Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Deniz Hoca tarafından sunulan 9. sınıf Türkçe ve edebiyat dersine yönelik sınav hazırlık içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere sınavda çıkabilecek soru tiplerini ve çözüm yöntemlerini anlatmaktadır.
- Videoda, edebiyat dersinden yazılı ve prova çözümleri, şiir analizi, metin türleri ve dil özellikleri, şiirden düzyazıya çevirme etkinliği gibi konular ele alınmaktadır. Öğretmen, JSK Tarancı, Nazım Hikmet ve Necip Fazıl gibi yazarların şiirlerini örnek alarak açık ve örtük iletiler, çağrışım, imge, sembol, söz sanatları ve hakim duygu gibi edebi kavramları açıklamaktadır.
- Video, öğrencilere metinlerin bilgi verme, hissettirme ve sezdirme amaçlarını belirleme, edebiyatın ilişkili olduğu disiplinleri tespit etme, şiirlerin dil kullanımı açısından karşılaştırılması ve şiirden düzyazıya çevirme etkinliğinin nasıl yapılacağı gibi sınavda sıkça çıkan soru tiplerini içermektedir. Öğretmen, geçen sene hazırladığı ve edebiyat öğretmenlerinin bakış açısıyla hazırlanmış bir kitaptan anlatımlar yapmaktadır.
- Edebiyat Dersi Çalışma Planı
- Deniz Hoca, sınavda S100 almayı hedefleyen öğrenciler için yazılı provaları paylaşacağını belirtiyor.
- Önceki videolarda sınavda çıkması muhtemel soru tipleri ve tüm konuların anlatımı yapılmıştır.
- Bu videoda da sınavda çıkması muhtemel soru tipleri çözülecek ve tüm anlatımlar ve sorular, geçen sene hazırlanan bir kitaptan alınmıştır.
- 01:07Yazılı Provası Hazırlığı
- Sadece edebiyat dersinden çalışma yapılacağı, diğer derslerin ihmal edilmemesi gerektiği vurgulanıyor.
- Yazılı provasında önce isim yazılması gerektiği hatırlatılıyor.
- İlk soruda iki metinden hangisinin bilgi vermeyi, hangisinin hissettirmeyi, hangisinin sezdirmeyi amaçladığını belirlemek isteniyor.
- 01:53Metin Analizi
- İlk metin Yahya Kemal Beyatlı'nın "Sessiz Gemi" şiiri olup, ölümü imgesel bir anlatımla anlatıyor.
- İkinci metin Halil İnalcık'ın Osmanlı'daki esnaf sistemini anlatan bir tarihçidir ve bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
- Şiirde mecaz anlamda dil kullanılırken, tarih metninde gerçek anlamda dil kullanılmıştır.
- 05:17Edebiyatın İlişkili Olduğu Disiplinler
- Edebi eserler resim sanatıyla ilişkilidir çünkü kelimelerle betimledikleri imgeleri zihnimizde canlandırmamızı sağlar.
- Edebi eserler psikoloji ile ilişkilidir çünkü karakterlerin karmaşık iç dünyalarını analiz etmemize yardımcı olur ve empati yeteneğimizi geliştirir.
- Edebi eserler sosyoloji ile ilişkilidir çünkü toplumun yapısını, değerlerini ve değişimlerini ayna gibi yansıtır.
- Edebi eserler müzik sanatıyla ilişkilidir çünkü besteciler eserlerinde şiirlerden, romanlardan ve oyunlardan ilham alarak sanat eserleri üretmişlerdir.
- 08:32Açık ve Örtük İleti
- Açık ileti herkes tarafından anlaşılan bir mesajdır, örtük ileti ise onun arkasında olan mesajdır.
- JSK Tarancı'nın "Memleket İsterim" şiirinde açık ileti "ne başta dert, ne gönülde hasret olsun" ve "ne zengin, ne fakir, ne sen ben olsun" ifadeleriyle belirtilmiştir.
- Örtük ileti ise şiirde doğa sevgisi, zengin-fakir ayrımının olmaması ve tek derdin ölüm olması gibi arka planda yer alan mesajlardır.
- 12:08Şiirde Söz Sanatları
- Şiirde tenasüp sanatı (gök, mavi, dal, yeşil, tarla, kuşlar, çiçekler gibi iç içe kullanılan kelimeler) ve tezat sanatı (zengin-fakir gibi zıt kavramların bir arada kullanılması) bulunmaktadır.
- İmge sanatı, şiirde doğa ile iç içe yaşam gibi hayal kurulan ve şiire yansıtılan görüntüdür.
- Sembol sanatı, şiirde memleketi kardeş kavgasının olmadığı, barışın olduğu ve eşitliğin olduğu bir yer olarak sembolleştirmesidir.
- 13:52Şiirde Hakim Duygu
- Şiirde hakim olan duygu huzurdur ve bu duygu "huzur olsun, dert olmasın, kardeş kavgası olmasın" ifadeleriyle belirtilmiştir.
- Şiirde kardeş kavgasının olmaması, başka bir derdin olmaması ve gönülde hasretin olmaması da huzurlu memleketi hayal etmeyi destekleyen unsurlardır.
- Şiirde anahtar kelimeler üzerinden (huzur, derdin olmaması, gönülde hasretin olmaması) daha detaylı açıklamalar yapılabilir.
- 15:58Söz Sanatları Örnekleri
- "Derdim bana derman imiş, bilmedim" ifadesinde tezat sanatı vardır çünkü derman ile dert zıt kavramlardır.
- "Gül dikensiz olamaz" ifadesinde hem gerçek anlam (gülün dikenleri vardır) hem de mecaz anlam (her güzel şeyin bir bedeli vardır) bulunmaktadır, bu kinaye sanatıdır.
- "Akşam rüzgarları der ki Ali" ifadesinde intak sanatı (rüzgarın konuşması) ve teşhis sanatı vardır.
- "Sanki köydekiler görünsün diye tepeler alçalır, dereler dolar" ifadesinde hüsnü talil sanatı vardır, yani bir şeyin sebebi başka bir şeye bağlanmaktadır.
- 18:39Şiir ve Metin Analizi
- Nazım Hikmet'in "Gönlümle baş başa düşündüm demin artık bir sihirsiz nefes gibisin" şiiri, sevgiyi sıradanlaştırdığını ifade ediyor.
- Bursa'nın Osmanlı Beyliği'nin merkezi yapılması ve Orhangazi'nin kale içindeki manastırı camiye çevirmesi gibi bilgiler veren metin, bilgi vermek ve sezdirmek amacıyla yazılmıştır.
- Bilgi veren metinde gerçek anlamlı kelimeler kullanılırken, şiirde kelimelerin gerçek anlamı dışına sıyrılmasıyla mecaz anlamda kullanılmıştır.
- 21:20Dil ve İmge Analizi
- Bilgi veren metinde resmi ve nesnel bir dil kullanılırken, şiirde öznel ve içten bir dil söz konusudur.
- Şiirde "gönlümle baş başa düşündüm" ve "artık bir sihirsiz nefes gibisin" gibi imgeler kullanılmıştır.
- İmgeler, kısa yoldan inanılmaz bir anlam, yoğunluk ve derinlik katarak, uzunca anlatılabilen düşünceleri daha kısa bir şekilde aktarır.
- 23:42Düşünce Yazısı Analizi
- "Güzellik insanlar arasında çok tutulan bir şeydir" başlıklı metin, ruh ve beden ilişkisini ele alan bir düşünce yazısıdır.
- Metinde öznellik ağır basmakta ve kurgusallık ön plandadır.
- Parçanın yazılış amacı, bedenle ruh arasındaki güzellik kavramını anlatmaktır.
- 26:14Şiirden Betimleyici Paragraf Yazma Etkinliği
- Şiirden hareketle betimleyici bir paragraf yazma etkinliği, 9. sınıfın ilk temasını bolca gördüğümüz ve sıkıldığımız bir konudur.
- Şiirde devrik cümleler bolca kullanılır, yani cümlenin başı bir dizede, ortası dördüncü dizede, sonu iki dizede olabilir.
- Şiirden düzyazıya çevirmek zor olduğu için bu tür sorular bolca karşımıza çıkar.
- 27:21Şiirden Düzyazıya Çevirme Yöntemi
- Şiirden düzyazıya çevirirken anlatım biçimleri, içerik, söz varlığı, akıcılık, yazım ve noktalama konularına dikkat edilmelidir.
- Şiirdeki devriklik düzyazıya aktarılırken de korunmalıdır, sadece dizeleri yan yana yazmak yeterli değildir.
- Şiirdeki mecaz anlamlar düzyazıya aktarılırken azaltılmalıdır.
- 29:45Sınav Hazırlığı ve Tavsiyeler
- Sınavda bilgi değil, söz sanatları ve yoruma dayalı sorular gelecektir.
- Soruları iyi analiz etmek, anahtar kelimeleri anlamak ve Deniz hocanın bakış açısını benimsemek önemlidir.
- Sınavda başınız dik bir şekilde çıkmayı unutmayın, sınav kağıdını parçalayın ve yolunuza devam edin.