Buradasın
7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi: Osmanlı Devleti'nin Yükselme ve Duraklama Dönemi
youtube.com/watch?v=eOnR2IpsOYAYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ev Akademisi tarafından sunulan 7. sınıf sosyal bilgiler dersi "Türk Tarihine Yolculuk" ünitesinin ikinci full özet videosudur. Öğretmen, Osmanlı Devleti'nin tarihsel gelişimini kronolojik olarak anlatmaktadır.
- Video, Osmanlı Devleti'nin yükselme dönemi padişahlarını (Fatih Sultan Mehmet, II. Beyazıt, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murat) tanıtarak başlıyor, İstanbul'un fethi, Yavuz Sultan Selim'in doğu seferleri ve Kanuni Sultan Süleyman dönemindeki önemli fetihleri anlatıyor. Ardından Osmanlı Devleti'nin duraklama dönemine girmesi, Girit'in fethi ve coğrafi keşiflerin Osmanlı Devleti'ne etkileri ele alınıyor.
- Video, tarihsel olayları, resimleri ve etkinlikleri içeren interaktif bir yapıya sahip olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi, askeri ve ekonomik yükselişini detaylı şekilde sunmaktadır. Ayrıca Barbaros Hayrettin Paşa'nın rolü, Preveze ve İnebahtı deniz savaşları gibi önemli tarihsel olaylar da videoda yer almaktadır.
- 00:10Osmanlı Devleti'nin Yükselme Dönemi
- Bu video, 7. sınıf sosyal bilgiler dersi Türk tarihine yolculuk ünitesinin ikinci full özetini içermektedir.
- Osmanlı Devleti'nin yükselme dönemi, İstanbul'un fethi ve sonrasında anlatılacaktır.
- Yükselme dönemi padişahları: II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet), II. Beyazıt (Yavuz Sultan Selim), Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murat'tır.
- 00:56İstanbul'un Fethinin Nedenleri
- II. Mehmet 1451'de tahta çıktı ve İstanbul'un fethi Rumeli'de egemenliğin tam anlamıyla sağlanması için zorunluydu.
- İstanbul'un fethinin nedenleri: dini (Hz. Muhammed'in hadisi), siyasi (Bizans'ın Türk siyasi birliğini bozmak istemesi, Osmanlı'nın ilerleyişine engel olması) ve ekonomik (İstanbul'un önemli ticaret yolları üzerinde bulunması) olarak sıralanabilir.
- İstanbul, Ortodoks mezhebinin merkeziydi ve Osmanlı, Avrupa'daki Hıristiyan birliğini parçalamak istiyordu.
- 03:27Fatih Sultan Mehmet'in Hazırlıkları
- Fatih, Anadolu Hisarı'nın karşısına Boğaz'ın en dar yerine Rumeli Hisarı yaptırdı ve bu sayede Karadeniz'den Bizans'a gelebilecek yardımları engellemeyi amaçladı.
- Dört yüz parçalık donanma oluşturdu ve Avrupalı devletlerle anlaşmalar yaptı.
- Şahi adı verilen büyük toplar döktürdü ve surlara tırmanmak için tekerlekli kuleler yaptırdı.
- 04:59Bizans'ın Savunma Hazırlıkları
- Bizans, surları tamir etti ve avrupa'dan yardım istedi.
- Osmanlı donanmasını engellemek için Haliç'in girişine kalın zincirler ve eski gemilerle kapattı.
- Grojuva ateşini hazırladı ve surlara tırmanmayı imkansız hale getirdi.
- 05:37Kuşatma ve Fethin Gerçekleşmesi
- II. Mehmet 23 Mart 1453'te Edirne'den yola çıktı ve 6 Nisan'da İstanbul'u kuşattı.
- Osmanlı donanması Haliç'e giremeyince, 21-22 Nisan gecesi 72 parçalık donanma kızaklarla bir gecede karadan yürütülerek denize indirildi.
- 29 Mayıs 1453'te II. Mehmet İstanbul'u fethetti ve Ayasofya'da toplanan halka "korkmayın" diyerek seslendi.
- 07:17İstanbul'un Fethinin Sonuçları
- Osmanlı Devleti toprak bütünlüğünü sağladı ve İstanbul, yeni başkent oldu.
- İstanbul'un fethiyle Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan ticaret yolları ve İpek Yolu'nun Avrupa'ya açılan önemli bir limanı ele geçirildi.
- Osmanlı Devleti için kuruluş dönemi sona erdi, yükselme dönemi başladı.
- 07:51İstanbul'un Fethinin Dünya Tarihini İlgilendiren Sonuçları
- 158 yıldır ayakta olan Bizans İmparatorluğu yıkıldı ve Ortaçağ sona erdi, Yeniçağ başladı.
- Osmanlı Devleti'nin İslam dünyasındaki saygınlığı arttı ve ticaret yollarının eline geçmesiyle Avrupalı devletler yeni ticaret yolları aramaya başladı.
- Kale ve surların top gülleleriyle yıkılacağı anlaşıldı ve İstanbul'daki bilgin ve sanatçılar İtalya'ya giderek Rönesans döneminin başlamasına katkı sağladılar.
- 09:09Fatih Sultan Mehmet'in Diğer Fetihleri ve II. Beyazıt Dönemi
- Fatih, İstanbul'un fethinden sonra Karadeniz'i Türk gölü yaptı ve Balkan fetihlerine devam etti.
- Otlukbeli Savaşı'nda Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ı mağlup etti ve Karamanoğulları Beyliği'ne son verdi.
- II. Beyazıt dönemi, Fatih'in vefatından sonra tahta geçmesiyle başladı, ancak kardeşi Cem Sultan'ın isyanı fetih hareketlerinin durmasına sebep oldu.
- 10:27Yavuz Sultan Selim Dönemi
- Birinci Selim (Yavuz Sultan Selim), Osmanlı padişahlarından farklı olarak fetih yönünü doğuya çevirdi çünkü devlete yönelen tehlike doğudan geliyordu.
- 1514 yılında Safevilerle yapılan Çaldıran Savaşı'nı Osmanlı Devleti kazandı ve Safevi tehlikesi bir süre için ortadan kalktı.
- Mısır seferi sırasında 1516'da Mercidabık Savaşı ve 1517'de Ridaniye Savaşı yapıldı, her iki savaşta da Yavuz Sultan Selim Memlük ordusunu mağlup etti.
- 11:30Mısır Seferinin Sonuçları
- Mısır'ın alınmasıyla Osmanlı'nın gelirleri arttı ve baharat ticaret yolunda üstünlük kazandı, ancak Portekizlilerin Hint deniz yolunu bulmaları nedeniyle beklenen kazanç sağlanamadı.
- Kutsal emanetler İstanbul'a getirildi çünkü Kutsal topraklar Mekke ve Medine Osmanlı hakimiyetine geçti.
- Osmanlı padişahları Fatih Kanunnamesi ile mutlak otorite olmuş, halifelik unvanını almalarıyla teokratik nitelik kazanmışlardır.
- 13:10Kanuni Sultan Süleyman Dönemi
- Yavuz Sultan Selim'den sonra tek oğlu Birinci Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman) tahta geçmiştir.
- 1521 yılında Balkanlar'ın en stratejik kentlerinden olan Belgrad fethetti, bu kent batı seferlerinde bir askeri üs haline geldi.
- 1526'da Mohaç'ta Macar ordusuyla yapılan savaşta Osmanlı ordusu kısa sürede büyük bir zafer kazandı ve Macaristan Osmanlı Devleti'ne bağlı bir krallık haline geldi.
- 14:25Kanuni Döneminin Önemli Olayları
- Kanuni 46 yıllık padişahlık yapmıştır ve Osmanlı tarihinde en uzun süre tahtta kalan padişahtır.
- Osmanlı'nın siyasi ve askeri olarak en parlak dönemidir, Avrupa'da dengi yoktur ve Alman İmparatoru Habsburg karşı çıkamamıştır.
- Akdeniz güvenliği için Rodos adası fethedilmiş, Preveze deniz savaşı ile Akdeniz bir Türk gölü olmuştur.
- 15:13Fransa ile Kapitülasyon
- Fransa ile yapılan dostluk antlaşması sonucu Fransa'ya kapitülasyon verilmiştir, kapitülasyon yabancı bir devleti dini, ticari ve hukuki ayrıcalık tanımaktır.
- Kanuni Sultan Süleyman bunu yaparken Fransızları yanına çekmek istiyor, çünkü o dönemde Akdeniz limanları Portekizliler ve İspanyolların Hint deniz ticaret yolunu kullanmaları nedeniyle önemini kaybetmeye başlamıştı.
- Bu kapitülasyon iki padişahın hayatı süresince devam edecek şekilde yapılmıştır, ancak daha sonra Osmanlı Devleti ekonomisini düzeltmek için kapitülasyonları artırmak zorunda kalınmıştır.
- 16:33Belgrad'ın Stratejik Önemi
- Belgrad orta Avrupa'nın kilidi konumunda idi ve Tuna Nehri kıyısında olması nedeniyle su yolu ulaşımının kolay olması sayesinde Avrupa hakimiyetinin sağlanmasında önemli bir askeri üs konumunda idi.
- Fatih döneminde Belgrad kuşatılmış fakat Macar Kralı'nın saldırısı nedeniyle kuşatma kaldırılmak zorunda kalınmıştı, 1521'de Kanuni Sultan Süleyman Belgrad'ı fethetti.
- Osmanlı, Karadeniz'den Tuna Nehri aracılığıyla Belgrad'a gemilerini getirebiliyordu, bu da Orta Avrupa hakimiyetinde yolunu kısaltan önemli bir konuma sahipti.
- 17:37Osmanlı'nın Denizlerdeki Fetih Politikası
- Osmanlı fetih politikası denizlerde önemli bir yer teşkil etmiştir, Avrupalıların "Kızıl Sakal" lakabını verdikleri Barbaros ile kardeşi Oruç Reis, Akdeniz'de korsanlık yaparak ün kazanmışlardı.
- Kanuni Sultan Süleyman, Cezaire'i fetheden Barbaros'u İstanbul'a çağırarak Osmanlı donanmasının başına getirdi ve Barbaros Hayrettin Paşa'nın hizmetine girmesiyle Osmanlı Devleti karalarda olduğu gibi denizlerde de büyük bir güç haline geldi.
- 1538'de Preveze'de yapılan savaşta Osmanlı donanması Haçlı donanmasını bozguna uğrattı, bu zaferin kazanılmasında Hilal taktiğinin deniz savaşı'na uygulanması etkili oldu ve Akdeniz bir Türk gölü haline geldi.
- 19:09Osmanlı'nın Yükseliş Dönemi
- Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ve yükseliş dönemi haritasında Orhan Gazi, II. Murad, Fatih Sultan Mehmet, II. Beyazıt ve Kanuni Sultan Süleyman dönemleri görülür.
- II. Selim döneminin önemli olayları Kıbrıs'ın fethi ve İnebahtı deniz savaşıdır.
- Akdeniz'in önemli bir askeri üst durumunda bulunan Kıbrıs, Osmanlı Devleti'nin doğu Akdeniz egemen olmak, Anadolu, Mısır ve Suriye arasındaki denizyolu ticaretinin güvenliğini sağlamak için fethedilmiştir.
- 20:02Osmanlı Devleti'nin Kıbrıs Fethi ve Duraklama Dönemi
- Osmanlı Devleti 1571 yılında Kıbrıs'ı fethederek topraklarına kattı, ancak Haçlı donanması bu durumdan ötürü İnebahtı Deniz Savaşı'nda Osmanlı donanmasını yendi.
- Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa, Venedik elçisinin İnebahtı donanmasının yenilgisini dalga geçmesine "kesilen kol yerine gelmez ama tıraş edilen sakal daha gür çıkar" diyerek cevap verdi.
- Osmanlı Devleti'nin duraklama dönemi, Sokullu Mehmet Paşa'nın ölümüyle başladı ve bu dönemde 12 padişah (3. Murat'tan 2. Mustafa'ya kadar) hüküm sürdü.
- 21:45Osmanlı Devleti'nin Duraklama Döneminin Göstergesi
- Sultan İbrahim döneminde Girit'in fethi, 1645'ten 1669'a kadar 24 yıl süren kuşatmadan sonra gerçekleşti ve bu Osmanlı Devleti'nin artık eski gücünde olmadığının kanıtıydı.
- 22:16Avrupa'nın Gelişimi ve Osmanlı'nın Etkileri
- Coğrafi keşifler, 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupalıların yeni kıtalar ve ticaret yolları bulmasıdır.
- Coğrafi keşiflerin nedenleri arasında Osmanlı Devleti'nin ticaret yollarını denetimde olması, kağıt kullanımının artması, kitap basımının çoğalması, denizcilik bilgisinin ilerlemesi ve gemicilik tekniğinin gelişmesi bulunmaktadır.
- Coğrafi keşiflerin diğer sebepleri arasında Hıristiyanlığı yaymak istemesi, ipek ve baharat gibi ürünlerin yüksek fiyatla satılması, altın madenlerinin tükenmesi ve altın ihtiyacının ortaya çıkması bulunmaktadır.
- 24:29Önemli Coğrafi Keşifler
- Portekizli Bartelmi Diaz 1488'de Afrika'nın güneyini dolaşarak Ümit Burnunu buldu ve Hindistan'a deniz yolu ile ulaşma imkanı elde etti.
- Cenevizli Kristof Kolomb 1492'de Hindistan'a ulaşmak için batıya gitti ve Amerika kıtasındaki Bahama Adaları'na ulaştı, ancak yeni bir kıta keşfettiğini anlamadı.
- Vasco de Gama 1497'de Portekiz'den yola çıkarak Afrika'nın güneyindeki Ümit Burnunu geçti ve Hindistan'ın batı kıyısına ulaştı.
- Portekizli Macellan 1519'da Güney Amerika kıyılarını takip ederek Büyük Okyanusa ulaştı ve dünyanın yuvarlak olduğu kanıtlandı.
- 28:06Coğrafi Keşiflerin Sonuçları
- Coğrafi keşifler sonucunda yeni kıta ve ticaret yolları bulundu, Akdeniz limanları canlılığını kaybetti ve dünyanın yuvarlak olduğu ortaya çıktı.
- Avrupalı devletler keşfettikleri yerlerde sömürge imparatorlukları kurdu, keşfedilen yerlerden değerli madenler ve çeşitli hammaddeler Avrupa'ya taşındı ve Avrupa zenginleşti.
- Coğrafi keşiflerden olumsuz etkilenen Osmanlı Devleti, ipek ve baharat yollarının önemini kaybetmesiyle gelirlerinin azaldığı, keşfedilen yerlerden getirilen altınla parasının değerinin düştiği ve ekonomik bağımsızlığının zarar gördüğü bir duruma geldi.