Buradasın
10. Sınıf Müfredatında Osmanlı Merkezi Yapısının Güçlendirilmesi Dersi
youtube.com/watch?v=IrDKm2gl6YIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin 10. sınıf müfredatında Osmanlı merkezi yapısının güçlendirilmesi konusunu anlattığı bir eğitim dersidir.
- Ders, Osmanlı Devleti'nin büyümesinde ve varlığını uzun yıllar devam ettirmesinde önemli olan iki faktörü (teşkilatçılığın güçlü olması ve merkeziyetçiliğin güçlü olması) ele alıyor. Osmanlı'nın kuruluş döneminde Türkiye Selçukluları ve eski Türk devlet geleneklerinden aldığı örnekler, devletin adalet ve himaye kavramlarıyla yönetimi, veraset anlayışının gelişimi ve özellikle Fatih Sultan Mehmet döneminde merkezi otoriteyi güçlendirmek için uygulanan politikalar (ülke hükümdar ve oğullarının malıdır anlayışı, kardeş katline izin verme, müsaadere sistemi, sancağa çıkma usulü, divan toplantılarında sadrazamların başkanlık etmesi, devşirme devlet adamlarına önem verme ve haremden evlilik uygulaması) detaylı olarak anlatılıyor.
- 00:35Osmanlı Devleti'nin Güçlenmesi İçin Önemli Faktörler
- Osmanlı Devleti'nin büyümesi ve varlığını uzun yıllar devam ettirmesinde iki önemli faktör vardır: teşkilatçının güçlü olması ve merkeziyetçiliğin güçlü olması.
- Teşkilatçının güçlü olması, sınırlar genişledikçe ihtiyaçlara cevap veren kurumlar açılması ve bu kurumların başına liyakat sahibi devlet adamlarının getirilmesiyle gerçekleşmiştir.
- Merkeziyetçiliğin güçlü olması, devlet adamlarının ve Osmanlı padişahlarının merkezi otoriteyi baştan itibaren güçlü tutmasıyla sağlanmıştır.
- 01:30Osmanlı Devleti'nin Yönetim Anlayışı
- Osmanlı Devleti, kurulduğu dönemde Türkiye Selçuklu'nun devlet anlayışını, eski Türk devlet geleneklerindeki anlayışları ve hakim olduğu coğrafyalardaki siyasi yapıların anlayışlarını örnek alarak yeni kurumlar ve sistemler oluşturmuştur.
- Osmanlı Devleti hiçbir zaman ulaştığı bölgelerde sömürgecilik gütmemiştir, yönetimini adalet ve himaye kavramlarıyla hareket etmiş, hoşgörüye dayalı bir yönetim anlayışıyla halkın gönlünü kazanmıştır.
- Devletin sonsuz yaşayacağı ifadesi olan "Devlet-i Ebed Müddet" unvanı kullanılmış, devletin büyüklüğünü ve gücünü göstermek amacıyla "Devlet-i Aliyye" ve "Devlet-i Muazzama" olarak ifade edilmiştir.
- 02:51Osmanlı Devleti'nin Dış Politikası ve Veraset Anlayışı
- Osmanlı Devleti fethi hareketlerinde Türk cihan hakimiyeti anlayışı ve İslam'la birlikte sahip olduğu cihat anlayışını birleştirerek "Nizam-ı Alem" denilen bir dış politika takip etmiştir.
- Osmanlı hükümdarları, eski Türklerde de kağanlar gibi fetih hareketlerinde gök tanrıdan kut alma anlayışıyla hareket etmişlerdir.
- Osmanlı Devleti ilk yıllarda geleneksel veraset anlayışı ile devam etmiş, ancak bu anlayış taht kavgalarının yaşanmasına yol açmıştır.
- 04:08Merkezi Otoriteyi Güçlendirme Çalışmaları
- Birinci Murat, taht kavgalarını önlemek için geleneksel veraset anlayışını bırakıp, "ülke hükümdar ve oğullarının malıdır" anlayışını benimsemiştir.
- Fatih Sultan Mehmet, taht kavgalarını önlemek için "ülke hükümdarın malıdır" anlayışını getirerek veraseti daha da daraltmıştır.
- Fatih Sultan Mehmet, merkezi otoriteyi güçlendirmek adına kardeş katline izin vermiş ve müsaadere (üst düzey yöneticilerin öldükten sonra servetine devletin el koyması) sistemini yasal hale getirmiştir.
- 07:05Fatih Sultan Mehmet'in Merkezi Otoriteyi Güçlendirme Uygulamaları
- Fatih Sultan Mehmet, sancağa çıkma usulünü zorunlu kılmıştır; hükümdar çocuklarının tahta çıkmadan önce illerde valilik yaparak tecrübe kazanmasını sağlamıştır.
- Fatih döneminde divan toplantılarına sadrazamlar başkanlık etmeye başlamış, kendisi de divan toplantılarını kafes denilen kısımda takip etmiştir.
- Fatih Sultan Mehmet, devşirme devlet adamlarına önem vermiş, Türkmen aşiretlere mensup kişilerin devlette üst düzey yönetime gelmesini engellemiştir.
- 09:47Haremden Evlilik Uygulaması
- Fatih Sultan Mehmet, merkezi otoriteyi güçlü tutma adına haremden evlilik uygulamasını başlatmıştır.
- Haremden kendisi evlendiği gibi, harem'de yetişen kızların da devlet adamları ve üst düzey yöneticilerin evlenmesini zorunlu kılmıştır.
- Bu uygulama, taşra'ya giden üst düzey yöneticilerin akrabalık bağı neticesinde devlet gücünü zayıflatmasını önlemek amacıyla yapılmıştır.