Buradasın
Anatomi Eğitim Videosu: Temel Terimler ve Sistematik Anatomi
youtube.com/watch?v=ZBlKwLCj59wYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan tıp eğitimi formatında hazırlanmış kapsamlı bir anatomi dersidir.
- Video, anatomiyi anlamak için gerekli olan anatomik terimleri ve tıbbi terminolojiyi detaylı şekilde anlatmaktadır. İlk bölümde Latince kökenli anatomik terimler, anatomik yönler ve düzlemler açıklanırken, ikinci bölümde vücut bölümleri, anatomik yönler, eklem hareketleri ve kemik terimleri ele alınmaktadır. Son bölümde ise anatomi biliminin altı ana gruba ayrıldığı ve sistematik anatomiye odaklanılarak hareket sistemi, dolaşım sistemi, sindirim sistemi gibi anatomik sistemlerin anlatılacağı belirtilmektedir.
- Video, anatomiyi öğrenmek isteyenler için temel terimleri, anatomik sistemleri ve tıbbi terminolojiyi öğrenmek isteyenler için kapsamlı bir kaynak niteliğindedir. Ayrıca Latince harflerin Türkçe'deki okunuşları ve anatomide kullanılan sayılar da açıklanmaktadır.
- 00:02Anatomik Terimler ve Tıbbi Terminoloji
- Bu videoda anatomiyi anlamak için anatomik terimler ve tıbbi terminolojiden bahsedilecektir.
- Anatomiyi anlamak için anatomik terimlere hakim olmak gerekir ve bu terimlerin temelini Latince oluşturur.
- Anatomik terimler birçok kemiğe, kasa ve dokuya isim verir ve bu isimlerin köklerini bilmek yapının işlevini anlamamızı sağlar.
- 00:45Anatomik Terimlerin Anlamı
- "Musculus flex digitorum superficialist" gibi bir kas isminin Latince kökleri: musculus (kas), flexor (yakınlaştıran), digitorum (parmaklar), superficialist (yüzeyel) demektir.
- Bu terimlerin çoğu dilimize geçmiş olup, Latince terimler İngilizce ve Yunanca gibi Batı ülkelerinin dillerinin temelini oluşturur.
- Teknolojik çağla birlikte İngilizce, Latince ve diğer yabancı ülkelerden terimler ithal edilebilmektedir.
- 02:46Tıbbi Terminolojiler
- Distal, merkezden uzak; proksimal, merkeze yakın; medial, orta hat; lateral, kenara yakın anlamına gelir.
- Superior, yukarı; inferior, aşağı; posterior/dorsal, arka/sırt; anterior/ventral, ön anlamına gelir.
- Sefalik/kranial, kafa kısmına doğru; kaudal, aşağı ve kuyruk kısmına doğru yön gösterir.
- 04:18Anatomik Düzlemler
- Anatomik düzlemler üç eksen üzerinde şekillenir: dikey eksen (axis vertical), önden arkaya olan eksen (sagittal eksen) ve sağ-sol yatay eksen.
- Sagittal eksen, vücudu burundan itibaren gözlerin eşit şekilde bölündüğü şekilde ortadan ikiye böler; sadece orta hatta olan eksene plano medialis denir.
- Frontal eksen (koronal düzlem), vücudu kulaklarının hizasında kollara doğru ikiye böler; transvers eksen ve horizontal düzlem ise yatay olarak karşımıza çıkar.
- Bu eksenler etrafında yapılan kesitsel incelemelerle akciğer filmleri, tomografiler ve MR'lar gibi tanı yöntemleri kullanılır.
- 07:24Anatomik Terimler
- Kaput baş, trunks gövde, dorsum sırt, toraks göğüs, pelvis leğen, membrum superior üst taraf, membrum inferior alt taraf, gluteus kalça, femur uyluk, cruise bacak, pes ayak gibi anatomik terimler tanıtılmaktadır.
- Vertikal dikey eksen, sagital önden arkaya doğru, horizontal yere paralel, transfer enine uzanan, medyan orta hat, medialis içte yandan bulunan, lateralis dış yanda bulunan, internus iç, externus dış, anterior önde bulunan, posterior arkada bulunan, venteralis karna doğru, dorsal sırta doğru, dexter sağ, sinster sol, longitudinalce boylamasına uzanan, intermadius arada bulunan, superior yukarısı, inferior altta bulunan, superficialis yüzeye, profundus iç doku daha derinde, frontals ön ve alana ait, periferalis çevresel, proximas gövdeye yakın, dis gövdeden uzak, radialis radius kemiğine doğru, tibial kemiğine doğru, fibula kemiğine doğru, palmaris avuç içine doğru, plantas ayak tabanına doğru, kraniyalis kafatasına doğru, caudalis kuyruk sokumuna doğru terimlerdir.
- 11:10Hareket Terimleri
- Eklemlerin ve kasların yaptığı hareketler arasında fleksiyon (kapama, bükme), ekstansiyon (açma, germe), aksiyon (orta hattan uzaklaşma), aksiyon (orta hatta yakınlaştırma), rotasyon (dönme), sirkümdüksiyon (dairesel hareket), spinasyon (ön kolda içten dışa dönme), pronasyon (ön kolda dıştan içe dönme), elevasyon (yükseltme), depresyon (bastırma), protraksiyon (omuzların içe dönmesi), redraksiyon (omuzların dışa dönmesi), inversiyon (ayak bileğinde içe dönme), eversiyon (ayak bileğinde dışa dönme) terimleri bulunmaktadır.
- Bu terimler klinikte hasta yanıtlarını değerlendirmek için kullanılır, örneğin "fleksör yanıt verdi" veya "hastayı elevasyona aldığınızda" gibi ifadelerde kullanılır.
- 13:14Kemik Terimleri
- Kemiklerde kullanılan terimler arasında ala (kanat), apertura (açıklık, delik), arkus (kavis, kemer, yay), bazis (taban), ekstremites (taraf), fissura (yarık ya da çatlak), fossa (çukur), fovea (çukur), impressio (çöküntü), lamina (yaprak ya da levha), margo (kenar kıyı), os (kemik), pars (bölüm, parça), porus (geçit, delik ya da açıklık), reses (çukur ya da girinti), sinüs (boşluk), sulkus (oluk), trollea (makara), tüberkül (tümsekçik), anglus (açı ve köşe), apex (tepe ve uç nokta), axis (eksen ya da ikinci boyun omuru), kanal (kanal), fasiyes (yüz), foramen (delik), fossula (çukurcuk), fundus (dip), insura (çentik), linea (bir çizgi, bir hat), meatus (yol ya da geçit), paries (duvar), pelvis (leğen kemiği), processus (çıkıntı), septum (bölme), spina (diken şeklinde çıkıntı), trigon (üçgen), tuba (boru) terimleri bulunmaktadır.
- Bazı kemik terimleri okunurken özel kurallar vardır: a ve e yan yana geldiğinde Türkçe e olarak okunur (vertebrae → vertebra), a ve u bir araya geldiğinde o ya da al bu ikisinden birini anlar (auto → auto, auricula → auricula), k şeklinde okunur (scapula), c yazdığımda s okur (serebrom), g diye okunur (circus → siklus), ch yazıldığında k şeklinde okunur (corda), i y diye okunur (glium → sil), iu bir araya geldiğinde bir y gibi bir şey kelime kelimesini ortaya çıkarıyor (gainum), o ya da eu'yu diye okur (ohagus, özofagus ya da ubna → one), ph yine İngilizce'deki gibi okur (phalanx), ps ps diye okunur (psoas → pusus), q ve u bir araya geldiğinde Türkçe q şeklinde okunur (quadra, quadratus).
- 19:30Sayı Terimleri
- Anatomide sıklıkla kullanılan sayılar Yunanca'dan gelmektedir: unus bir, duo iki, tres üç, quator dört, quinque beş, sexis altı.
- Sayı sıfatları: primus bir, secundus iki, tertius üç, quartus dört, quintus beş, secundus altı şeklinde kullanılır.
- 20:21Anatomi Biliminin Sınıflandırılması
- Anatomi bilimi makroskobik anatomi, mikroskobik anatomi, gelişimsel anatomi, patolojik anatomi, sistematik anatomi ve bölgesel anatomi olmak üzere altı gruba ayrılır.
- Makroskobik anatomi (gross anatomi), insan yapısının gözle görülebilir şekliyle inceleyen anatomidir.
- Mikroskobik anatomi, histolojik doku anatomisi ve sitoloji hücre anatomisi olmak üzere iki alt dalından oluşur.
- 21:27Diğer Anatomi Dalları
- Gelişimsel anatomi, embriyonik gelişimden ölüme kadar anatomik gelişimi inceleyen bir bilim dalıdır.
- Patolojik anatomi, dokuların ve yapıların anormal durumunu inceleyen bir bilimdir.
- Sistematik anatomi, organizmanın tüm yapısını sistemler halinde inceler.
- 23:05Bölgesel Anatomi ve Sistematik Anatomi
- Bölgesel anatomi (topografik anatomi), vücut bölgelerinin ayrılıp dıştan içe doğru doku ya da organları inceleyen bir bilimdir.
- Bölgesel anatomide MR ve BT incelemeleri kesitsel topografik anatomiyi daha detaylı incelemelerine yardımcı olur.
- Sistematik anatomi, hareket sistemi, dolaşım sistemi, sindirim sistemi, solunum sistemi, üreme sistemi, endokrin sistemi, boşaltım sistemi ve sinir sistemi olmak üzere altı ana sistemden oluşur.