Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Atatürk'ün İslam, Muhammed ve Kur'an hakkındaki görüşlerini çeşitli kaynaklardan yararlanarak anlattığı bilgilendirici bir sunumdur. Konuşmacı, Atatürk'ün el yazmaları, kitapları ve resmi arşivlerdeki belgeleri referans göstererek konuşmaktadır.
- Video, Atatürk'ün Muhammed'i "Allah'ın elçisi" yerine "bir ıslahatçı ve Arap filozofu" olarak gördüğü, Kur'an-ı Kerim'i vahiy ürünü değil, Muhammed'in kendi düşüncelerinin ürünü olarak değerlendirdiği görüşlerini ele almaktadır. Konuşmacı, Atatürk'ün bu görüşlerinin Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ideolojisine nasıl yansıdığını ve eğitim sistemine nasıl etki ettiğini anlatmaktadır.
- Videoda ayrıca Atatürk'ün "Vatandaş İçin Medeni Bilgiler" adlı kitabından ve lise tarih kitaplarından örnekler gösterilmekte, Atatürk'ün İslam'ı "zamanı dolmuş bir Arap ideolojisi" olarak görmesinin devlet ideolojisinde nasıl yer aldığı açıklanmaktadır. Konuşmacı, bu konuda ikinci bir video yapacağını ve Atatürk'ün Tanrı'ya bakışı hakkında bilgi vereceğini belirtmektedir.
- 00:05Atatürk'ün İslam ve Muhammed Hakkındaki Görüşleri
- Video, Atatürk'ün İslam ve Muhammed hakkında yorumlarını, onun kendi el yazılarından, tavsiyelerinden ve yazdığı kitaplardan hareketle anlatacak.
- Atatürk'ün dinle ilişkisi konusunda en çok yalan söylenen ve sansür yapılan alan olduğu belirtiliyor.
- Atatürk hakkında en çok kitap yazılsa da en az anlaşılan liderlerden biri olduğu ve onun dinle ilişkisine neredeyse hiç girilmediği vurgulanıyor.
- 01:29Kemalist İdeolojiye Göre Muhammed
- Kemalist ideolojiye göre Muhammed Allah'ın elçisi olarak görülmez, bir ıslahatçı ve Arap filozofu olarak kabul edilir.
- Atatürk, Muhammed'i cezbeye tutulmuş bir derviş olarak tanıtmaya çalışanları eleştirerek, Uhud Muharebesi'nde en büyük komutanın yapabileceği planı düşünüp tatbik edebilmesi konusunda Muhammed'i ciddi bir komutan olarak görüyor.
- Atatürk, Muhammed'in kimliği konusunda okumuş ve incelemiş bir insan olmasına rağmen, okuduğu eserlerin batılı oryantalistlere ait olduğu için bakış açısı ona göre şekillenmiş.
- 03:34Atatürk'ün Din ve Allah Hakkındaki Görüşleri
- Atatürk'ün sunduğu "Din Yok Millet Var" başlıklı el yazması kitabında, Muhammed hakkında "Eğer Muhammed o parlak ve muciz ifadesiyle yalnız hayatın ıslahına çalışsa ve eski peygamberlerin oyunlarına dalmasaydı, daha binlerce sene beşerin muhterem bir siması olarak kalırdı" deniliyor.
- Atatürk, Muhammed'in Allah'ın elçisi olduğunu kabul etmediğini, onun bir filozof olarak kalsaydı daha iyi olacağını ifade ediyor.
- Atatürk, Muhammed'in beyan ettiği surelerin uzun bir devirde dini derin düşüncelerin mahsulü olduğunu ve Kur'an-ı Kerim'in Allah tarafından gelmediğini, Muhammed'in kendi zekasıyla ortaya çıkardığını belirtiyor.
- 08:25Atatürk'ün Kur'an Hakkındaki Görüşleri
- Atatürk'ün 1961-1938 yılları arasında söylev ve demeçleri kitabında, "Gökten indiği sanılan kitapların doğmaları ile asla bir tutunmamalıdır" ifadesi kullanılıyor.
- Atatürk, ilhamlarını gökten ve gaipten değil, doğrudan doğruya hayattan aldığını belirtiyor.
- Atatürk'ün "gökten indiği sanılan kitaplar" ifadesiyle Kur'an-ı Kerim'i kastedtiği, Kur'an surelerinin günün birinde gökten Muhammed'e gelmediği düşüncesiyle anlaşılmaktadır.
- 09:45Atatürk'ün Din Hakkındaki Görüşleri
- Atatürk, bilimin kaynağı olduğunu ve bilginin kaynağı olarak gökten indiği zannedilen kitapları (Kur'an, Tevrat, hurafeler gibi) reddettiğini belirtiyor.
- Kazım Karabekir'ın "Kazım Karabekir Anlatıyor" adlı eserinde, Atatürk'ün Kur'an-ı Kerim'i bazı İslam'a karşı olan zübbelere tercüme ettirmek istediğini ve böylece insanların Kur'an'ı anlamasını engellemek istediğini yazdığı belirtiliyor.
- Atatürk'ün "Türk oğullarını öğretmek için Kur'an'ı Türkçe'ye tercüme ettireceğim ve böylece de okutacağım, ta ki budalalık edip aldanmakla devam etmesinler" sözleri aktarılıyor.
- 11:19Kur'an-ı Kerim'in Okullarda Durumu
- Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında okullarda Darwinist ve materyalist öğretiler okurken Kur'an-ı Kerim okutulmadı.
- 1935-1948 arasında uzun bir süre okullarda din dersi bile verilmedi.
- Abdülbaki Gölpınarlı'nın "Cumhuriyet Çocukları İçin Din Dersi" kitabının üçüncü sayfasında bazı ayetlere değinilmeyeceği belirtiliyor.
- 12:54Atatürk'ün Kur'an-ı Kerim Hakkındaki Yorumları
- Atatürk'ün el yazısı olan "Arabistan" sayfasında, Kur'an-ı Kerim'i "safsata", "ibtidai" (ilkel) ve "cahiliyet devrinin timsali" olarak nitelendirdiği görülüyor.
- Atatürk'ün Kur'an-ı Kerim'e karşı olumlu bir bakış açısı olduğu iddiasının, resmi devlet arşivlerindeki belgelerle çeliştiği belirtiliyor.
- Atatürk'ün kendi elyazısı, çalışma arkadaşları ve manevi kızı tarafından verilen bilgilerin, Atatürk'ün Kur'an-ı Kerim'e karşı olumlu bir bakış açısına sahip olmadığını gösterdiği vurgulanıyor.
- 14:41Atatürk'ün Kitapları ve Okuduğu Eserler
- Atatürk'ün okuduğu kitapların sayısı, "Atatürk'ün Kitaplığı" adlı eserde toplam 4.433 sayıda 7.338 parça eser olduğu belirtiliyor.
- Atatürk'ün yaklaşık 10.000'e yakın kitap okuduğu ve bunların arasında Leon Keitai'nin İslam tarihi kitabı olduğu söyleniyor.
- Atatürk'ün okuduğu kitaplarda notlar tuttuğu, altını çizdiği ve çeşitli işaretler koymuş olduğu, bu işaretlerin önem sırasını ifade ettiği belirtiliyor.
- 17:21Atatürk'ün İslam ve Muhammed Hakkındaki Görüşleri
- Atatürk'ün eserinde daktilo ile yazılmış altı sayfalık bir not bulunmaktadır ve bu notta Atatürk, Muhammed'in Kur'an'ı vahiy olarak değil, uzun bir devirde dini tefekküratının mahsulü olarak ortaya koyduğunu belirtmektedir.
- Atatürk'ün bilgi sisteminde vahiy yer almamaktadır; ona göre bilim, akıl ve teknolojik gelişimlerle ilerlenir, vahiy bilgi kaynağı değildir.
- Atatürk, Muhammed'in Kur'an'ı kendisi ortaya koymuş olsa da, kendisini harekete geçiren gücünün Allah tarafından olduğunu düşünüyordu.
- 18:45Atatürk'ün Eserleri ve Medeni Bilgiler Kitabı
- Atatürk, İslam dini hakkında değerlendirmeler içeren "Medeni Bilgiler" adlı eserini inceler ve bu kitabın genişletilerek iki cilde çıkartılmasını İsmet Paşa'ya önermiştir.
- Atatürk, bu kitabı ortaokul ve liseler için hazırlamış, ancak okumadan sınıflarını geçenlerin de mutlaka okutturulmasını istemiştir.
- Atatürk'ün İslam ve Muhammed hakkındaki değerlendirmeleri, okul kitaplarına aktarılmıştır.
- 21:30Atatürk'ün İslam Dini Hakkındaki Kanaatleri
- Atatürk'ün görüşüne göre, din birliğinin bir millet teşkilinde etkili olduğu iddiasının aksine, Türkler İslam dinini kabul ettikten sonra da diğer milletlerle birleşik bir millet teşkil etmelerine tesir etmemiştir.
- Atatürk, İslam dininin Türk milletinin milli bağlarını gevşettiğini ve milli hislerini uyuşturduğunu belirtmektedir.
- Atatürk'e göre Muhammed, Arap milliyetçiliğini yaygınlaştırmaya çalışan bir Arap milliyetçisi olup, kendi icat ettiği dine hizmet etmiştir.
- 24:32Okul Kitaplarında İslam Dini Anlatımı
- Lise tarih kitaplarında İslam dini ve Kur'an-ı Kerim hakkında bilgiler verilmekte, ancak bu bilgiler Atatürk'ün görüşlerine uygun olarak sunulmaktadır.
- Kitaplarda Kur'an-ı Kerim'deki bazı anlatımlar "sonradan uydurulmuş masallar" olarak nitelendirilmektedir.
- Muhammed'in peygamberliğini ilan ettiği ve vatandaşlarını "kendisinin bulduğu ve doğru olduğuna inandığı yeni bir dine" davet ettiği belirtilmektedir.
- 26:30Atatürk'ün İslam Hakkındaki Görüşleri
- Atatürk'ün İslam ve Kur'an hakkındaki değerlendirmeleri tarih kitaplarında yansımıştır.
- Atatürk, Kur'an-ı Kerim'in Muhammed'in koyduğu esasların toplu olduğu bir kitap olduğunu ve Kur'an'ın Allah'tan gelmediğini savunmuştur.
- Atatürk'ün etkilendiği yazar Leon Keytani'nin İslam tarihi eserinde, Muhammed'in peygamberliğini kendisinin uydurduğunu ve Kur'an'ı kendi düşüncelerinin ürünü olarak ortaya koyduğunu iddia etmektedir.
- 28:35Kemalist İdeolojinin İslam Hakkındaki Bakışı
- Kemalist ideolojiye göre Muhammed bir Arap filozoftur ve Kur'an-ı Kerim'i tarihi, sosyal ve kültürel şartlar içinde kendisi ortaya koymuştur.
- İslam dini zamanı dolmuş, vakti dolmuş bir Arap ideolojisidir ve artık bu dine gerek yoktur.
- Bu düşünceler ortaokul kitaplarına, tarih kitaplarına ve devlet ideolojisine yansıtılmıştır.
- 31:08Atatürk'ün Dinle İlişkisinin Devlet Yönetimi Üzerindeki Etkisi
- Atatürk'ün neye inandığı sadece kişisel bir konu değil, devlet yöneticisi olarak kendi görüşlerini gizli tutmamış, devletin resmi yayın organlarına koymuş, eğitim sistemine ve mecliste konuşulmuş.
- Atatürk'ün İslam hakkındaki görüşleri, Müslüman çocuklara Kur'an'ın Allah'tan geldiğine inanmalarına rağmen Muhammed'in peygamber olmadığını ve Kur'an'ın uydurulmuş masallar olduğunu öğretmesine yol açmıştır.
- Bu durum din ve vicdan hürriyetiyle çelişmektedir.
- 32:41Konuşmacının Tepkisi ve Sonuç
- Konuşmacı, Muhammed'in Allah'ın elçisi olduğuna inanıyor ve bu görüşün karşısındaki ideolojilere karşı duracağını belirtiyor.
- Konuşmacı, Atatürk'ün İslam hakkındaki görüşlerinin resmi belgelere dayandığını ve delilleri konuşulmasını istiyor.
- Konuşmacı, Atatürk'ün etrafına düşmüş olan "Tanrısızlığın İlmiha" adlı kitaptan notlar aldığını ve bu kitabın 1929 yılında tercüme edilip Atatürk'e hediye edildiğini belirtiyor.