Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, Antalya Aksu'ya bağlı Karaöz köyünde yaşamını sürdüren Honamlı yörük Nasuh Gülmez'in hayatını ve aşıklık kimliğini anlatıyor. Belgeselde Emre Dayıoğlu, Nasuh Gülmez'in yaşamını ve türkülerini aktarıyor.
- Video, Nasuh Gülmez'in yayla hayatı, yörük kültürü ve aşıklık kimliği üzerine odaklanıyor. Belgesel, Nasuh Gülmez'in yayla gelini ile yaşadığı aşk hikayesini, Erzincan Valisi Recep Yazıcıoğlu ile tanışmasını ve yörük kültürü hakkında şiirlerini ve türkülerini içeriyor. Ayrıca, günümüzde kentlere göç eden yörüklerin yaşadığı hasret ve yayla özlemi de ele alınıyor. Belgesel, Nasuh Gülmez'in "Gel Gidelim Dost Yaylaya" adlı türküsünü seslendirmesiyle sona eriyor.
- 00:29Nasuh Gülmez'in Aşıklık Kimliği
- Nasuh Gülmez, yaşamının her anına sinmiş kurdu, kuşu dağıtışı, havayı, suyu bir aşığın gözüyle görüp, insanı bir aşığın içtenliğiyle yaşayan bir yörük olarak tanımlanıyor.
- Yanık yüreğiyle yaylada, Toroslar'da, Akciğer Yaylası'nda bir yörük gelininin bir günlük iş hayatı anlatılıyor.
- Çadırda dört direkli, sekiz bağda sekiz urgan, gazlıkta çakılı, dört stil dolalı, bir de dolak hasırı bulunuyor ve içeride hasır yazılı, üstünde ala keçe yurttaşları döşeli, üstünde erzak, çuval sıralı.
- 01:17Yaylada Yaşam
- Çadırda ateş, ocak yanıyor, Harran'ı da süt kaynamış taşıyor, kayalık botlamış yamaçta köşk ayaklanıyor, inekler buzağı emşiyor, davar sağılacak.
- Boşandı, çocuk uyanmış, ağlıyor, tuluk boşalmış, bunlardan su gelecek, deri tuluklarda su gelirdi.
- Yarın Perşembe Akciğer'in pazarı, peynir satılıp pazara gidilecek, eve erzak alınacak, yayladan Akciğere eşekle atla gidiliyor.
- 01:53Gelinin Günlüğü
- Akşam oluyor, herkes dağılmış, davaa koyuna, deveye ağır işler, üç etekli al yazmalı, gök dolu malı geline kalıyor.
- Gelin arada koşa koşa taşıyor, telaş kendini unutuyor, beşi birlik saçına dolaşmış, haberi yok, kulaktan küpeleri düşüyor.
- Bir de akşama yemek pişecek yufka, yemek pişecek gelin hangisini yapsın? Bir de kayın ana arada homurdanıyor bereket.
- 02:27Yayla Hayatı
- Yayla havası serin, stresin yarısını alıyor, yaylada canavar kurt çok olur, onun için davara koyuna büyükler gider, çocuklar deveye, sığıra giderdik.
- Develere güttük, akşam çadırlara döndük, yarı yola gelince burnuma bir güzel koku geldi, yayla hayatını görmeyen hayal edemez.
- Yaylada yama dediğimiz köken gibi yerde yazılı ardıç türü ağaç, bitki var, çok yağlı, ocağı onun odunuyla yakmışlar, un da sude Ermenide öğütülmüş kepekli un.
- 03:08Aşk ve Yayla
- Rüzgar çadırdan taraftan esiyordu, burnuma o yama odunu, kepekli un saç üstünde yanınca gelen güzel koku sanki o al yazmalı gelinin ruh kokusuydu.
- Dayanamadım, yandım, ağladım, seni çok sevdim, ekmek yanımsın, çaldın kalbimi, gönül sanığımsın kimlikte elin, sevgi de benimsin.
- Yağmurda, rüzgarda kokladım kız seni dedim, ister darı, ister iyiydi, istersen kötü, ekmeği yedikçe hatırla bendi.
- 04:40Nasuh Gülmez'in Hayatı
- Gönlünde başkaları var mıdır? On beş-on altı yaşların, evlenmek vefasız geçti, Ankara Polatlı'ya ısmarç yaptılar zengin edeceğiz diye.
- İsken tarlası var hanımın diye götürdüler, iki yıl kaldım orada, üç aylık çocuğu bıraktı gitti.
- Garı'nın memleketinde bir daha durmam diye Aydın Söke'ye sekiz sene koyun götürdüm, oralarda kışlar yine birisi aracı oldu.
- 05:31Evlilik Deneyimleri
- Aydın Söke Balat'ta orada görüpten yerleşme köyü var, Yeniköy şimdiki hanımın ismi Cennet, cenneti orada biri buldu, bize evlendik, orada kalacağım diye söz verdim.
- Dokuz gün sonra kaçtım, geldim bu Karaöz'e, Akciğer'e, yaylaya geldim, oradan da Karaöz'e geldim, Garı'nın memleketinde durman dedim.
- Değerliyse Söke'de kalacaktım, hanımın adı Cennet ya orada, Cennette böyleyse pek de önemi yok herkesin.
- 06:06Nasuh Gülmez'in Hobi ve İstekleri
- Herkesin kendine göre bir hobi değiller, yeni eski, öz meraklı değiller diye hobisi sevdiği vardır.
- Benim fazla isteğim yok, önce sağlıktan sonra severim, alimi dinlerim, öğüt öğünüm olsa her gün balına yoğurt koyun gidecek nadas otlak.
- Evde de bir tatlı avrat oldu mu başka bir şey istemem ben.
- 06:35Erzincan Valisi ile Tanışma
- Sohbetimize ara verip Karaöz'ün otları ve peynirleri ile pişirilen gözlemelerimizle karnımızı doyurduktan sonra bize yaşamının ayrıntılarını anlatmayı sürdürüyor.
- Recep Yazıcıoğlu Erzincan valisi iken ilk rastgele televizyonu açtığımda gördüm, televizyonda gördüm köprü, onun köprü hikayesi var mı ya?
- Köprüyü yaptırıyorlarmış, orada çekim gördüm, bir mektup yazdım, aynen mektuba cevap verdi, bir daha, bir daha, dört kere mektuplaştık.
- 07:09Erzincan Valisi ile Buluşma
- O zaman şimdiki gibi teknolojiyi de ben yörük çocuğuyum, pek bilmeyen telefon yok, en sonunda işte sen dedim ya necisin cingen jabar mı?
- Bir çobana bu kadar değer vereyim, önem vereyim, mektubuna cevap vereyim, seninle nasıl buluşacağız biz?
- Sen nerelisin? Ben Trabzonluyum dedi, babam Aydın Söke'de dedi, emekli müftü orada dedi, sözleştik, benim de hanım Sökeli abim Söke'de, Söke'yi bileyim dedim ben izine geleceğinde beni haber et.
- 07:45Aile Dostluğu
- Söke'de bu ban orada buluşalım, Söke'de izine geleceğinde bana telefon etti, ben de buradan gittim, o babasının evinde buluştuk, kardeş olduk.
- Sonra aile dostu olduk, ailesi iki bacısı var, bir kardeşi var.
- Serda aşıklık var ya Nasuh Gülmez'in yüreği dolup dolup taşıyor.
- 08:03Yörüklerin Hayatı
- Kalkıp Karaöz'ün Kocabelindeki ulu çitlembik ağacının altına varıyoruz, yörüklüğü aşkla harmanlayan Nasuh Gülmez, uzun kış gecelerinde meyveleri yörük çocuklarının ağzını tatlandıran masalına, türküsüne, manisine katık ettiği çitlembik ağacının altında oturup yüreğinden taşan şiirlerini, türkülerini paylaşıyor bizimle.
- Yörük bir azim, kanaattir, çekti ise gönüllü zahmettir yörükler, yayla sahil, göçmekse alışılmış, gönüllerde servettir.
- Oyunda var, yamaçları bürüdü, savranbaşı gıratıyla yürüdü ilkbaharda yayla garı eritti göçer gider yaylalara yörükler.
- 08:47Yörük Kızları
- Top tonlu, gök dolmalı kızları emmi, aga bacı, sevgi sözleri, elma, yanak zeytin gibi gözleri, elleri kirmanlı yörük kızları.
- Gatar başı çekerdi mayaları, sürüleri sürerdi yayaları, dağları aşan yüklü develeri bozlar, dalak çanlar saz gibi öter, öne takılırdı.
- Tülü keserek, garamaya birbirine basarak, çadır devesi arkadadır, yozlak doğru mu? Dala bulaşır gelir, tezgahında kilim, çuval dokunur, gırdalale sümbül, çiçek dokunur, bayramda eline kına yakınır.
- 09:26Yaylada Yaşam
- Yaylaya göçen yörük kızları yaylası bodur meşe, yonca otu, kekik kokuludur.
- Yaylanın sütü pınar başında çemen, kuzu eti sütü, kaymağı yer gelir.
- Yörükler göç yolu güzün, yollar biraz tozlu, kız oğlana, oğlan kıza nazlı, direk kert, bilekte töre, sözlü törelere saygı duyar.
- 09:50Yörüklerin Kış Yurdu
- Yörükler kış yurdunda ebem ocaklar yakar, çuvalda tulum, peynir, kekikli kokar.
- Dördü oğlan, üçü kız, hepsi bekar, güz göçünde düğün eder.
- Yayla pınarbaşı, namazgahımız dört direklidir, kara çadırımız yörük diye söylenirken adımız yerleşik düzene döndü.
- 10:14Yörüklerin Kökeni
- Yörük adıyla kendimi tanıdım, orta Asya'da başlar, öz andım, birlik düzenliliktir.
- Nasuh Muradın yayla seyyid sevgi taşı, yörükler e bu yörükler böyle göçerdi.
- İlkbahar geldiğinde, guk guk öttüğünde Antalya'yı versen duramazdık, Akşehir'e, Toroslar'a, yaylaya gideceğiz.
- 10:35Yayla Özlemi
- Gözünde ekim ayı geldi bozgurt canavarlar uludu, körduman çöktü müydü? Bon yuvasını versen gene durmaz.
- Hele bahar'ın guk guk öttüğünde illa oğlak kuzu meleğinde geçeceğiz.
- Yayla özlemi bu toprakların insanında doğa ile bir olmanın, coğrafya ile aynı dili konuşmanın adı olmuş binlerce yıl.
- 11:02Yörüklerin Günümüz Durumu
- Ancak yaşam alanları daraltıldıkça nefessiz kalan yörükler, bugün zorunlu olarak yığıldıkları kentlerin betondan blokları arasında büyük bir iç yangınıyla karşı karşıya.
- Su başlarını, gözeleri pın