Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 13. yüzyılda İsfahan şehrinde geçen bir tarihi drama film veya dizisinden sahneleri içermektedir. Ana karakterler arasında İngiltere'den gelen şifacı Benyamin, İbn-i Sina'nın öğrencisi Yese, Yahudi şifacı Yakup, İspanyol Rebecca ve çeşitli köy sakinleri bulunmaktadır.
- Video, bir şifacı'nın köydeki faaliyetlerinden başlayarak, İsfahan'a giderek tıp eğitimi alması, veba salgını sırasında şehirdeki insanların hayatını kurtarmak için mücadelesi ve sonunda Selçukluların yardımıyla hapishanenin kurtarılması sürecini anlatmaktadır. Hikaye, İslam dünyasında bilim ve inanç arasındaki ilişkiyi, farklı dinler arasındaki dinamikleri ve toplumsal çatışmaları konu almaktadır.
- Videoda ayrıca Selçukluların öldürülmesi, Şah'ın hastalığı, İbn-i Sina ve öğrencisi Yese'nin bir bebek öldürme suçlamasıyla mahkemeye çıkarılması ve Selçuklu ordusunun İsfahan'ı kurtarmak için harekete geçmesi gibi tarihi olaylar da yer almaktadır. Hikaye, bir çocuğun bu hekim ve karısı hakkında anlattığı hikayelerle sona ermektedir.
- 01:48Raf Downder Köyü ve Şifacı
- Raf Downder adlı köyde yüz yıldan fazla gezinmekte olan bir kişi, kasabanın dışında bu kadar güzel kızın olduğu bir kalabalığı görme zevkini tatmadığını belirtiyor.
- Şifacı, kırık kemiklerden, çürük dişlerden, çıbanlardan akciğer iltihaplarına kadar tüm hastalıkların tedavilerinin sadece kendisinde olduğunu iddia ediyor.
- Şifacı, bir ailenin annesinin hastalandığını ve yardım istemesine rağmen, "gübre çukurunda yaşayan bir mızmız" diyerek yardım etmek istemiyor.
- 05:24Ailenin Acısı
- Şifacı, üç çocuğun annelerini kaybetmelerini ve onları adil bir şekilde dağıtmaları gerektiğini söylüyor.
- Çocuklar, annelerinin her zaman onlarla gitmesini istiyorlar.
- Şifacı, çocukların annelerini kaybetmelerini ve onları adil bir şekilde dağıtmaları gerektiğini söylüyor.
- 09:31Şifacının Geçmişi
- Şifacı, gözlerle Tanrı'nın dünyaya koyduğu her şeyi gördüğünü ve hayatta hiç kimsenin tanık olmaması gereken pek çok şeyi gördüğünü belirtiyor.
- Şifacı, bir çiftçinin ağrıyan dişinin tedavisi için gelmiş, akşam doğru son nefesini verdiğini anlatıyor.
- Şifacı, bir yüz yıl daha yaşayacağını ve kaçması gerektiğini söylüyor.
- 13:39Şifacının Yetenekleri
- Şifacı, bunca yıldır izlediğini ve bulutları da izlediğini, yağmur yağdıracak anlamına gelmediğini söylüyor.
- Şifacı, korkunç şeyler gördüğünü, çirkin evler, açgözlü cüceler ve ateş püskürten bir ejderha ile çıplak elle dövüştüğünü anlatıyor.
- Şifacı, Meryem Ana'nın iyileşmek istediğini ve kendi korkularına kirlenmek istediğini söylüyor.
- 14:22Amputasyon Ameliyatı
- Şifacı, bir delikanlıyı masaya yatırıp kemik testeresiyle parmaklarını kesmeye başlıyor.
- Şifacı, bu ilk amputasyon olduğunu ve olursa şifacı o kadar saygı duyarlar diyor.
- Şifacı, bir adamın gözlerini oyacağını söylüyor ve ustasının sırlarını kendine sakladığını belirtiyor.
- 19:01Şifacının İnançları
- Şifacı, Hıristiyan olduğunu ve sünnet olmadığını söylüyor.
- Şifacı, Tanrı'nın topraktan ekmeği getiren evrenin tek sahibi olduğunu ve kutsal Tanrı'nın bunu istemediğini belirtiyor.
- Şifacı, gözlerini açmaması gerektiğini ve önce terini silmesi gerektiğini söylüyor.
- 21:38İbn-i Sina Hakkında Bilgi
- Şifacı, dünyanın gelmiş geçmiş en iyi doktorunun İsfahan'da ders verdiğini ve İbn-i Sina'nın birçok hastalığı tedavi edebildiğini söylüyor.
- Şifacı, İngiltere'nin güney sahiline inip, Fransa'yı yürüyerek geçip, Afrika kıyılarına giden bir tekneye binerek Mısır'a varacağını anlatıyor.
- Şifacı, İslam dünyasının Hıristiyanlara yasak olduğunu ve sadece Yahudilere müsamaha edildiğini belirtiyor.
- 27:36Şifacının Yolculuğu
- Şifacı, uzun ve tehlikeli yolculukta Tanrı'dan yardım istiyor.
- Şifacı, dalgaların, deniz canavarlarının, haydutların, kurtların, açlıktan ve karanlık ormanlarda kaybolmaktan korunmasını diliyor.
- Şifacı, kaderine karşı gelip ruhunu günahla kirlettiğini ve Tanrı'ya ve kullarına hizmet etmesini sağlayacağını söylüyor.
- 29:33İsfahan'a Yolculuk
- Şifacı, İsfahan'a gidecek kervanın dört gün sonra kalkacağını söylüyor.
- Şifacı, gitmeden önce kardeşini tanıştırıyor ve onun Yahudi cübbeleri sattığını belirtiyor.
- Şifacı, İsfahan'a iki ay yol olduğunu ve bu yeterli olduğunu söylüyor.
- 32:21Yahudilerin Yolculuğu
- Bir Yahudi, İngiltere'den gelen bir çocuğa "Benyamin" adını veriyor ve ona kurallara uymasını söylüyor.
- Selçuklular, kuzeyli göçebe kabileler olarak tanımlanıyor ve acımasız atlı savaşçılar olarak nitelendiriliyor.
- Yahudiler, Allah'ın onları kafirleri cezalandırmak için seçtiğine inanıyorlar ve gösterişten ve zevkten hoşlanmazlar.
- 34:14Yolculukta Bir Kız
- Bir kız uyanıyor ve onu yanlarına almak için bir karar veriliyor.
- Bir şifacı, İngiltere'deyken şifacı olduğunu söylüyor.
- Küçük kız durumu kötüleşiyor, soğuktan titriyor ve sonra ateş gibi yanıyor.
- 36:36Alaaddin Hikayesi
- Alaaddin, dumanlar içindeki bir lambadan dev bir yaratık beliriyor ve kendisini cin olarak tanıtıyor.
- Cin, Alaaddin'in dileklerini yerine getiriyor, onu zengin bir adam yapıyor ve sultan'ın kızıyla evlenmesinde yardım ediyor.
- Bir çocuk, denizci Simbat Tir hikayesini sevdiğini ve seyahatleri boyunca yamyamlarla, devlerle karşılaştığını ama hiçbirinden korkmadığını söylüyor.
- 38:26Şifacı'nın Yolculuğu
- Şifacı, dünyanın en iyi doktorundan ders almaya gittiğini söylüyor.
- Şifacı, geldiği yerde bütün çocukların tüccar ya da haham olmak istediğini, kendisinin ise insanlara yardım etmek istediğini belirtiyor.
- Bir fırtına geliyor ve bir kişi yardım istiyor.
- 40:19Rebeka'nın Kurtuluşu
- Rebeka adında bir kız kurtarılıyor ve ona "güçünü tüketme" deniyor.
- Bir grup insan, "bizi kötülükten koru" diye dua ediyor.
- Bir kişi, "kimsin sen?" diye soruyor.
- 43:47Şah'ın Gelişi
- Şah'ın geldiği duyuruluyor ve insanlar onu selamlıyor.
- Bir kişi, "şah'ı selamlayın" diye sesleniyor.
- Şah'ın geldiği için insanlar yolu açıyor.
- 45:27Şifacı'nın Medreseye Girişi
- Şifacı, İbn-i Sina'dan ders almaya geldiğini söylüyor.
- Şifacı'nın tavsiye mektupları olmadığı için, kütüphanenin ek bina yapmaya hazır biri olup olmadığı soruluyor.
- Şifacı, sadece bir kese kumum olduğunu söylüyor ve dışarı atılmak isteniyor.
- 46:58İbn-i Sina'nın Medresesi
- Şifacı, yaralarını uyuşturmak için haşhaş tohumu merhem kullandığını söylüyor.
- Şifacı, İbn-i Sina'nın öğrencisi olmak için geldiğini belirtiyor.
- Şifacı, İbn-i Sina'nın dünyanın en büyük doktoru olduğu söylendiğini söylüyor.
- 48:16Şifacı'nın Sınıfta
- Şifacı, ders başlamak üzere uyanıyor ve sınıfta bir yer ayarlanması için hocayı kandırdığını söylüyor.
- Şifacı'nın sınıfında bir Yahudi ve bir İranlı var.
- Şifacı, İbn-i Sina'ya bahsettiği için kabul edildiğini söylüyor.
- 50:00Şifacı'nın Evinde
- Şifacı, evinde bir yabancının kalmasına izin veriyor.
- Şifacı, Yakup ve Serra adında iki çocuğu var.
- Şifacı, İngiltere'de "verdiğin buğday için minnettar ve sana şükrediyoruz" diyerek dua ediyor.
- 51:03Yahudilerin Durumu
- Yahudiler, şahın Allah'ın kurallarını çiğnediğine inanıyorlar.
- Şahın inançlara gösterdiği hoşgörü, bilime ve sanata verdiği destek onların gözünde ölümcül günahlar.
- Yahudiler, bu insanlar başa geçerse medrese kapatılacağını ve şehirden sürüleceklerini söylüyorlar.
- 52:24İbn-i Sina'nın Çalışmaları
- İbn-i Sina, kulak enfeksiyonları ile ilgili rapor istiyor.
- Şifacı, İngiltere'de kulak enfeksiyonlarını tedavi etmek için sirke ve küpler kullandığını söylüyor.
- Şifacı, evrendeki gezegenlerin eşmerkezli yörüngelerde hareket ettiğini ve bu hareketin yarattığı sürtünme sesi gezegenlerin müziği olduğunu anlatıyor.
- 54:15Şifacı'nın İngiltere'deki Kızı
- Şifacı, İngiltere'deki kızların burdakiler kadar güzel olduğunu söylüyor.
- Şifacı, İngiltere'de tanıdığı en güzel kızı bıraktığını belirtiyor.
- Şifacı, İngiltere'deki kızıl saçlı kızlar için cennette dua ettiğini söylüyor.
- 55:24Yahudilerin Dua Etmesi
- Yahudiler, zalimlerin zindanlarında esir tutulan kardeşleri için dua ediyorlar.
- Yahudilerin tek suçları Allah'ın kutsal kitabı Kur'an'ın kurallarına uymaktı.
- Yahudiler, Allah'a bu adaletsizliğe ne kadar katlanacaklarını soruyorlar.
- 56:27Barka Para'nın Düğünü
- Barka Para, dürüstlük timsali ve cömert bir insan olarak tanıtılıyor.
- Barka Para, İngiltere'den medreseye kabul edilen her Yahudi ile gurur duyduğunu söylüyor.
- Barka Para, müstakbel eşi Rebecca ile düğününe katılma şerefini bahşetmelerini istiyor.
- 57:24Rebecca'nın Kurtuluşu
- Rebecca'nın İsfahan yolunda hayatta kalması bir mucize olarak görülüyor.
- Korkunç bir kum fırtınası bütün kervanı dağıtmıştı.
- Cesur rehber, Rebecca'yı ve küçük kızı kurtardı.
- 59:15Doktor ve Hasta İlişkisi
- Doktor, üzgün görünen birine hayatta ne bulabiliyorsak almak zorunda olduğumuzu söylüyor.
- Doktor, bir hastanın rahatsızlığını teşhis edemiyor ve hastanın cüzdanının hala boş olduğunu belirtiyor.
- Doktor, hastanın geceyi atlatamayacağını düşünüyor ve hastanın sağlıklı görünmesine rağmen açıklayamayacağını söylüyor.
- 1:01:07Ölüm ve Doktorun Görüşü
- Doktor, bir an için zamanın durduğunu ve gerçeklik perdesinin kalktığını hissediyor.
- Doktor, ölümün geldiğini biliyor ve annesinin karın ağrısından öldüğünü hatırlıyor.
- Doktor, ölüme düşman değil, dost gibi bakması gerektiğini düşünüyor.
- 1:01:59Bilim ve Yaradılış
- Doktor, yıldızların ve gezegenlerin yörüngelerini hesaplamış ve yaradılışın gerçek sırrını anlayabildiğini söylüyor.
- Doktor, bilmediği çok şey olması onu kızdırmıyor, sadece dünyanın gizemsiz ve sıkıcı olacağını düşündürüyor.
- Doktor, annesinin karın ağrısını iyi edemeyeceğini, belki bir yüz yıl sonra olabileceğini belirtiyor.
- 1:03:34Selçukluların Kellesi
- Doktor, Selçuklu'nun kafasını bedeninden ustaca ayrıştığını anlatıyor.
- Selçukluların sınırları ihlal ettiği ve vahşileri ehlileştirmek zorunda oldukları belirtiliyor.
- Doktor, barışsever bir kralı yüceltmiş büyük bir sanatçı olmadığını, sadece zaferlerin ölümsüz şan kazandıracağını söylüyor.
- 1:04:57İngiltere ve Doğu Yolculuğu
- Doktor, İngiltere'den geldiğini ve orayı okuduğunu belirtiyor.
- İngiltere'nin dünyanın bir ucunda yarı çıplak paganların Sezar'ın lejyonlarına karşı koyduğu barbar bir ada olduğu söyleniyor.
- Doktor, Doğu'ya yaptığı yolculukta sayamayacağı kadar çok ilginç ülke gördüğünü anlatıyor.
- 1:07:54Veba Salgını
- Şehir surları içinde çıbanlarla kaplı ölüler olduğu duyulmuş ve şehrin acilen tahliye edilmesi gerektiği belirtiliyor.
- Veba salgını zengin ya da fakire bakmaz, sıradan biri de olsa devletin başında da İsfahan'a kadar ulaştı.
- Galen'e göre veba salgınının birinci nedeni sağlıksız beslenmeydi, Hipokratsa Mars, Jüpiter ve Satürn'ün farklı dizilmelerinden kaynaklanan depremlerin ardından yeraltından yükselen kötü havaya bağladı.
- 1:10:00Doktorun Kararı
- Doktor, tedavisi olmayan bir hastalıkla savaşmak için hayatını riske atmak istemiyor.
- Doktor, gitmek isteyenlerin şimdi gitsin, kalanların yanında yer alıp ölümle savaşacağını söylüyor.
- Doktor, "Ya biz yeneriz ya da o bizi yener" diyerek kararlılığını gösteriyor.
- 1:11:49Veba Tedavisi
- Doktor, hastaların tedavisini yapmaya çalışıyor ve bazı hastaların iyileştiğini görüyor.
- Doktor, veba herkesi öldürmediğini, bazı hastaların yaşayacağını, bazılarının ise öleceğini belirtiyor.
- Doktor, hastaların kefilinin evine gitmelerini ve kendilerine dikkat etmelerini söylüyor.
- 1:15:12Çıbanlar ve Tedavi Yöntemleri
- Doktor, patlamalar ve çıbanlar hakkında konuşuyor.
- Hipokrat'ın çıbanları bir ağacın köklerine benzettiği belirtiliyor.
- Doktor, çıbanların içimizde kök salmadığını düşünüyor ve imha edilebilecek kadar fazla ceset olduğunu söylüyor.
- 1:17:09Denizci Simbat'ın Hikayesi
- Denizci Simbat'ın yaz boyunca evini açık tuttuğu ve düzenlediği eğlencelerin en görkemlileriydi.
- Paranın satın alabileceği her şey hizmetindeydi ve hayatındaki iyi şeyleri misafirleri için harcıyordu.
- Çok sayıda köylüsü, kölesi ve sayısız çalışanı olan biriydi, bahçeleri çok çeşitliydi ve güzeldi.
- 1:19:19Ölüm ve Cennet
- Ölenlere kadar tatmin olmayacak cennette bakire beklediği söyleniyor.
- Ölümün amacı Tanrıyla yürümek olduğu belirtiliyor.
- Doktor, hastaların tedavisini yaparken onlara eşit davranacağını söylüyor.
- 1:22:32Doktorun Hayalleri
- Doktor, hasta zamanlarında karı ve koca olduklarını, dört çocuk ve bir şifacı olduklarını hayal ettiğini anlatıyor.
- Doktor, medrese inşa ettiğini ve tek başına değil, yardım ettiğini söylüyor.
- Doktor, gideceği yerde şarap akan bir nehir ve şahın haremindeki kadınlardan daha güzel kadınlar olduğunu hayal ediyor.
- 1:26:44Şah'ın Hissizliği
- Şah, İsfahan'ın kahramanlarına bir kutlama için davet ediyor.
- Şah, babasının idamlara götürüp izlettirdiğini ve zamanla hissizleştiğini anlatıyor.
- Şah, babasının ölümü bu uğurda başarılı hale getirdiğini ve şimdi toprakların tek kralı olduğunu söylüyor.
- 1:29:07Benyaminoğlu Yese'nin Çalışmaları
- Benyaminoğlu Yese, Aristo'nun dünyanın bir başlangıcı olmadığını söylediğini, yaratıcıyı atıl olma yükünden arındırmayı dilediğini belirtiyor.
- Yese, veba döneminde çaresiz kaldıklarını ve Allah'ın verebileceği ilacı istediklerini söylüyor.
- Yese, hastaları tedavi etmek için çalışırken, bir hastanın merdivenden düştüğünü öğreniyor.
- 1:31:29Zerdüşlerin Ölüm Anlayışı
- Hastanın ölmek üzere olduğunu bildiğini ve cesedini bir tepeye götürüp kuşlara yem etmesini istediğini öğreniyor.
- Zerdüşler ölü bedenlerini akbabalara bırakırlar çünkü onlar ruhlarını dünyevi kalıntılardan arındırır.
- Müslümanlar, Yahudiler ve Hıristiyanlar ruhun ölümsüzlüğünden şüphe duyarlar ve kemiklerini de götürmek isterler.
- 1:35:55Mollaların Yükselişi
- Bir kadın, Allah'ın onları beba ile cezalandırdığını ve neden kadınları ve çocukları ölmek zorunda olduklarını sorguluyor.
- Mollalar, şehri yozlaştıran tanrısız filozofların günahları yüzünden şehri kirlettiğini iddia ediyorlar.
- Mollalar, şehri ele geçirmek için sokakları silahlandırıyorlar.
- 1:38:06Selçukluların Müdahalesi
- Mollalar, İsfahan'ı temizleyip tekrar inşa etmek için Selçukluların yardımını istiyorlar.
- Selçuklular, İsfahan'ı ilk adım olarak alarak tüm İran'ı fethedebileceklerini düşünüyorlar.
- İngiliz, Şah'ın şanlı bir ölümü hak ettiğini söylüyor ve onu öldürmek istiyor.
- 1:40:13Benyaminoğlu Yese'nin Çalışmaları
- Benyaminoğlu Yese, bir hastanın cesedini inceleyerek dolaşım sistemi hakkında yeni teoriler geliştirmeye çalışıyor.
- Yese, hastanın bir ayağının iltihap toplamış olduğunu ve bunun onu öldüren şey olduğunu düşünüyor.
- Yese, Şah'ın hastalığını incelemek için çağrılıyor.
- 1:53:30Mahkeme ve Selçukluların Müdahalesi
- Benyaminoğlu Yese, Şah'ın hastalığını incelemek için çağrılıyor ve Şah'ın hastalığını incelemek için onu kesip açacağını söylüyor.
- Şah'ın hastalığı nedeniyle ordu Selçuklulara teslim olabilir ve mollalar karşılarına çıkacak herkesi öldürür.
- Şah'ın koruması altındaki bir kadın, onun hastalığını incelemek için çağrılıyor.
- 1:57:57Şahın Kesilmesi Planı
- Şahın kesilip açılması ve rahatsızlığının giderilmesi planlanıyor.
- İngiliz, bu gece şah olacağını ve kendisinin kulun olduğunu söylüyor.
- Karşıdaki tepeye bir şey yerleştirilecek ve orada beklenilecek.
- 1:59:34Selçukluların Yardımı
- Selçukluların yardıma ihtiyacı var çünkü hapishanenin duvarlarını dışarıdan yıkarken içeriden ateşle saldırıya uğruyorlar.
- Yahudilerin günahları yüzünden, o adamın koruması altında her türlü günahı işleme özgürlükleri vardı.
- 1:01:06Şahın Kesilmesi İşlemi
- Şahın kalbi yeterince güçlü olup olmadığı kontrol ediliyor.
- Neşter verilerek şahın kesilmesi işlemi gerçekleştiriliyor.
- Şah, yaşama şansını sürdürmek için dinlenmesi gerektiğini söylüyor.
- 2:05:06Şahın Son Sözleri
- Şah, ölüm meleğinin kendisini yatakta eriyen yaşlı bir adam gibi değil, savaş alanındaki kral gibi bulacağını söylüyor.
- Şah, halkına doğu kapısını getirmesini ve korumalarının eşlik edeceğini belirtiyor.
- Şah, kendisini nasıl hatırlayacağını soruyor ve "ikisi de" cevabını alıyor.
- 2:06:07Kaçış
- Şahın kaçışına yardım ediliyor ve dışarı çıkılıyor.
- Mollalar gittiği için çıkış yolu güvenli hale geliyor.
- Şahın her şeyi alındığı belirtiliyor.
- 2:08:16Şiir ve Ölüm
- Birkaç satır şiirde bir zafer kazanılması isteniyor.
- Ölümün sadece kalp durduktan sonra hepimizin sessizce geçip sürükleneceği bir eşik olduğu söyleniyor.
- Hataların, kendi çizimlerin ve burada öğrendiklerin bütün dünyaya gösterilmesi isteniyor.
- 2:14:41Yeni Ev
- Şah, artık eve götürülmesini istiyor.
- Şah, nereye olursa olsun evin artık onunla olduğunu söylüyor.
- Şah, unutmadıkları sürece kimse gerçek anlamda ölmediğini ve ruhunun yaşamaya devam edeceğini belirtiyor.
- 1:15:48Doğudan Gelen Hekim
- Bir hekim, çöplükte hasta olmadığını ve hastaların hastanede olduğunu söylüyor.
- Doğudan gelen bir hekim, karısı ve bir grup Yahudi tarafından hastanede tedavi ediliyor.
- Hastalara yumuşak yatak, sıcak yemekler, sihirli ilaçlar, müzik, hokkabazlık ve olağanüstü hikayeler anlatılıyor.