Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Deniz Hoca tarafından sunulan 12. sınıf edebiyat dersinin deneme ünitesini anlatan eğitim içeriğidir.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde deneme türünün özellikleri, tarihçesi ve Türk edebiyatındaki örnekleri (Ahmet Haşim, Nurullah Ataç, Cemil Meriç, Sabahattin Eyüpoğlu) ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise paragraf yapısı üç ana bölüme (giriş, gelişme ve sonuç) ayrılarak açıklanmaktadır.
- Videoda deneme türünün tanımı, özellikleri (samimiyet, inandırıcılık, açık anlatım), öncüsü Montaigne ve paragrafın başlangıcında kullanılmaması gereken kelimeler gibi önemli bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 12. Sınıf Edebiyat Dersi Deneme Ünitesi
- Bu videoda 12. sınıf edebiyat dersinin deneme ünitesine değinilecek ve bu ünitedeki en önemli noktalar aktarılacak.
- Deneme, deneme özellikleri, Türk edebiyatındaki deneme örnekleri ve paragraf konusu ele alınacak.
- Deneme, herhangi bir konuda kesin sonuçlara ulaşmadan kendi kendine konuşuyormuş havası taşıyan ve okuyucuyu düşünmeye yönlendiren yazılardır.
- 01:19Denemenin Özellikleri
- Deneme, hiçbir şeyden çekinmeden düşüncelerin olduğu gibi samimiyetle aktarılmasına denir ve okumak keyifli bir türdür.
- Deneme yazıları yazarların işten gelen düşüncelerini yazıya dökülmüş halidir ve hiçbir şekilde ahlak, ilim, toplumsal değer yargılarını denetimlerine girmez.
- Denemelerde yazar çekinmeden düşüncelerini içten bir şekilde anlattığından inandırıcılığı yüksektir.
- 02:33Denemenin Zorlukları ve Amaçları
- Deneme yazmak diğer türlere göre oldukça zor bir türdür ve deneme yazan kişinin derin bilgi ve kültür seviyesine sahip olması gerekir.
- Deneme birçok türe benzerlik gösterir (makale, sohbet, fıkra, köşe yazısı) bu nedenle zorlayıcıdır.
- Denemelerin amacı okuyucuyu ikna etmek, düşüncelerini ispatlamak veya yönlendirmek değildir, sadece düşüncelerini paylaşmak ve okuyucuyu düşündürmektir.
- 03:53Denemenin Tarihsel Gelişimi
- Deneme türünün öncüsü Fransız yazar Montaigne'dir ve 16. yüzyılda "Denemeler" adlı eseriyle bu türe kendi eserin adını vermiştir.
- Montaigne'den sonra Francis Bacon da deneme türünde başarılı eserler vermiş ve denemenin yayılmasını sağlamıştır.
- Türk edebiyatında deneme türü Tanzimat döneminde tanışmışız, ancak başarılı deneme örnekleri Cumhuriyet sonrası ortaya çıkmıştır.
- 05:17Türk Edebiyatındaki Deneme Örnekleri
- Türk edebiyatında deneme türünün ilk örneklerini Ahmet Haşim'in "Bize Göre" ve "Gurabahane-i Laklakan" eserleri oluşturur.
- Cumhuriyet sonrası Nurullah Ataç, Suud Kemal Yetkin, Cemil Meriç, Sabahattin Eyüpoğlu, Sabahattin Kudret Aksal, Ahmet Hamdi Tanpınar, Mehmet Kaptan, Salah Birsel, Meli Cevedet Anday gibi isimler denemenin yaygın bir tür haline gelmesinde etkili olmuşlardır.
- Türk edebiyatındaki denemeler edebiyat, felsefe, siyaset, şehir, psikoloji gibi konulara göre sınıflandırılabilir.
- 06:52Önemli Deneme Yazarları ve Eserleri
- Nurullah Ataç deneme örneği vermiş ve aynı zamanda deneme türündeki eserleri eleştirmiştir.
- Cemil Meriç'in "Bu Ülke" adlı deneme eseri, Tanzimat'tan itibaren medeniyet çatışmasını, edebiyat ve siyaset dünyasını, Doğu'nun düşünce dünyasını işlemiştir.
- Sabahattin Eyüpoğlu'nun "Mavi ve Karası", Cemal Süreya'nın "Şapkam Dolu Çiçekle", Rasim Özdenören'in "Ruhun Malzemeleri" gibi eserler meşhur deneme örnekleridir.
- 08:18Paragraf
- Paragraf, bir fikri, düşünceyi, bilgiyi veya konudaki durumu tam olarak anlatabilmek amacıyla bir araya getirilmiş cümlelerin oluşturduğu bütündür.
- Tek düşünce etrafında şekillenen paragraf kendi içerisinde bir bütünlük taşımalıdır.
- Paragrafın başlığı, tamamını kapsayan ana fikirle bağlantılı olan sözcük grubudur ve konu ise yazarın ağırlık verdiği olay, durum veya düşüncedir.
- 09:52Paragraf Yapısı
- Yardımcı fikir, ana düşünceyi destekleyen yan alt düşüncelerdir.
- Paragraf üç bölümden oluşur: giriş, gelişme ve sonuç.
- Giriş bölümünde açıklanıp geliştirilebilecek bir yargı yer alır ve "çünkü", "oysa", "bu nedenle" gibi kelimelerle başlamaz.
- Gelişme bölümünde giriş kısmında verilen düşünce açıklanır ve geliştirilir.
- Sonuç bölümünde paragrafın konuları özetlenir ve ele alınan yargı bir sonuca kavuşturulur.
- 10:52Video Kapanışı
- Video, sınavlarda ve derslerde katkı sunması amacıyla hazırlanmıştır.
- Video açıklamalarında PDF çalışma kağıdı indirilebilir.
- İzleyicilerden kanala abone olmaları, yorum yapmaları ve sosyal medya hesaplarını takip etmeleri istenmektedir.