Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan anayasa ve siyasi bilgiler dersidir. Eğitmen, sınavlara hazırlanan öğrencilere yönelik bilgi soruları ve açıklamalar yapmaktadır.
- Videoda Türkiye'nin ilk bilim merkezi, Devlet Denetleme Kurulu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin görevleri, kuvvetler ayrılığı ilkesi, ceza hukuku, Avrupa Birliği, Milli Güvenlik Kurulu, Cumhurbaşkanlığı makamı ve yerel yönetimler gibi konular ele alınmaktadır. Eğitmen, her soru için detaylı açıklamalar yaparak sınavlarda sık karşılaşılan hataları ve dikkat edilmesi gereken noktaları vurgulamaktadır.
- Videoda ayrıca 1961, 1982, 1991 ve 1994 anayasalarının özellikleri, anayasa değişiklikleri ve yerel yönetimlerin feshi konularında bilgiler verilmektedir. Eğitmen, öğrencilerin güncel konuları nasıl takip etmeleri gerektiğini ve sınavlarda bu konuları nasıl cevaplamaları gerektiğini açıklamaktadır.
- 00:15TÜBİTAK ve Bilim Merkezi
- TÜBİTAK'ın yardımı ve desteğiyle Türkiye'nin ilk bilim merkezi Konya'da kurulmuştur.
- 00:47Devlet Denetleme Kurulu
- Devlet Denetleme Kurulu 1982 Anayasası'nda Cumhurbaşkanına bağlanmıştır.
- Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanının emri ve isteği ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının denetlenmesi işlevini yerine getirmektedir.
- Devlet Denetleme Kurulu askeri kurumlar ve yargı makamlarını denetleyememektedir.
- 02:11Milletvekili Yetkileri
- Gen soru önergesi vermek için en az yirmi milletvekilinin imzası gerekmektedir.
- Diğer işlemler sadece tek bir milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapabileceği faaliyetler arasındadır.
- 04:04Ölüm Cezası Yetkisi
- 1982 Anayasası'na göre TBMM'nin görevlerinden biri, bağımsız mahkemelerce kesinleşen ölüm cezalarının yerine getirilmesine karar vermekti.
- 2004 yılında yapılan bir anayasa değişikliği ile idam cezası kaldırılmıştır ve TBMM'nin bu yetkisi de ortadan kalkmıştır.
- 05:43Milli Güvenlik Kurulu
- Milli Güvenlik Kurulu'na Cumhurbaşkanı başkanlık yapar.
- Cumhurbaşkanı, Milli Güvenlik Kurulu'nu toplantıya çağırma yetkisine sahiptir.
- 06:30TBMM'nin Görev ve Yetkileri
- TBMM, kanun koymak, bakanlar kurulu ve bakanları denetlemek, uluslararası anlaşmaları onaylamak gibi görevlerine sahiptir.
- TBMM, savaş haline veya silahlı kuvvetlerin kullanımına karar verme, bütçeyi kabul etme ve genel ya da özel af çıkarma yetkisine sahiptir.
- TBMM, Anayasa Mahkemesi'ne üye seçme, RTÜK üyelerini seçme ve olağanüstü hal veya sıkıyönetimi uygulamaya koyma yetkisine sahiptir.
- TBMM, genel seçimlerin yenilenmesine karar verebilirken, yerel seçimlerin yenilenmesine karar verme yetkisi bulunmamaktadır.
- 10:04Güncel Konular
- UNESCO tarafından seçilen 2013 Dünya Kitap Başkenti Bangkok'tur.
- Güncel konuları takip etmek için futbol karşılaşmaları, Oscar törenleri, Nobel ödülleri ve film festivali gibi olayları not etmek önemlidir.
- Filipinler'de 14-15 bin insanın ölmesine sebep olan Haiyan tayfunu ve İtalya'nın Sardunya adasında karşılaşılan Kleopatra tayfunu güncel konular arasındadır.
- 12:36Kuvvetler Ayrılığı
- Kuvvetler ayrılığı, yasama, yürütme ve yargı organlarının birbirinden bağımsız olmasıdır.
- 1921 ve 1924 anayasaları kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırıdır.
- 1961 ve 1982 anayasaları kuvvetler ayrılığı ilkesini benimseyen iki anayasadır.
- 14:16Parlamenter Sistem
- Meclisin hükümeti denetleyip düşürebildiği, yargının bağımsız olduğu parlamenter sistem Türkiye'de 1961 Anayasası ile kabul edilmiştir.
- Bu sistem sayesinde parlamentonun hükümet üzerinde denetleme yetkisi artırılmış ve başbakan ve bakanların denetlenmesi meclis tarafından mümkün hale getirilmiştir.
- 15:27Ceza Hukuku ve Yargıtay
- Türkiye'de bağımsız yargı olduğu için mahkemelerin verdiği kararlar kabul edilmezse bir üst merciye itirazda bulunulabilir.
- Ceza hukukunda bir üst merci olarak Yargıtay'dır ve ceza mahkemelerinin verdiği kararlara itiraz edilebilecek yerdir.
- İtiraz kararı alan mahkeme iletemez, sadece davalı veya davacı Yargıtay'a götürebilir.
- 17:42Avrupa Birliği ile İlgili Bilgiler
- Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne adaylık statüsünün tanındığı tarih 1999 yılıdır ve bu tarih Helsinki Zirvesi'nin yapıldığı tarih olarak da bilinir.
- Avrupa Birliği 2001 yılında Euro'yu fiilen kullanıma geçirmiştir.
- Euro'yu kullanmayan ülkeler İngiltere, Danimarka ve İsveç'tir.
- 20:01Milli Güvenlik Kurulu ve Anayasa
- Milli Güvenlik Kurulu 1961 Anayasası ile kurulmuştur.
- 1961 Anayasası Türkiye'de o yıllardan önce bulunmayan birçok yeni kurumun kurulduğu bir anayasadır.
- 1961 Anayasası'nın üzerinde yedi kez değişiklik yapılmış, bu değişikliklerle Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırılmış ve Yüksek Askeri İdare Mahkemesi kurulmuştur.
- 22:13Anayasa Değişiklikleri
- Bir anayasa tamamıyla ortadan kaldırılmadığı müddetçe üstünde ne kadar çok değişiklik yapılsa yapılsın, soruda kendi adı verilmek suretiyle sorulur.
- 1982 Anayasası 2004 yılında değişiklik geçirmiş olsa da, sorularda "1982 Anayasasına göre" şeklinde sorulmaktadır.
- Değişiklikler anayasa kaldırmadığı müddetçe o anayasanın adı ile anılır.
- 23:48Cumhurbaşkanlığı Makamı
- Cumhurbaşkanının yurt dışında bulunması, rahatsızlanması ya da ölümü durumunda bu makama vekalet etmeye yetkili merci Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin başkanıdır.
- Cumhurbaşkanı halkın seçtiği en yüksek yetkili iken, onun bulunmaması durumunda ikinci en üst yetkili kişi olarak Meclis'in başkanı ona vekalet edecektir.
- 25:41Belediyeler ve Danıştay
- Belediye meclisi görevlerini zamanında yerine getirmez, işlerin aksamasına neden olur veya belediye ile ilgili olmayan siyasi konuları görüşürse, belediye meclisinin feshine Danıştay karar verir.
- Hem belediye meclisi hem de belediye başkanının görevlerine son verebilecek tek kurum Danıştay'dır.
- İçişleri Bakanlığı belediye başkanı ve meclisi görevlerine son verme yetkisine sahip değildir, sadece Danıştay'a tavsiye verir.