Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan Airbus A320 uçağının MCDU (Multi-Function Control Display) ve FMC (Flight Management Computer) sistemlerinin kullanımını anlatan kapsamlı bir eğitim içeriğidir. Video, Atatürk Havalimanı'nda çekilmiş olup, eğitmen kokpitte ve uçak simülatöründe sistemleri göstererek kullanımını açıklamaktadır.
- Video, MCDU'nun genel tanıtımıyla başlayıp, init sayfası üzerinden uçuş bilgilerinin girilmesi, rotaların oluşturulması, cost index ve cruise flight level gibi parametrelerin ayarlanması gibi temel konuları ele almaktadır. Ardından FMC'nin performans bölümü, flight plan oluşturma, GPS bağlantısı kontrolü, cruise level ayarları ve yükseklik kısıtlamaları gibi özellikleri detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Eğitim, özellikle yeni başlayanlar için hazırlanmış olup, flex ve toga arasındaki farklar, flap seçimi, V1, V2 hızları, transition altitude gibi kalkış performans değerlerinin nasıl girileceği, waypoint ekleme, hold girişi ve alternatif havalimanı ayarları gibi pratik bilgiler içermektedir. Ayrıca, FMC'nin bazı özelliklerinin henüz beta aşamasında olduğu ve bazı menülerin henüz kullanılamadığı da belirtilmektedir.
- 00:01MCDU Tanıtımı
- Video, Airbus A320 uçağının MCDU (Multi-Function Control Display) hakkında genel bilgiler vermektedir.
- MCDU, Boeing'de FMC (Flight Management System) olarak adlandırılan bilgisayarın bilgisayarıdır.
- MCDU'da uçağın motor tipi (GFM 56-5 Bravo 4) ve aktif navigasyon veritabanı (Jason 18-10 Air Akını) görüntülenir.
- 01:57MCDU Ayarları
- MCDU'da "Change Code" özelliği ile uçağın motorunun idle'dayken dönüş hızı ve performansı değiştirilebilir.
- İlk yapılması gereken şey "Init" sayfasına gelmek ve uçağın genel konumunu, nereye gideceğini ve uçuş numarasını belirlemektir.
- "Cruise Flight Level" uçağın en yükseğe çıkacağı ve devam edeceği noktayı belirtir.
- 03:44Rota ve Performans Ayarları
- Rota çıkarken "From" ve "To" bilgileri girilir, örneğin İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Ankara Esenboğa Havalimanı'na.
- "Cost Index" uçağın performansını belirtir ve 0,99 arası seçilebilir, havayolu şirketlerinin kendine ait cost index numarası vardır.
- "Cruise Flight Level" uçağın en yüksek noktasını belirler, örneğin Ankara için 27.000 feet yeterlidir.
- 07:38Yakıt ve Performans Bilgileri
- Tablet kısmında park sayımı, kargo ağırlığı ve alınması gereken fee gibi bilgiler girilebilir.
- MCDU'da performans bilgileri görüntülenebilir, örneğin center 24,70 ve A8 zero 54,20 gibi değerler.
- Yakıt bilgileri (taksi, yolculuk, alternatif, final time, minimum destination, ekstra, take-off ve landing) otomatik olarak hesaplanır.
- 10:21Flight Plan Ayarları
- "Flight Plan" bölümünde uçacağımız noktalar, hangi pistten kalkacağımız ve hangi ESA kullanacağımız belirlenir.
- "Flight Discontinuity" kısmında uçağın nereye gideceğini bilmediği noktalar girilir.
- Rota bilgileri girildiğinde, MCDU otomatik olarak diğer bacakları ekler ve rotayı tamamlar.
- 12:56Uçuş Planı Oluşturma
- Atatürk Havalimanı'nda PIMA'ya hangi SSID ile geleceği seçmek için rota (pist) seçilmesi gerekiyor.
- SSID seçimini çarklara bakarak yapmak gerekiyor, özellikle online uçarken veya eğitim programı kullanmıyorsanız.
- PIMA için PIMA1Eco, PIMA1November ve PIMA1Zulu seçenekleri arasında seçim yapılarak rotaya ekleniyor.
- 16:03İniş Noktası Belirleme
- İniş yapılacak liman seçildikten sonra (örneğin Ayas 32), rotaya ekleniyor.
- Rotada sarı renkli çizgiler, pedaldan sonra ne yapılacağını gösteriyor ve onaylandıktan sonra yeşile dönüyor.
- Flight plan discontinuity seçeneği, localizer çalıştırıldığında otomatik olarak sola dönmeye başlamasını sağlıyor.
- 19:36Performans Ayarları
- Performans ekranında take-off, climb, cruise level, descent ve approach performansları bulunuyor.
- Flap seçimi uçağın ağırlığı, yolcu sayısı ve pistin uzunluğu gibi faktörlere göre yapılıyor.
- Flex temp değeri, kalkış için gerekli sıcaklık olarak belirleniyor ve Toga ile kalkış yapılıyorsa girmek zorunlu değil.
- 22:20Kalkış Performansı Detayları
- V1, V2 ve V3 hızları manuel olarak girilebiliyor veya otomatik hesaplanabilir.
- Transition altitude değeri, İstanbul Atatürk Havalimanı için 10.000 feet olarak belirleniyor.
- Total, Claim ve Toga ayarları, kalkış sırasında motorun hangi irtifada Toga'ya geçeceğini belirliyor ve bu değer etraftaki yükseltilere göre değiştirilebilir.
- 25:57FMC Performans Ayarları
- Performans bölümünde 1800 fitte clima çekilecek ve sonra yükselmeye devam edilecek.
- Performans bölümü doldurulduktan sonra "flight" seçeneği aktive edilmeli.
- İkinci bir flight plan oluşturulup aktive edilebilir, böylece orijinal plana dönülebilir veya farklı bir plan kullanılabilir.
- 27:38FMC Menüleri ve Özellikleri
- Data indeks genellikle kullanılmaz, GPS pozisyonu monitör edilir ve farklı kaynaklardan (IWS, Nokia 300) pozisyon bilgileri gösterilir.
- FMC menülerinde bazı sayfalar henüz beta sürümde olduğu için kullanılamıyor.
- Init sayfasında fuel ile ilgili bilgiler (zero fuel, fuel on board) görüntülenebilir.
- 29:58Pro Kısmı ve Önemli Ayarlar
- GPS primer acquicy high 0,80 nautical olarak yüksek seviyede olduğunda uçuş için sorun yoktur.
- Cruise level 270 seçilmiş, optimum 30.900 ve command 390 olarak belirlenmiştir.
- GPS prime özellikle acquisi kontrol edilmelidir, low olursa uçuş için sorun yaratabilir.
- 31:34Radio Navigation ve Waypoint Ayarları
- Normal şartlarda ADF bilgileri girilebilir, ancak Airbus'a bırakılan uçuşlarda istasyonlar ve frekanslar otomatik olarak ayarlanır.
- Direct seçeneği ile uçuş rotasında olan waypoint'ler seçilebilir veya yeni waypoint'ler elle girilebilir.
- Radyal ve inbound gibi konular genel uçuş havacılık bilgisi gerektiren konulardır.
- 34:05Uçuş Seviyesi ve Yakıt Bilgileri
- İlk uçuş seviyesi 2700 olarak girilebilir, ancak 5000 feet olarak belirlenmişse, 2700 feet'ten sonra otomatik olarak 5000 feet tutulur.
- Yükseklik kısıtlaması artı veya eksi olarak ayarlanabilir, böylece uçak bilgisayarı otomatik olarak yükselme hızını hesaplar.
- Access wind data üzerinden rüzgar bilgileri görüntülenebilir ve step claim özelliği henüz eklenmemiştir.
- 37:32Alternatif Havalimanı ve Yol Noktası Ayarları
- Sol tarafa basıldığında hangi noktanın üstünde olduğu görüntülenebilir.
- Alternatif havalimanı enable edilebilir veya next waypoint veya new destination eklenebilir.
- Boeing uçarken FMC'yi kontrol etmek önemlidir.
- 38:21Uçuş Planlaması ve FMC Kullanımı
- Flight level değiştirirken FMC'deki ayarları kurcalamak önemlidir.
- Flight planında bir sorun oluşursa, "aktive" diyerek durumu düzeltebilirsiniz.
- Yeni başlayanlar için anlatılan bilgiler anlaşılır olması umulmaktadır.
- 39:34FMC'de Yapılabilen Değişiklikler
- FMC'de "hold" komutu ile dönüş yapılabilir.
- "Com database" seçeneği ile inbat korkusu değiştirilebilir, sağdan sola çevrilebilir.
- FMC'yi arada bir açıp karıştırmak, trafik durumunda karışıklık yaşamamak için tavsiye edilir.