Buradasın
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Maliye Politikası Dersi
youtube.com/watch?v=iXnXtUgiwUsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi'nde sunulan iktisat dersinin bir bölümüdür ve maliye politikası konusunu ele almaktadır.
- Video, maliye politikasının tanımı ve kısa tarihçesiyle başlayıp, maliye politikasının amaçlarını, araçlarını ve gelir dağılımını incelemektedir. İlk bölümde mali gelenekçilik kavramı ve klasik maliyecilerin temel prensipleri açıklanırken, ikinci bölümde maliye politikasının temel makroekonomik hedeflere (ekonomik istikrar, tam istihdam, iktisadi kalkınma ve büyüme) ulaşma aracı olarak nasıl kullanıldığı anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca vergi kavramı, gelir ve gelir dağılımı, refah düzeyi gibi ekonomik kavramlar da ele alınmakta, kişisel gelir dağılımı ve fonksiyonel gelir dağılımı gibi farklı ölçütler üzerinde durulmaktadır. Maliye politikasının ekonomik istikrar ve kalkınma amaçlarını nasıl gerçekleştirdiği ve gelir dağılımının toplumsal önemi vurgulanmaktadır.
- 00:25Maliye Politikası Ünitesi Tanıtımı
- Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi İktisada Giriş dersinin bu ünitesi maliye politikasını ele alıyor.
- Ünite, maliye politikasının tanımı, tarihçesi, amaçları, araçları, gelir tanımı ve dağılımı ile mali araçların gelir dağılımına etkisini içermektedir.
- Bu üniteyi tamamlayan öğrenciler, maliye politikasına ilişkin temel kavramları tanımlayabilecek, farklı maliye politikalarının sonuçlarını değerlendirebilecek ve maliye politikasının ekonomik ve sosyal etkilerini ön görebileceklerdir.
- 01:38Maliye Politikasının Tarihçesi
- Kamu ekonomisi ve özel ekonominin amaçları aynı yönde olup, her ikisinin özünde de insan ihtiyaçlarını tatmin etmeye yönelik faaliyetler yer almaktadır.
- Kamu ekonomisi ihtiyaçları karşılamada piyasadan farklı olarak bütçe vasıtasıyla fonksiyonunu ifa etmektedir.
- Mali olaylar tarih boyunca büyük tarihi, sosyal ve siyasi olayların doğuşuna sebep olmuştur; örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nin bağımsız bir devlet olarak ortaya çıkmasına sebep olan olay vergiden kaynaklanmıştır.
- 04:03Mali Gelenekçilik
- Ekonomik ve sosyal hayata mali gelenekçilik olarak yansıyan klasik düşüncenin kuralları hakim olmaya başlamış, bu dönemde koruyucu bir işlev üstlenmiş ve devlet ve iktisadi hayata müdahale minimum bir düzeyde tutulmaya çalışılmıştır.
- Mali gelenekçiliğin temel prensiplerinden biri kamu harcamalarının dar hacimli olma ilkesidir; maliye ilmi kamu harcamalarının karşılığını bulma ilmi olarak tanımlanmıştır.
- Mali gelenekçilere göre kamu harcamalarının normalde vergilerle finanse edilmesi gerekir, borçlanma olağanüstü bir kamu geliridir ve devlet toplumsal ihtiyaç yelpazesini son derece dar tutmalıdır.
- 08:05Mali Gelenekçiliğin Diğer İlkeleri
- Devlet bütçesinin denk olması ilkesi, klasik maliyecilere göre aile bütçesi ile devlet bütçesinin içerik olarak aynı olmasıdır.
- Mali gelenekçilere göre devlet bütçesinin açık vermesi, borçlanma vasıtasıyla özel yatırımlarda verimli olarak kullanılacak fonların özel ekonomiden kamu ekonomisine geçmesine neden olur.
- Kamu giderlerinin dolaylı vergilerle karşılanması ilkesi ve bütçe açıklarının kısa vadeli değil uzun vadeli borçlanmalarla karşılanması ilkesi de mali gelenekçiliğin önemli ilkeleridir.
- 11:34Maliye Politikasının Tanımı ve Amaçları
- Maliye politikası, bir ekonomide makroekonomik hedeflere ulaşmak için mali araçların uzlaştırılmasıdır ve kamu maliyesi içerisinde yer alan bir konudur.
- Maliye politikası, bir ekonomide temel makroekonomik amaçlara ulaşmak için mali araçların büyüklük ve bileşiminde yapılan düzenlemeler olarak da görülebilir.
- Temel makroekonomik amaçlar genelde tam istihdamın sağlanması ve korunması, fiyat istikrarı, dengeli kalkınma ve büyümenin sağlanması, ödemeler bilançosu dengesinin gerçekleştirilmesi ve bölgesel dengesizliklerin asgari bir düzeyde tutulması şeklinde sıralanabilir.
- 15:58Maliye Politikasının Temel Makroekonomik Amaçları
- Maliye politikasının temel makroekonomik amaçlarından biri ekonomik istikrardır; istikrarlı bir ekonomi, yükselen trendden sapmaların en az olduğu ekonomi anlamına gelir.
- Tam istihdam, geniş anlamda ülkedeki üretim faktörlerinin tamamının üretime dahil olması, dar anlamda ise emek üzerinden tanımlanarak çalışma arzu ve iktidarında olan emek birimlerinin tamamının üretime dahil edilmesi hedeflenir.
- İktisadi büyüme, bir ülkede belirli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerin toplam tutarındaki artış olarak tanımlanırken, iktisadi gelişme üretimdeki artışla birlikte üretilen mal ve hizmetlerin kalitesinin de yükselmesini ifade etmektedir.
- 18:24Kamu Harcamalarının Fonksiyonları ve Vergi
- Kamu harcamaları ekonomide enflasyonist dönemlerde toplam talebi tam çalışma seviyesindeki toplam azla dengelemek, deflasyonist dönemlerde ise toplam talebi ekonominin tam çalışma düzeyinde ürettiği mal ve hizmetleri absorbe edecek hale getirmek için kullanılır.
- Klasik maliyecilere göre vergi, kişilerden kamu giderlerini karşılamak üzere cebri nihai ve karşılıksız olarak istenen parasal bir yükümlülüktür; modern maliyecilere göre ise kamu harcamalarını karşılamak veya devletin ekonomik ve sosyal hayata müdahalesini sağlamak üzere cebri nihai ve karşılıksız olarak doğrudan doğruya istenen parasal bir yükümlülüktür.
- Vergi kişilerden alınır, kamu giderlerinin karşılanması için alınır, iradi değil cebri bir kamu geliridir, karşılıksızdır, kesin nihai bir kamu geliridir ve yükümlüden tahsil edildikten sonra yeniden iade edilmez.
- 20:52Gelir ve Gelir Dağılımı
- Kamu geliri, vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay veya benzeri gelirler, faiz, zam ve ceza gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan elde edilen gelirler, hizmet karşılığı elde edilen gelirler, borçlanma araçlarının primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik primi kesintileri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirlerden oluşur.
- Gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır; makroekonomik anlamda ise üretim faktörlerinin üretim sürecine katılmaları neticesinde üretimden aldıkları pay olarak ifade edilir.
- Gelir dağılımı, bir ülkedeki gelirin fert veya gruplar arasında nasıl dağıldığını ifade eder ve ekonomik büyümenin toplumun hayat standardına yansıması ve refah artışının toplumun bileşenleri arasında nasıl bölüşüldüğü önemlidir.
- 23:17Gelir Dağılımının Önemi ve Türleri
- Bir ekonomide yaratılan hasılanın nasıl dağıldığı sadece ekonomik açıdan önem taşımamakta, toplumsal kaygılara da neden olmaktadır; gelir dağılımı tüketim ve tasarrufun hem hacmini hem bileşimini değiştirmektedir.
- Az gelişmiş ülkelerde düşük gelirli grupların talebi büyük oranda yerli üretime yöneliktir; bu kesim lehine yaratılacak bir yeniden dağılım hem yerli sanayinin gelişimine hem de istihdam artışına neden olacaktır.
- Gelir dağılımı, ülkede yaratılan milli hasılanın o ülkedeki farklı kesimler tarafından nasıl bölüşüldüğünü anlatan kavramdır; kişisel gelir dağılımı bir ülkedeki milli gelirin fetler arasındaki dağılımı, fonksiyonel gelir dağılımı ise üretim sürecine katılan üretim faktörlerinin üretimden almış oldukları pay şeklinde tanımlanır.