Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Retro Yayıncılık'ta çekilen bir eğitim içeriğidir. Videoda bir öğretmen ve Furkan adında bir öğrenci yer almaktadır.
- Video, 9. sınıf tarih müfredatının güncellenmesi kapsamında İslam öncesi Türk tarihi ünitesini ele almaktadır. İçerikte Türk adının anlamı, Türkistan'ın önemi, Ötüken'in doğudan doğuşu, gök tengri inanışı ve atalar kültü gibi konular anlatılmaktadır. Ayrıca Andronova, Karasuk, Tagar gibi Orta Asya kültür merkezleri ve Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göçleri de açıklanmaktadır.
- Öğretmen, KPSS, TYT, AYT ve adli idari hakimlik sınavlarında bu üniteden soru geleceğini vurgulayarak, öğrencilerin genel yapıyı anlamaları gerektiğini, ezberlememeleri gerektiğini ifade etmektedir. MEB kitabının güncellenmesiyle "Orta Asya" yerine "Türkistan" teriminin kullanıldığı da belirtilmektedir.
- 00:08Müfredat Güncellemesi ve Tarih Eğitimi
- Öğretmen, müfredatın yenilendiğini ve güncellendiğini belirtiyor.
- 9. sınıf kitabında ünite isimleri değişmiş, "İslam öncesi Türk tarihi" yerine "Avrasya'da Türk izleri" denmeye başlanmış.
- Müfredat değişikliği sadece başlıkları etkilemiş, içerikte değişiklik olmamış.
- 02:16İslam Öncesi Türk Tarihi Ünitesi
- İslam öncesi Türk tarihi ünitesi KPSS, TYT, AYT ve adli idari hakimlik sınavlarında soru getiriyor.
- Ünite önemli olsa da sadece bir soru geliyor, bu nedenle öğrencilerin sürekli çalışması gerekmiyor.
- Müfredat değişikliği ve yapay zeka ile birlikte bilmen gerekeni anlatılacak.
- 03:04Türk Adının Anlamı
- Türk adı Çin kaynaklarında "miğfer", Kaşgarlı Mahmud'a göre "olgunluk çağı", Macar Türkolog Vambery'ye göre "türemek" anlamına geliyor.
- Ziya Gökalp'e göre "kanun, nizam, töre sahibi", Arap kaynaklarında ise "denizin kenarında duran adam" olarak geçiyor.
- Türkler yüzme bilmiyor, en büyük denizleri Hazar'dı ve 7000 yıllık tarihin sonunda deniz kuvvetleri kuruldu.
- 04:48Türk Adının Kökeni ve Kaynaklar
- Türk adı "celal" kelimesinden türemiş, "hiddetli, şiddetli, kuvvetli, kudretli" anlamına geliyor.
- Türk adı ilk kez Çin kaynaklarında geçiyor, Çinliler işine geleni yazmış, işine gelmeyeni yazmamışlar.
- Çin'in orta yerindeki beyaz piramit, Mısır piramitlerinden 500-600 yıl daha eskiydi ve içinde mumya bulunmuştu.
- 07:35Lolan Buluntuları
- Çin'in Lolan bölgesinde bulunan bir iskeletin yüzü lazerle tarandığında Çinli olmadığı ortaya çıktı.
- İskelenin başında sarguç serpuş (tüyler) vardı, bu soyluluk alameti olarak kabul ediliyordu.
- Çinliler Lolan bölgesini ortadan kaldırdı, giriş çıkışı yasakladı ve National Geographic Discovery sayfasında Türk yazmadan paylaştı.
- 09:24Türklerin Ana Yurdu
- MEB'in yeni güncellenen 9. sınıf kitabında Orta Asya yerine Türkistan tabiri kullanılıyor.
- Orta Asya'nın tam ortası kutsal başkent Ötüken'dir.
- Doğuda Kingan Dağları, batıda Hazar Denizi, güneyinde Çin ve Himalaya, kuzeyinde Sibirya bulunuyor.
- 10:09Ötüken'in Önemi
- Ötüken, doğuda yer alan ve Orta Asya'nın rakım olarak en yüksek yerlerinden biri olan bir yerdir.
- Gök Tengri inanışına göre Tengri gökyüzünde olduğuna inanıldığı için, gökyüzüne ne kadar yakınsan Tengri'ye o kadar yakınsındır.
- Atalar kültü kapsamında vefat eden büyüklerin gökten yakın olsun diye Ötüken'e gönderildiği ve mezarlarının belli aralıklarla ziyaret edildiği inanılmaktadır.
- 12:04Ötüken ve Türkiye Adı
- Eski Türkler Ötüken'i "toprak ana" olarak adlandırmışlardır.
- Türkiye adı önceleri Orta Asya için kullanılırken, zamanla Anadolu için kullanılmaya başlanmıştır.
- 13:04Orta Asya Kültür Merkezleri
- Orta Asya'da Andronova, Karasuk, Tagar, Kelteminar ve Altay gibi kültür merkezleri bulunmaktadır.
- Bu kültür merkezleri devlet değil, kazılarda bulunan eşyalar ve tarihlerine göre belirlenen bölgelerdir.
- Kültür merkezleri sürekli değişmektedir ve en eski kültür merkezi At Buradır.
- 15:27Orta Asya'nın Coğrafi Özellikleri
- Orta Asya'nın tam ortasında Ötüken bulunmaktadır, güneyinde Çin, kuzeyinde Sibirya ve Tanrı Dağları (Altaylar) yer almaktadır.
- Bozkır kültürüyle yaşayan Türkler, iklim bozulması ve hayvan hastalıkları nedeniyle Orta Asya'dan daldılar.
- Türkler farklı yönlere dağıldılar: bazıları Kuzey Afrika'ya, bazıları Avustralya'ya, bazıları Anadolu'ya ve Balkanlar'a gittiler.
- 17:20Türklerin Denizcilik ve Balıkçılık Faaliyetleri
- Türklerin denizcilik ve gemicilik faaliyetleri yoktur, ancak balıkçılık faaliyetleri vardır.
- Haritayı iyi bilmek önemlidir çünkü ÖSYM tarih dersini tarih-coğrafya, felsefe ve vatandaşlık bilgileriyle birleştirerek sorar.
- Orta Asya'yı tasvir ederken kullanılabilecek coğrafi terimler arasında Ural Dağları, Tanrı Dağları ve Altay Dağları bulunmaktadır.