Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin 9. sınıf edebiyat dersi kapsamında edebi dil ve günlük dil kavramlarını karşılaştırmalı olarak anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, önce günlük dil kavramının tanımı ve özellikleri (günlük hayatın parçası, sesletim özellikleri, yerel söyleyişler, diyalog dayalı, yenilikçi) ile ağız, vurgu, tonlama, jest ve mimik gibi terimleri açıklar. Ardından edebi dil kavramının tanımı ve özellikleri (kültür dili, estetik ve orijinal ifade, sanatçının tarzını yansıtır) anlatılır. Son bölümde ise açık ileti, örtülü ileti, sembol ve çağrışım gibi edebi kavramlar örneklerle açıklanır. Video, iki dil türünün karşılaştırmalı bir listesiyle sonlanır.
- 00:08Edebi Dil ve Günlük Dil Kavramları
- Bu videoda 9. sınıf edebiyat dersinde edebi dil ve günlük dil kavramları karşılaştırmalı olarak işlenecektir.
- Edebi dil ve günlük dil ayrımı yeni müfredatta üzerinde çok durulan iki kavramdır.
- 00:27Günlük Dilin Özellikleri
- Günlük dil, yazı dili gibi düzenli kuralı olmayan halkın gündelik konuşmalarında kullandığı dildir.
- Günlük dil, gündelik hayatın parçasıdır, toplumsal iletişimin temelinde yer alır ve sesletim özellikleri ile yazı dilinden ayrışır.
- Günlük dil sese dayalı, işitmeye dayalı, yerel söyleyişleri barındırır, diyaloğa dayalı, yenilikçi ve esnek yapısıyla yazı dilinden ayrılır.
- 01:27Ağız ve Günlük Dilin Özellikleri
- Ağız, aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen belirli bir yerleşim bölgesinde kullanılan konuşma dilidir.
- Günlük konuşma dilinin özelliklerindendir: vurgu, tonlama, jest ve mimik.
- Vurgu, bir hece veya kelimenin diğer hece veya kelimelerden daha baskılı söylenmesidir; tonlama ise konuşma sırasında duyguların ve düşüncelerin gereğine göre seslerin yükseltilip alçaltılmasıdır.
- 02:31Edebi Dilin Özellikleri
- Edebi dil, sözcüklere farklı anlamlar yükleyip mecazlık gibi söz sanatları kullanarak sözcüklerin imgesel gücünden yararlanarak estetik duygular oluşturmayı ve bir edebi tarzı yansıtmayı amaçlayan, sanatsal işlevi ağırlıklı olan bir dildir.
- Edebi dil konuşma dili ve yazı dilinden sonra oluşur, kültür dili denilebilecek bir zeminde gelişir.
- Edebi dil günlük konuşma dilinden beslenebilir ve sanatçının tarzını yansıtır.
- 03:52Edebi Metinle İlgili Kavramlar
- Açık ileti, yoruma açık olmayan, herkesin aynı anladığı iletilerdir.
- Örtük ileti, sanatçıların okura hissettirdikleri, sezdirdikleri, çağrıştırdıkları iletilerdir.
- Sembol, duyularla ifade edilmeyen bir şeyi belirten somut nesne veya işaretlerdir.
- Çağrışım, kelimelerin okurda kendi anlamına ek olarak farklı duygu, düşünce ve hayaller uyandırmasıdır.
- 06:02Edebi Dil ve Günlük Dil Karşılaştırması
- Edebi dil metinlerde kullanılır, günlük dil konuşmada kullanılır; edebi dil yazılı kültürün ürünü olup kalıcıdır, günlük dil ise sözlü kültürün ürünü olup kalıcı değildir.
- Edebi dilde imge, sembol, mecaz, örtü ileti, çağrışım gibi kavramlar yer alırken, günlük dil jest, mimik, vurgu ve tonlamadan yararlanır.
- Edebi dil sanatçının üslubunu yansıtır, günlük dil ise yerel özelliklere sahiptir; edebi dilde estetik ve sanatsal bir değer vardır, günlük dil ise günlük hayata yöneliktir.
- Edebi dil çok anlamlılığa açıktır, günlük dil ise açık ve anlaşılır olmayı amaçlar; edebi dil soyuta, kapalılığa dayalıdır, günlük dil ise beş duyuya, somuta yöneliktir.
- Edebi dilde kelimelerin anlam evreni sınırsızdır ve kelime hazinesi çok zengindir, günlük konuşma dilinde ise kelimelerin anlam evreni belirlidir ve kelime sayısı sınırlıdır.