Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin 7. sınıf Türkçe dersinde fiillerde yapı konusunu anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek fiil yapıları hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Videoda fiillerin basit yapılı, türemiş yapılı ve birleşik yapılı olma durumları açıklanmaktadır. Özellikle birleşik fiillerin üç farklı türü (yardımcı eylemle kurulan, anlamca kaynaşmış ve kurallı birleşik fiiller) detaylı olarak ele alınmaktadır. Öğretmen, çeşitli örnek cümleler üzerinden fiil yapılarını analiz ederek, her bir soru için doğru cevabı bulmak için fiillerin köklerini, çekim eklerini ve yapım eklerini adım adım incelemektedir.
- Fiillerde Yapı Konusu
- 7. sınıf Türkçe dersinde fiillerde yapı konusu ile ilgili soru çözümleri yapılacak.
- Fiillerin basit yapılı, türemiş yapılımı veya birleşik yapılı olduğuna bakılmalıdır.
- Birleşik zamanlı fiillerle karıştırılmamalıdır.
- 00:26Basit Fiil Sorusu
- "Taşıdığı kolleri kapının arkasına bırak" cümlesinde "bırak" basit bir fiildir çünkü kök halindedir.
- "Üşüdüm" kelimesi geçmiş zaman eki ve şahıs eki almış olsa da yapım eki almadığı için basit fiildir.
- "Görüşmüşler" kelimesi "görmek" fiilinden "iş" yapım eki almış olduğu için türemiş yapılıdır.
- 02:07Birleşik Fiil Sorusu
- "Kimse iyi davranmadığı için pek sevilmiyordu" cümlesinde "sevilmek" fiilden fiil yapan yapım eki almış olduğu için türemiş fiildir.
- "Kesmiş" kelimesi tek kelimeden oluştuğu için basit yapılıdır.
- "Kaybettim" kelimesi "kayıp" ve "ettim" yardımcı eylemle kurulmuş birleşik fiildir.
- 03:49Türemiş Fiil Sorusu
- Türemiş fiiller yapım eki almış fiillerdir.
- "Gör" fiili "iş" yapım eki alırsa "görüşmek" türemiş fiil olur çünkü "gör" ve "görüşmek" farklı anlamlara sahiptir.
- 04:32Basit Fiil Sayısı Sorusu
- "Dinliyoruz" kelimesi çekim eki almış olduğu için basit fiildir.
- "Astı" kelimesi çekim eki almış olduğu için basit fiildir.
- "Rastlanmadı" kelimesi isimden fiil yapan yapım eki almış olduğu için türemiş fiildir.
- "Yapmıştı" kelimesi çekim eki almış olduğu için basit fiildir.
- Bu cümlelerden üç tanesi basittir.
- 06:25Türemiş Fiil Sorusu
- "Çıktım" kelimesi çekim eki almış olduğu için basit fiildir.
- "Fark ettim" birleşik fiil olduğu için türemiş fiil değildir.
- "Güzelleştiriyor" kelimesi iki yapım eki almış olduğu için türemiş fiildir.
- "Çarptım" kelimesi çekim eki almış olduğu için basit fiildir.
- 08:03Yapı Bakımından Farklı Fiil Sorusu
- "Mırıldanıyordu", "buharlaşıyor" ve "burkuldu" kelimeleri yapım eki almış, türemiş fiillerdir.
- "Bıraktı" kelimesi geçmiş zaman eki almış olduğu için çekim eki almış basit fiildir.
- Bu cümlelerden "bıraktı" yüklemi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır.
- 09:30Yüklemlerin Yapısı
- Yüklemler basit yapılı veya birleşik yapılı olabilir.
- Birleşik fiiller yardımcı eylemle kurulan, anlamca kaynaşmış ve kurallı olmak üzere üç gruba ayrılır.
- "Bilmek" yardımcı eylemiyle kurulan bir birleşik fiildir.
- 10:08Basit ve Birleşik Fiillerin Farkları
- "Yakalandım" türemiş yapılı bir fiildir.
- "Durduk" basit yapılı bir fiildir çünkü çekim ekleri kelimenin anlamını değiştirmez.
- "Çözemezsin" olumsuz bir fiildir ve olumlusu "çözebilirsin" olur.
- 11:45Birleşik Fiillerin Türleri
- Yardımcı eylemle kurulan birleşik fiiller "etmek", "olmak", "eylemek", "kılmak" gibi yardımcı eylemlerle oluşur.
- "Çözebilirsin" kurallı birleşik fiiller arasındadır çünkü olumsuzluk ekini olumluya çevirdiğimizde iki kelime bir araya gelir.
- "Yazmıyorum", "tanıdı" ve "geleceğim" basit yapılı fiillerdir.
- 14:13Birleşik Fiil Olmayan Yüklemler
- "Ağzı kulaklarına varmak" anlamca kaynaşmış birleşik fiildir.
- "Etmek" yardımcı eylemiyle kurulan birleşik fiildir.
- "Hoşlanmaz" tek bir kelimeden oluştuğu için birleşik fiil değildir, olumlusu "hoşlanır" olur.