaçlı kullanılmaktadır.
- Endüstriyel alanda daha çok boya sanayisinde kullanılmaktadır, evlerin ve ayakkabıların boyanmasında da kullanılır.
- Bazı ülkelerde özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde ekolojik yakıt olarak da kullanılmaktadır, 2007 yılında üretilen ayçiçek yağının %10'u ekolojik yakıt olarak araçlarda kullanılmıştır.
- 04:48Ayçiçek Yağının Hasat Oranı
- Üç kilogram ayçiçek çekirdekten bir litre ayçiçek sıvı yağ elde edilir.
- 05:15Bir Dönümden Kaç Kilogram Ayçiçek Çekirdeği Elde Edilir
- Ayçiçeği Türkiye'de son zamanlarda üretimi artmış tek yıllık bir yağ bitkisidir ve bitkisel yağ üretimimizin %46'sı ayçiçeğinden karşılanmaktadır.
- Ayçiçeği küspesi hayvan yemi, tabloları yakacak olarak kullanılır, selüloz endüstrisinde de kullanılır ve külü %36 potasyum ihtiva eder ve gübre olarak kullanılır.
- Ayçiçeği ekilecek olan tarla soklu pulluk ile 20-25 cm sonbaharda sürülür, ilkbaharda 10-15 cm derinlikte işlenir ve Mart ile Mayıs ortasına kadar ay çekirdekleri ekilir.
- 06:50Ayçiçek Yetiştiriciliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ayçiçeği üreticileri her yıl sertifikalı yeni tohumluk etmelidirler ve tohumlukların temiz, çimlenme oranı ve çıkış gücü yüksek olmalıdır.
- Orabanş verem otu görülen tarlalarda verim düşüklüğüne neden olmamak için bu parazite dayanıklı ayçiçeği tohumluğu tercih edilmeli veya yemi grubu ayçiçeği ekerek kimyasal mücadele yapılmalıdır.
- Dikim aralığı ara mesafe 70 cm, sıra mesafesi 25-35 cm arasında olmalıdır ve bir dekar alanda istenen yaklaşık bitki sayısı 4000-5500 arasında olabilir.
- 08:06Ayçiçek Çiçeklenme ve Verim
- Ekimden 50-55 gün sonra tablo oluşumu devresi başlar ve 55 gün sonra sarı çiçekler gülümsemeye başlar.
- Tablo oluşumundan sonra yalancı çiçekler görülür ve sıra asıl çiçeğe gelir, bu da 15 günlük bir süreçtir.
- Ayçiçeği çiçeklenme döneminde tozlanma için bal arılarına ihtiyaç duyar ve bal arılarının ayçiçeğinin döllenmesindeki payı %90'ın üzerindedir.
- 09:18Ayçiçek Verimi
- Kuru koşullarda ayçiçeği dönüm başına 100-150 kilogram, sulu koşullarda ise 250-400 kilogram arasındadır.
- Daire miktarına yakın kurtulmuş tabla 2-3 katı kadar kuru sap ve kök elde edilir.