Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Murat Bey ve Ezgi tarafından sunulan bir eğitim semineridir. Murat Bey İstar Danışmanlık'tan, Ezgi ise İstatistikçi firmasının eğitmenidir ve Ayşe Hoca da SPSS konusunda uzman olarak yer almaktadır.
- Video, anket oluşturma ve veri analizi konusunda kapsamlı bir eğitim sunmaktadır. İlk olarak Google Forms ve Microsoft Forms uygulamaları kullanılarak anket oluşturma teknikleri adım adım gösterilmekte, ardından toplanan verilerin SPSS programında nasıl analiz edileceği anlatılmaktadır. Eğitim, farklı soru türlerinin (kategorik, açık uçlu, ölçekli) oluşturulması, verilerin Excel'e aktarılması ve SPSS'de sayısallaştırılması gibi konuları içermektedir.
- Eğitim semineri beş yüz otuz kişiye ulaşmış olup, katılımcılara e-posta ile sorularını iletmeleri ve sosyal medyada yorumlarını paylaşmaları istenmiştir. Ayrıca, Mayıs ayında yapılacak nitel geçerlik güvenlik semineri ve Haziran ayında planlanan daha detaylı bir eğitim programı hakkında bilgi verilmiştir.
- 00:20Ters Madde Kullanımı ve Önemi
- Anket formu oluşturma sürecinde ters madde kullanımı güvenilirliği sağlamak için önemli bir yöntemdir.
- Ters madde her zaman olumsuz olmak zorunda değildir, ölçeğin gidişatına bağlı olarak olumlu olabilir.
- Tükenmişlik, depresyon, anksiyete ölçeklerinde ters madde olarak ifade edilen değişkenler olumlu olmalıdır.
- 02:37Tuzak Cümlelerin Kullanımı
- Tuzak cümleler (tezat cümleler) anketlerde güvenilirliği artırmak için kullanılır.
- Tuzak cümleler sadece ölçeklerde değil, kişisel bilgilerin olduğu formlarda da kullanılabilir.
- Online anketlerde tuzak cümlelerin daha sık kullanılması, güvenirliği artırmada faydalıdır.
- 03:52Google Form ile Anket Oluşturma
- Google Form, en çok kullanılan anket form araçlarından biridir.
- Anket formunu oluştururken değişken türünün ne olduğunu ve katılımcının kaç tane seçenek işaretleyeceğini bilmek önemlidir.
- Kategorik değişkenlerde (cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum) katılımcı sadece bir seçenek işaretleyebilir.
- 05:36Google Form Özellikleri
- Google Form'da soru tipi seçildikten sonra seçenekler eklenebilir.
- Online anketlerde "gerekli" özelliği işaretlenerek katılımcıya cevap verme zorunluluğu sağlanabilir.
- Açık uçlu sorular için "kısa yanıt" veya "paragraf" seçenekleri kullanılabilir.
- 08:57Birden Fazla Seçenek İşaretleme
- Birden fazla seçenek işaretleyebilme durumunda, sorunun başında bunu belirtmek önemlidir.
- "Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz" gibi bir ifade kullanılmalıdır.
- Örneğin "Online alışveriş yaparken tercih ettiğiniz e-ticaret siteleri hangileridir?" gibi sorularda birden fazla seçenek işaretlenmesi mümkündür.
- 09:27Anket Formunda Çoklu Seçenekler
- Çoğul bir ifadenin kullanımı, ankette birden fazla seçenek işaretlenebileceğini gösterir.
- Birden fazla seçenek işaretlenecekse, anket formunda "onay kutuları" seçilmelidir.
- Çoktan seçmeli ve onay kutuları benzer görünse de, çoktan seçmeli tek seçenek işaretlenirken, onay kutuları birden fazla seçenek işaretlenir.
- 11:25Diğer Seçeneği Ekleme
- Anket formunda "diğer seçeneği ekle" seçeneği, katılımcıların belirtilen seçenekler dışında kendi cevaplarını yazabilmesini sağlar.
- Diğer seçeneği işaretledikten sonra açık uçlu bir soru çıkarak katılımcıdan yazılı cevap istenir.
- Diğer seçeneği işaretledikten sonra açık uçlu soruyu doldurma zorunluluğu yoktur, katılımcı isteğe bağlı olarak yazabilir veya yazmayabilir.
- 16:12Sıralama Soruları
- Sıralama sorularında katılımcıdan belirli seçenekleri sıralamaları istenir.
- Sıralama sorularında her sütunda tek bir seçenek işaretlenmesi zorunludur.
- Sütun başına bir yanıtla sınırlandırma seçeneği işaretlenerek, katılımcıların birden fazla cevap vermesi engellenir.
- 18:35Google Form'da Anket Oluşturma
- Google Form'da birden fazla yanıt seçimi yapılmasına izin verilmez, örneğin Twitter ve Instagram'a aynı anda iki yanıt verilemez.
- Formda ölçek soruları (like beşlik ölçekleri) tanımlanabilir, bunun için doğrusal ölçek seçeneği kullanılabilir.
- Ölçek sorularında "kesinlikle katılmıyorum" ve "kesinlikle katılıyorum" ifadelerinin doğru şekilde tanımlanması önemlidir, aksi takdirde verilerin gidişatı bozulabilir.
- 21:34Ölçek Türleri ve Kullanımı
- Beşli, yedili, dokuzlu gibi farklı ölçek türleri kullanılabilir, ancak üçlü ölçekler genellikle tercih edilmez çünkü aynı cevaplar olabilir ve çalışma güvenliği açısından sorun yaratabilir.
- Dörtlü ve altılı ölçekler tercih edilmemelidir çünkü katılımcıların fikirsiz kalabileceği durumlarda "kararsızım" gibi bir seçenek olmaz.
- Yedili ve dokuzlu ölçekler yurt dışında yaygın olarak kullanılır ancak Türkçe'de "biraz katılıyorum" ve "kısmen katılıyorum" gibi ifadeler arasında fark olmaması nedeniyle Türkiye için beşli ölçek daha uygun kabul edilir.
- 23:21İkili Ölçekler ve Veri Analizi
- İkili ölçekler (evet-hayır, doğru-yanlış) bilgi ölçen sorularda tercih edilir ve toplam puan üzerinden işlem yapılır.
- Veri analizinde Cronbach alfa (α) güvenilirlik katsayısı kullanılır, ancak Kuder-Richardson (KR-20) Excel'de formül üzerinden hesaplanır ve Cronbach alfa ile benzer değerler elde edilir.
- Google Forms'ta anket formu oluşturulduktan sonra katılımcılara link ile ulaştırılabilir ve cevaplar Excel tablosuna aktarılabilir.
- 27:59Microsoft Form ile Anket Oluşturma
- Microsoft Form kullanarak anket formu oluşturulabilir ve açıklama kısmına anketin neden yapıldığı belirtilmelidir.
- Anketlere katılım bıkkınlığından kaynaklanabilir çünkü insanlar sürekli anketlere katılmaktadır.
- Microsoft Form'un güzel bir özelliği, anketlerin telefonda ve bilgisayarda nasıl görüneceğini önizleme kısmında göstermesidir.
- 29:03Anket Soru Türleri
- Kategorik değişkenler için "seçenek" türü kullanılabilir ve birden fazla seçenek işaretlenebilir mi seçilmesi gerekir.
- Açık uçlu sorular için "metin" türü kullanılabilir ve katılımcıya gerekli alanları doldurması zorunlu tutulabilir.
- Birden fazla seçenek işaretlenebilmesi isteniyorsa, "birden çok yanıt seçeneği" işaretlenmelidir.
- 33:22Sıralama ve Ölçek Soruları
- Sıralama soruları için "derecelendirme" türü kullanılabilir ve seçenekler sürükleyerek sıralanabilir.
- Ölçek soruları için "like" (benlik) ifadesi kullanılabilir ve telefon kullanıcısının ifadeleri alt alta görebilmesi sağlanabilir.
- Anket tamamlandığında katılımcılara bağlantı gönderilebilir ve yanıtlar Excel dosyası olarak indirilebilir.
- 37:13Anket Oluşturma ve Değişken Türleri
- Anketlerde önemli olan değişkenlerin türleri kategorik mi yoksa açık uçlu (sekiz yıl) değişken mi olduğunu belirlemektir.
- Katılımcının kaç seçenek işaretleyebilir veya nasıl cevap verebileceği düşünülerek değişkenler tanımlanmalıdır.
- Google Forms ve Microsoft Forms arasında kullanım açısından ciddi fark yoktur, ancak Microsoft Forms katılımcıya daha kolaylık sağlar.
- 38:22Microsoft Forms ve Google Forms Arasındaki Farklar
- Microsoft Forms, anketin kaç dakikada tamalandığını gösterir ve bu güvenlik açısından önemli bir özellik olarak değerlendirilir.
- Microsoft Forms, anketin hızlı tamamlanması durumunda şüphelenmeyi sağlar, uzun süren anketler ise daha sağlıklı görünür.
- Google Forms'ta 3-6 yaş arası çocukların anketlerinde yaş aralığı ayarlanabilirken, Microsoft Forms'ta bu özellik bulunmamaktadır.
- 39:16Anket Verilerinin İncelemesi
- Microsoft Forms, anketin başlama ve bitme saatini saniye ve salise detayında gösterir.
- Aynı kişinin birden fazla cevap vermesi durumunda, cevap süresinin çok kısa olması veya bir salise/saniye farkı olmasından şüphelenilebilir.
- Veri girişi yapmadığımız için veriler otomatik olarak Excel formatına dönüştürülür, bu da veri girişinde harcanan süreyi veri temizliğine harcanabilir.
- 40:35SPSS Veri Hazırlığı
- Microsoft Forms'tan indirilen veri seti Excel formatında gelir ve SPSS tarafından otomatik olarak atamaz.
- SPSS sayısal verileri analiz ederken, sözel ifadeleri analiz etmez, bu nedenle sözel ifadeleri kodlayarak sayısallaştırma yapılması gerekir.
- Cinsiyet gibi kategorik değişkenler SPSS'te kadın=1, erkek=2 şeklinde sayısallaştırılmalıdır.
- 42:08SPSS'te Sayısallaştırma İşlemi
- Cinsiyet değişkeninde kadın değerleri 1, erkek değerleri 2 olarak değiştirilerek sayısallaştırma yapılır.
- Medeni durum değişkeninde evli=1, boş=2 şeklinde sayısallaştırma yapılır.
- Bu sayısallaştırma işlemi, SPSS'te verilerin analiz edilebilmesi için gerekli bir adımdır.
- 43:17SPSS'de Ölçek Sayısallaştırma
- SPSS programı açılıyor ve ölçek sayısallaştırma işlemi gösteriliyor.
- Ölçek sayısallaştırmak için Ctrl+H kısayolu kullanılarak ifadeler değiştiriliyor: "kesinlikle katılmıyorum" 1, "katılmıyorum" 2, "kararsızım" 3, "katılıyorum" 4, "kesinlikle katılıyorum" 5 değerlerine dönüştürülüyor.
- SPSS'de tüm değişkenlerin sayısallaştırılması ve kodlanması gerekiyor, aksi takdirde analiz yapılamaz.
- 46:01Excel'den SPSS'e Veri Aktarımı
- Anket verileri Excel'den SPSS'e kopyala yapıştır yöntemiyle aktarılıyor.
- Yaş değişkeni sayısal olduğu için doğrudan aktarılabilirken, cinsiyet değişkeni "1" kadın, "2" erkek şeklinde kategorize edilerek aktarılıyor.
- Anket formuna uygun sırayla verileri aktarmak önemlidir, aksi takdirde karışıklık yaşanabilir.
- 49:39Online Anket Sistemi
- Online anket sistemlerinde verilerin Excel'e dönüştürülüp sonra SPSS'e aktarılması gerekiyor.
- Teknokent'te geliştirilen "Survi" adlı programla online verilerin otomatik olarak kodlu şekilde aktarılması hedefleniyor.
- Anketörler tanımlanarak hangi anketörün hangi anketi yaptığını ve sorunların hangi anketörden kaynaklandığını görebilme imkanı sunuluyor.
- 52:14Seminerin Sonu ve İletişim Bilgileri
- Katılımcı sayısının 400'e yakın olduğu ve başlangıçta 520-530 civarında başlandığı belirtiliyor.
- Soruların etbayezidistardanismanlik.com adresine gönderilmesi ve sosyal medyada cevaplarının paylaşılacağı söyleniyor.
- Mayıs ayında yapılacak bir seminerin planlandığı ve tarihin henüz belirlenmediği belirtiliyor.
- 54:47Gelecek Eğitimler ve İletişim Kanalları
- Haziran ayında daha detaylı ve teferruatlı bir eğitim koymaya karar verildiği ve büyük ihtimalle haftalık bir eğitim programı ayarlanacağı belirtiliyor.
- İstatistikçi firmasının web sitesinden eğitim takvimine girip ücretli eğitimlerden yararlanabilecekleri söyleniyor.
- Mayıs ayında planlanan nitel geçerli güvenlik seminerinin kaçırmamaları öneriliyor.
- 55:48Eğitmenler ve Kurum Hakkında Bilgiler
- Ezgi'nin SPSS temel ve ileri düzey kursları, AMOS yapısal eşitlik modeli eğitimi kurslarını verdiği belirtiliyor.
- Kurumun kursiyerleri aileden gördükleri ve çalışan-patron ilişkisi yerine aile duygusuyla çalıştıkları vurgulanıyor.
- Seminerin iyi bir deneyim olduğu ve gelecekte tekrar buluşma fırsatı olduğu dile getiriliyor.