Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin 9. sınıf öğrencilerine Türkçe dersi anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, tam kapanma sebebiyle hazır videoları kullandıklarını belirterek, soru çözümleriyle devam ettiklerini ifade etmektedir.
- Video, biyografi ve otobiyografi konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde biyografinin tanımı, özellikleri, içeriği ve tarihsel gelişimi anlatılırken, ikinci bölümde otobiyografinin tanımı, anı türünden farkı ve biyografik roman türleri açıklanmaktadır. Ayrıca özgeçmiş, monografi, portre ve tezkire gibi edebi türler de detaylı olarak incelenmektedir.
- Videoda Türk edebiyatındaki biyografi örnekleri (Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Süleyman Nazif, Yakup Kadri, Kenan Akgöz, Cemal Kuntay, Mehmet Kaplan, İlhan Geçer, Beşir Ayvazoğlu gibi yazarların eserleri) ve tezkire türünün yapısı hakkında bilgiler de sunulmaktadır. Video, fiil videosuna geçiş yapılacağını belirterek sona ermektedir.
- Dokuzuncu Sınıf Biyografi ve Otobiyografi Dersi
- Dokuzuncu sınıf öğrencileri soru çözümü ile devam ediyor ve biyografi ve otobiyografi konusuyla dersi bitirecekler.
- Biyografi konusu, sözel TM gibi sınavlarda düşük ihtimalle karşınıza çıkabilecek bir konu olduğu için önemlidir.
- Fiil konusu TYT'de mutlaka karşınıza çıkacağı için de önemlidir.
- 00:58Biyografinin Tanımı ve Özellikleri
- Biyografi, edebiyat, sanat, bilim, spor, siyaset, iş dünyası ve ticaret gibi alanlarda haklı bir üne kavuşmuş tanınmış insanların hayatlarını, eserlerini ve başarılarını okuyucuya anlatmak amacıyla yalın bir dille ve tarafsız bir görüşle yazılan bir yazı türüdür.
- Biyografide kişinin doğum tarihi, yeri, çocukluğu, ailesi, öğrenim hayatı, mesleki hayatı, kişiliği, karakteri, verdiği hizmetler, eserleri ve başarıları anlatılır.
- Biyografi bir plan dahilinde yazılır ve amacı söz konusu kişiyi tüm yönleriyle tanıtmaktır.
- 04:03Biyografinin Önemi ve Anlatım Biçimleri
- Belgelere ve örneklere dayandırılarak hazırlanan biyografiler, sanat ve meslek hayatındaki tarihçiler için önemli kaynaklardır.
- Biyografiler belgesel nitelikte olup gelecek kuşaklara önemli bilgilerin aktarımını sağlarlar.
- Biyografilerde öyküleyici, betimleyici, açıklayıcı anlatım biçimleri, tanık gösterme ve karşılaştırma gibi düşünce geliştirme yolları kullanılabilir.
- 05:56Biyografi Kaynakları ve Gelişimi
- Biyografi hazırlarken gazete ve dergilerde yayımlanan röportajlar, televizyon ve radyolarda yayımlanan söyleşiler, internet siteleri, yaşayan akrabalar, yakın dostlar, meslektaşlar ve kişisel belgeler kaynak olarak kullanılabilir.
- Biyografinin dünyadaki öncesi olarak Plutarkus kabul edilir ve "Paralel Yaşamlar" adlı eserinde 23 Yunanlı ile 23 Romalının paralel hayatlarından bahsetmiştir.
- Modern anlamdaki ilk biyografiler Liton Strach Strache'nin "Queen Victoria" adlı eserleriyle ve Zweig'ın "Dünya Fikir Mimarları" edebi eseriyle başlamıştır.
- 07:57Türk Edebiyatında Biyografi
- Eskiden tercüme hal adıyla anılan biyografi, insanın dış görünüşü, iç görünüşü, hayatı, ahlakı, kişiliği ve karakterini içeren bir türdür.
- Siyerler (Hz. Muhammed'in hayatını anlatan eserler), gazavatnameler, tabakat kitapları, tezkireler, menakıbnameler, şecere kitapları ve kısa süreli enbiyalar (peygamberlerin hayatlarını anlatan eserler) biyografi olarak kabul edilebilir.
- Türk edebiyatında Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Süleyman Nazif, Mehmet Akif, Yakup Kadri, Kenan Akgöz, Cemal Kuntay, Mehmet Kaplan, İlhan Geçer ve Beşir Ayvazoğlu gibi yazarların biyografik eserleri bulunmaktadır.
- 10:11Otobiyografi
- Otobiyografi, kişinin kendi hayatını anlattığı yazılara denir ve "oto" kelimesi kendini kontrol anlamına gelir.
- Otobiyografide kişi anlatımıyla yazılır, yaşadığı durumdan, zamandan örnekler verilir ve dönemin zihniyeti, dini-ahlaki düşünceleri anlatılır.
- Otobiyografi anı türüne benzer ancak anıdan farklı olarak sadece kendinden bahsedilir, yazar tarafsız olmaya çalışmalıdır.
- 12:29Biyografik ve Otobiyografik Roman
- Biyografik roman, kişilerin hayat hikayelerinin romanlaştırılarak anlatılmasına denir ve Oğuz Atay'ın "Bir Bilim Adamının Romanı" en önemli örnektir.
- Otobiyografik roman, kişilerin kendi hayat hikayesinden yola çıkarak yazdığı sanatsal eserlerdir ve gerçekleri anlatmak zorunda değildir.
- Peyami Safa'nın "Dokuzuncu Hariciye Koğuşu", Orhan Kemal'in "Baba Evi" ve "Avar Yıllar" otobiyografik romanlara örnek olarak verilebilir.
- 14:39Özgeçmiş ve Monografi
- Özgeçmiş (CV), kişinin hayatındaki önemli evreleri, elde ettiği bilgi ve becerileri toplayıp sırayla yazdığı, kendini tanıtmak için kullanılan bir metindir.
- Monografi, ünlü bir kimsenin hayatının, kişiliğini, eserlerini ayrıntılarıyla ele alan veya bilimsel bir alanda özel konu üzerine yazılan inceleme yazısına denir.
- Monografi biyografiden farklı olarak birini tek bir yönden ele alır.
- 16:04Portre ve Tezkire
- Portre, bir kimseyi karakteri ve özellikleri ile okuyucuya tanıtmak amacıyla yazılan yazılardır; dış görünüşünü anlatıyorsak fiziksel portre, iç dünyasını anlatıyorsak ruhsal portre denir.
- Tezkire, divan edebiyatında başta şairler olmak üzere velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustaların hayatlarını anlatan edebi türe denir.
- Tezkireler genellikle mukaddeme (önsöz), asıl metin ve hatime bölümlerinden oluşur ve adlara ya da mahlaslara göre alfabetik olarak düzenlenir.
- 17:55Önemli Tezkireler
- İlk tezkire Ali Şir Nevai'nin "Mecalis" eseridir ve Çağatay Türkçesi ile yazılmıştır.
- Osmanlı sahasındaki ilk tezkire Sehi Bey'in "Heşt Behiş" eseridir.
- Devlet Latif'in "Tezkire-i Şuara" ve Aşık Çelebi'nin "Meme Ağrısı Ahdi" de önemli tezkireler arasındadır.