Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan ve Ece, Sema, Emine, Ömer, Öykü, Mehmet, İlknur, İsmail ve diğer öğrencilerin katılımıyla gerçekleştirilen Yunanca dil dersinin 39. bölümüdür.
- Ders, Yunanca dilbilgisi konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte Yunanca'daki zamanlar (perfectum, imperfectum, aoristos), fiil çekimleri, isim halleri, zamirler, fiil gövdelerindeki kaynaşmalar ve kelime kökleri gibi temel dilbilgisi konuları açıklanmaktadır. Eğitmen, öğrencilerle etkileşimli bir şekilde cümleler okuyup çevirme alıştırmaları yaparak konuları pekiştirmektedir.
- Derste ayrıca Yunanca'dan Türkçe'ye çeviri teknikleri, Yunanca'daki özel isimlerin cinsiyetleri, Yunanca'daki farklı deniz kavramları ve Hesiodos'un "Erga Kai Hemerai" (İşler ve Günler) adlı eserinden bir metin çevirisi gibi konular da ele alınmaktadır. Öğretmen, öğrencilerin sunduğu örnekler üzerinden Yunanca dilbilgisi kurallarını pratik uygulamalarla göstermekte ve öğrencilerin aktif katılımıyla dersi ilerletmektedir.
- 00:03Dersin Tanıtımı
- 39. dersin başlangıcı ve önceki derslerle ilgili bilgiler veriliyor.
- 37. dersin malzemesi 38. dersin de kullanıldığı için 38. ders için ayrı bir PDF hazırlanmayacak.
- Ders sırasında soruların nasıl sorulacağı ve cevaplanması konusunda talimatlar veriliyor.
- 02:10Yunanca Metin Okuma ve Çeviri
- Hector ve Thomas karakterleri arasındaki diyalog okunuyor.
- "Mutlu Kutsanmışlar Adası'na doğru yaklaşıyoruz" cümlesi çevriliyor.
- Yunanca'da cümle yapısında önemli bir nokta vurgulanıyor: cümle bitmeden ortasında alakasız bilgilerin yer aldığı.
- 09:01Yunanca Dilbilgisi Özellikleri
- Yunanca'da iki kelime birleştiğinde birinci kelimenin sonundaki kısa ünlü düşüp yerine düz nefes işareti (kesme işareti) konulduğu.
- Birleşik fiiller (compound verbs) konusu ele alınıyor.
- İlgeçlerin (prepositions) fiilin başına eklendiğinde farklı anlamlar alabildiği örneklerle açıklanıyor.
- 14:27Yunanca'da Geçmiş Zaman Sinyali
- Yunanca'da fiil geçmiş zamanda çekilince bir epsilon (ε) alıyor, bu geçmiş zaman sinyali olarak adlandırılıyor.
- Epsilon, fiilin kendisiyle ilgiç (ek) arasında görülür ve fiilin geçmiş zamanda olduğunu gösterir.
- Epsilon gelince, katanın sonundaki a harfi düşer ve "kata" şeklinde bir kelime oluşur.
- 16:55Geçmiş Zaman Çekimleri
- "Lea" perfektum gövdesi olarak adlandırılır ve geçmişte olup bitip hala devam eden olayları anlatmaya yarar.
- "Esa" imperfectum (geçmişte devamlı tekrarlı zaman) olarak adlandırılır ve geçmişte tekrarlı veya uzun süre yapılmış olan olayları ifade eder.
- Imperfectum, müellifin keyfiyle kullanılır ve bazı fiillerde bu çekim bulunmayabilir.
- 21:19Perfectum ve Diğer Zamanlar
- Perfectum, geçmişte tamamlanmış olayları anlatmaya yarar ve Türkçe'de "mış" ekiyle karşılık gelir.
- "Lea" dördüncü çekim anahtarına epsilon eklenerek perfectum çekimi yapılır.
- Epsilon gelince, fiilin başına eklenir ve şahıs son ekleri değişir.
- 23:00Fiil Örneği ve Özel İsimler
- "Egecin" fiili örneği verilerek, epsilon gelince "egecin" "ex" haline dönüştüğü gösterilmiştir.
- "Aygptos" (Mısır) özel ismi örneği verilerek, ülke isimlerinin genellikle dişil olduğu belirtilmiştir.
- "Aygptos" özel isminin dişil olduğu, "aygptosa" (Mısır'da) formundan anlaşılmaktadır.
- 27:21Yunanca'da İsim Halleri ve Genetik
- Yunanca'da isim halleri incelendiğinde, bir kelimenin sadece kendiliğinden mi yoksa başka bir kelimeden sonra mi bu hale geldiğine dikkat edilmelidir.
- "Apotes gptus" (Mısır'dan) örneğinde "apo" (bir yerden) kelimesi önemli olup, bu kelimenin anlamı "bir yerden" demektir.
- Genetik (İyilik) çekiminde, kelimenin başında ilgeç görünürse ilgeçler listesinden bakılmalıdır.
- 29:46Genetik Çekimin Farklı Kullanımları
- Genetik çekim genellikle isim tamlaması olarak kullanılır, örneğin "aksiyoz" (doğru) kelimesiyle birlikte "doğru olan" anlamına gelir.
- Bazı fiillerde genetik çekim nesnesi olarak kullanılır, örneğin "anaso" (krallık yapmak) fiilinde nereye, kime krallık yapıldığı genetikle belirtilir.
- Yunanca'da genetik çekim nesnesi olarak kullanılırken, Türkçe'de bu durumda "üzerinde" gibi bir yer edatı kullanılır.
- 39:23Yunanca Fiiller ve Zaman Çekimleri
- Yunanca'da "aqua" fiilinin geçmiş zaman çekiminde, fiil başına eklenen "epsilon" ile fiilin başındaki "alpha" birleşerek "eta" olur.
- "Aqua" fiilinin geçmiş zaman çekiminde "ipsa" (itaa etmek/dinlemek) şeklinde görünür.
- Yunanca'da fiiller iki gruba ayrılır: basit fiiller ve ikinci auris (daha karmaşık) fiiller; ikinci auris fiillerinde şahıs son ekinden önce "sigma" bulunur.
- 41:36Dersin Önemi ve Öneriler
- Verilen anlamlar eksik değildir, ancak dersin maksatları çerçevesinde belirli anlamlar verilir ve sözlüklerden yararlanmak önemlidir.
- Eski dilleri öğrenirken ders kitaplarının konvansiyonlarına takılmak yerine, çift taraflı metinler (bir tarafında Yunanca, diğer tarafında Türkçe) incelenmesi önerilir.
- Bu tür metinler sayesinde kelime çevirilerinde dönemine uygun farklılıkları fark edebilirsiniz.
- 44:26Yunanca'da Zamir Kullanımı
- "Onlara itaat etmiyorsunuz" cümlesinde "onlara" zamiri nominatif harici bir halde kullanılmıştır.
- Yunanca'da "onlar" kuvveti (hafta) zamiri nominatif harici hallerde "onu", "onlara", "ondan" gibi anlamlara gelir.
- "Atalarımız Tanrı'nın emirlerini peygamberinden dinlediler" cümlesinde "peygamberinden" (prophētēn) zamiri nominatif harici bir halde kullanılmıştır.
- 48:38Zamir Çekimleri ve Anlamları
- Genetikten itibaren olan genetik latif akuzatif hallerinde tekil veya çoğul müstakil zamirler nominatif haricindeki hallerde "onu", "onlara", "ondan" gibi anlamlara gelir.
- "O logos" (o logos) ifadesi, başında artikel varsa "o söz" anlamına gelirken, artikel yoksa "sözün kendisi" anlamına gelebilir.
- "O logos" (houtos logos) ifadesi "sözün kendisi" anlamında kullanılırken, "houtos logos" ifadesi "o söz" anlamına gelir.
- 52:46Fiil Kullanımı ve Değişimleri
- "Onomazo" fiili "isim koymak, isimlendirmek" anlamına gelir ve geçmiş zamanında "onoma" şeklinde kullanılır.
- "Hegemon" fiili "liderlik yapmak, önde gitmek" anlamına gelir ve "kategein" şeklinde kullanıldığında "baştan anlatmak, yol göstermek" anlamına gelir.
- Yunanca'da bazı fiillerde sert ünsüzler (tav gibi) nefes işaretiyle karşılaştıklarında kapalı hale gelir, örneğin tav harfi f harfine dönüşür.
- 59:10Yunanca'da Fiil Gövdeleri ve Kaynaşmalar
- Yunanca'da fiil gövdeleri alfayla, epsilonla ve omega ile bitebilir ve şahıs ekleri eklendiğinde genellikle kaynaşırlar.
- Kaynaşma, yunanca yazıtlarında okuyucunun hızlıca geçebilmesi için yapılan bir uygulamadır ve metinlerde genellikle kullanılır.
- Fiil gövdeleri alfa, epsilon ve omega ile biten fiiller için farklı kaynaşma kuralları vardır.
- 1:01:36Fiil Kaynaşmaları Örnekleri
- "Nikoo" fiilinin ikinci tekil şahısında "omicron" düşerek "nikah" olur ve "ace" eklenince "nikah" ile kaynaşarak "nikaz" olur.
- "File" gibi epsilon ile biten fiillerde, "omicron" geldiğinde aynı kalır, "ace" geldiğinde "ora" olur, "ete" geldiğinde "orate" olur.
- Fiilin en başına gelen geçmiş zaman sinyali epsilon ile fiilin sonundaki epsilon veya omega ile birleştiğinde farklı kaynaşma kuralları uygulanır.
- 1:07:04Yunanca Yazım Kuralları ve Çeviri Alıştırmaları
- Yunanca'da "kapa" harfi normalde satırın altına kayar, ancak modern yunancada satırın üstünde yazılabilir.
- "Prosofili" fiilinin farklı zamanlarında "yaklaşmak" anlamına gelir ve cümlelerde farklı şekilde kullanılır.
- Yunanca'da "kay" kelimesi "sen de" anlamına gelir ve zamirden önce kullanılır, örneğin Sezar'ın öldüğünde "kayi tekno" (sen de mi) dediği söylenir.
- 1:13:39Yunanca'da Fiil Çekimleri
- Yunanca'da seslenme hali (rokatif) olduğu için kelimelerin sonlarında "-ev" ekleri bulunur, ancak Türkçe'ye çevirirken nominatif şeklinde kullanmak gerekir.
- "Proso reite" fiilinde "omega" ve "epsilon" birleşerek kaynaşmalı fiil oluşur, bu durumda sonraki şahıs eklerine bakılmaz.
- Kaynaşmalı fiillerde "epsilon" ile "omega" birleştiğinde "prosmen" şeklinde, "epsilon" ile "epsilon" birleştiğinde ise "epsilonta" şeklinde değişiklikler olur.
- 1:18:28Yunanca'da Sıfat ve İsim Kullanımı
- Yunanca'da "ekos" (kitap) kelimesi "artikel autodan" veya "ekino dan" gibi sıfatlarla kullanıldığında sadece sıfat tamlaması olur.
- "Eko" (resim) kelimesi üçüncü çekim isimlerden olup, "eko eko" şeklinde kullanılır.
- "Horaz" (görmek) fiilinde "sen de görüyor musun" ifadesinde özne olarak "horaz" kullanılır ve "suyu" zamiri (sen) belirtilir.
- 1:21:11Yunanca'da Özel Yapılar
- Yunanca'da "o" zamiri sadece vurgulama amacıyla kullanılır, normalde özne olarak belirtilmez.
- "Tus barbaros" ifadesi "Avrupa'daki yabancıları" anlamına gelir ve bir bağlaç görevi görür.
- Yunanca'da "pateras" (babalar) kelimesi Türkçe'de "anne babalar" olarak çevrilir.
- 1:26:25Yunanca'da Cümle Yapısı
- Yunanca'da "kaka pragmata" ifadesi "iyiler iyi şeyler, kötüler kötü şeyler yaparlar" anlamına gelir.
- Yunanca'da cümle yapısı matematikteki dağılma özelliği gibi çalışır ve bazen tam cümle yerine kısaltmalar kullanılır.
- 1:27:13Yunanca Dersi ve Kelime Öğrenimi
- Finikeli tüccarlar Karadeniz'e yelken açıyorlar, "yelken açmak" denizde gitmek anlamına geliyor.
- Yunanca'da "kay" kelimesi "dahi, bile" anlamına gelir ve normalde kelimeden önce yazılır.
- Yunanca'da "pontos", "pelagos" ve "talassa" kelimeleri farklı deniz türlerini ifade eder: Pontos açık deniz, Pelagos genel anlamıyla deniz, Talassa ise kıyısında gittiğimiz deniz anlamına gelir.
- 1:33:04Yunanca Dilbilgisi ve Kelime Türetilmeleri
- Yunanca'da fiillerin geçmiş zaman eki "εω" (omega) ve altı yotası kullanılır, bu durumda altı yotası telaffuz edilmez.
- Yunanca'da "elipsis" (eksiltme) örneği olarak "grammatike" kelimesi verilmiştir; aslında "grammatike tekne" (dilbilgisi sanatı) anlamına geliyor.
- Yunanca'da "tekne" (sanat) ekini taşıyan kelimeler (retorikos, musikos, gymnastikos) zamanla bu eki kaybetmiş ve tek başına kullanılmaya başlanmış.
- 1:39:16Yunanca Metin Çevirisi
- Yunanca metinde "ülke zengin değil midir?" sorusu soruluyor.
- Metinde "güneş altındır, yer altındır, ağaçlar altındır, meyveler altındır" ifadeleri bulunuyor.
- Yunanca'da "chrisos" (altın) kelimesi isim olarak kullanılırken, "chruseos" sıfat olarak "altından" anlamına gelir.
- 1:42:05Yunanca'da Kaynaşma Örneği
- Doğu Chris'in altın toprağı sürmüyor, kimse ağaca çıkıp meyve toplamıyor şeklindeki cümlede fiillerde ve isimlerde kaynaşma durumu görülüyor.
- Yunanca'da tek olumsuz "ouden" (hiçbir şey) kelimesi Türkçede "hiç kimse" olarak çevriliyor.
- Fiillerde olduğu gibi birçok ismin ve sıfatın da kaynaşmalı durumuna örnek veriliyor.
- 1:44:53Yunanca Metin Analizi
- Hesiodos'un "Erga Kai Hemerai" (İşler ve Günler) adlı eserinden bir metin inceleniyor.
- Yunanca'da "oikos" (ev) kelimesinin çoğul formu "oikoi" olarak kaynaşmış halde görülüyor.
- Metinde "olimpios" (Olimpos'un) sıfatlaşmış hali "olympia" ile "oikoi" (evler) birlikte "Olimpos'taki evler" anlamını taşıyor.
- 1:47:33Yunanca Fiil Çekimleri ve Metin Anlamı
- Yunanca'da "epsilon" ve "omega" harflerinin kaynaşmaları normal Yunanca okuduğumuzda görülmeyebilir.
- Metinde "athena toy" (ölümsüzler) fiilin öznesi olarak kullanılıyor ve "posan" (yaptılar) fiiliyle birlikte "ölümsüzler en başta konuşan insanların altından ilk ırkını yaptılar" anlamı veriliyor.
- Metinde "argoreon" (gümüşten) sıfatıyla "gnos" (ırk) birlikte "ikinci gümüş ırk" anlamını taşıyor ve "poli heyroteron" (çok daha kötü) zarfıyla "ikinci gümüş ırk daha aşağı bir ırkı peşi sıra yaptılar" anlamı veriliyor.