Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir belgesel formatında olup, sunucu ve arkadaşları Kemal, Mert, Mete ile birlikte Hatay'ın Antakya ilçesindeki deprem sonrası durumu incelemektedir. Kemal, Atayar Derneği'nin kurucusu olarak deprem sonrası yardım projeleri için Antakya'ya gelmiştir.
- Video, 6 Şubat depreminden sonra Antakya'nın yıkım durumunu, tarihi yapıların zarar görmesini ve insanların yaşadığı zorlukları göstermektedir. Belgesel, şehrin tarihi yerlerini (Saint Pierre Kilisesi, Kapalı Çarşı, Ulu Camii) ziyaret ederken, deprem sonrası konteyner kentlerinde yaşayan insanların durumunu, prefabrik evlerde yaşamak zorunda kalan insanların zorluklarını ve deprem sonrası psikolojik etkileri ele almaktadır.
- Videoda ayrıca deprem sonrası bir buçuk yıl geçtikten sonra esnafın yaşadığı zorluklar, çarşının yıkılması ve yeniden yapılması süreci, "Cennet Köşesi" olarak bilinen bölgede beş-altı saniyede yıkılan elit binalar ve hala kayıp olan 83 kişi hakkında bilgiler verilmektedir. Son bölümde ise Antakya'da bulunan bir tiny house konsepti gösterilmekte ve bu tür işletmelerin bölgede yayılmasının önemi vurgulanmaktadır.
- 00:02Antakya'nın Tarihi ve Deprem Sonrası Durumu
- Antakya, Hatay'ın bir ilçesi olup, beşbin yıllık bir yerleşim birimidir.
- Altı Şubat depreminden sonra eski Antakya'nın binaları tamamen yıkılmış durumdadır.
- Antakya, turizm merkezi olup, sarı sokak lambaları, dükkanlar, esnaf, barlar, restoranlar ve kafelerle dolu bir ortamdaydı.
- 00:56Antakya'nın Tarihsel Gelişimi
- Antakya bölgesi, MÖ 3000 yılında Hititler tarafından, daha sonra Mısır uygarlığı, Helenistik dönem, Roma İmparatorluğu ve Bizans tarafından yönetilmiştir.
- 1500'lerde Yavuz Sultan Selim ile Osmanlı İmparatorluğu'na katılmış, 1918'de Fransız himayesine geçmiştir.
- Mustafa Kemal Atatürk'ün "Şahsi meselemdir" diyerek 1939'da topraklara katılmıştır.
- 01:36Deprem Sonrası Yıkım ve Doğa
- Tarihi bir yerde çivi çakılamazken, deprem bu yapıları yıkmıştır.
- Yıkılan alanlar, Halep'e ve Çernobil'e benzetilmiştir.
- İnsanlar terk ettiği bölgelerde doğa ve vahşi yaşam tekrar yeşermeye başlamıştır.
- 02:35Deprem Sonrası Yaşam
- Deprem sonrası bölgede her gün irili ufaklı küçük depremler yaşanmaktadır.
- Yıkılan yerlerde taze ve güncel eşyalar bulunmakta, bu da burada bir hayat olduğunu göstermektedir.
- Yerlerde görülen tatlışlar ve eski Antakya evlerinin avluları gibi yerler, yaşanmadan önceki hayatı göstermektedir.
- 03:23Suriye ile Karşılaştırma
- Suriye'deki yıkımlarla karşılaştırıldığında, Hatay'da daha büyük bir yıkım yaşanmaktadır.
- Beş yıl önce eski Antakya'nın merkezindeyken, şimdi bu yıkımın karşısında şaşkınlık duyulmaktadır.
- Deprem öncesinde ışıklandırılmış güzel bir konak olan yerler, şimdi harap olmuş haldedir.
- 04:56Antakya'nın Önemi
- Ortadoğu'yu, Şam'ı, Halep'i, Kudüs'ü ve Bağdat'ı anlamak için Antakya'ya gelmek gerekir.
- Antakya, farklı dinler, ırklar ve mezheplerin bir arada yaşadığı medeniyetler beşiğidir.
- Deprem sonrası Antakya'nın eskisi gibi olup olmayacağı veya kaç yıl sonra güzel görüntüyü görebileceğimiz bilinmemektedir.
- 05:40Antakya'da Deprem Sonrası Durum
- Konuşmacılar, Antakya'da ilk karşılaştıkları kişinin Çinli olduğunu ve inşaat işinde çalıştığını belirtiyor.
- Antakya'nın eski Antakya'nın izlerini taşıdığını, Şam ve Halep'teki sokakların mimari olarak tamamen aynı olduğunu söylüyorlar.
- Deprem anısına çiçeklerin ve 6 Şubat tarihinin yazılı olduğu işaretler gördüklerini, bu işaretlerin yitip giden canların anısına yapıldığını düşünüyorlar.
- 07:14Hatay'ın Tarihi Önemi
- Konuşmacı, Hatay'ın küçük bir ilçesinde Atayar Derneği adında bir derneğin olduğunu ve depremin başından beri yardım projeleri yaptığını belirtiyor.
- Antakya'nın sadece Müslümanlık için değil, Hristiyanlık için de çok önemli bir merkez olduğunu, dağda Saint Pierre Kilisesi'nin bulunduğunu ve burada bazı Hristiyanların hacı olduğu yer olduğunu anlatıyor.
- Antakya'nın kapalı çarşısına doğru ilerlerken, 1938-1939 yılları arasında Hatay'ın anavatana katılmadan önceki sürecindeki meclis binasının yeniden inşa edildiğini öğreniyorlar.
- 09:59Deprem Anıları
- Konuşmacılar, 6 Şubat'ta yaşananları anlatabilecek biriyle karşılaşıyorlar.
- Antakya'da yaşayan bir kişi, 5-6 Şubat arasında rakı aldığını ve St. Pierre Kilisesi'nde yaşlı bir teyzeyle tanıştığını anlatıyor.
- Deprem anında yağmur yağdığını ve gökyüzünün kırpması olduğunu, güneşin gittiğini ve bu anıların kalplerini vurduğunu belirtiyor.
- 11:43Kapalı Çarşı'nın Durumu
- Kapalı çarşıda bazı yerlerin tamamen yıkılmış, bazılarının kalmış olduğunu ve tarihi olduğu için Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan izin almadan yıkım yapılamadığını öğreniyorlar.
- Çarşıda bazı yapıların her an düşebileceğini, özellikle şiddetli bir rüzgarda düşmesi an meselesi olduğunu belirtiyorlar.
- Esnafın her gün dükkanlarını açmak zorunda olduğunu, vali geldiğinde her şeyin kapatıldığını ve yukarı çıkmak için kepçenin giremediğini anlatıyorlar.
- 13:59Ulu Camii ve Çınaraltı Künefe
- Ulu Camii'nin avlusunda 120 yıllık bir çınar ağacının bulunduğunu, ağacın anavatanının Kuzey Amerika olduğunu öğreniyorlar.
- Çınaraltı Künefe adlı meşhur bir künefeciye gidiyorlar ancak kapanma saatine denk geldiklerini ve yarın tekrar gelmeyi planladıklarını belirtiyorlar.
- Depremden hemen iki ay sonra çarşıda dükkanı ilk açan kişinin, depremden sonra elektrik ve su olmadığı için ateş yakarak yaşadıklarını ve şimdi de çarşının bir an önce yıkılıp yapılması gerektiğini anlattığını öğreniyorlar.
- 15:44Deprem Sonrası Hasarlı Şehir
- Caminin minaresi çökmüş ve cami tamamen yıkılmış, yeni baştan yapılıyor.
- Şehirde sürekli deprem oluyor, 4-5 büyüklüğünde depremler yaşanıyor ve insanlar bununla yaşamaya alışmış durumda.
- Deprem gününden beri binlerce deprem gerçekleşmiş, günde 2-5 defa sismograf gibi sallanma yaşanıyor.
- 17:03Toz ve Asbest Tehlikesi
- Şehirde her taraf toz ve toprak içinde, yıkan ekipler usulüne uygun çalışmıyor ve asbest riski var.
- İlerleyen zamanlarda insanların çoğunda akciğer kanseri çıkacak, bir buçuk yıldır sürekli toz bulutu var.
- İnsanlar maske olmadan normal şekilde yaşıyor, çoğu ciğerlerinde problem var ve öksürüyor.
- 18:04Tehlikeli Yaşam Koşulları
- İnsanlar sallandığı halde terk etmiyor, hasarlı işyerlerinin yanında çalışmaya devam ediyorlar.
- İnsanlar ölümü göze alarak çalışıyor, ciğerlerine kaçan asbest toz bulutları sağlıklarına zarar veriyor.
- İnsanlar bir an önce bir şeyler yapılsın diye temenni ediyorlar, kendi hayatlarına bakabilmek istiyorlar.
- 19:04Psikolojik Etkiler
- Deprem atmosferi insanları negatif anlamda çok etkilemiş, burada yaşayan insanlar bu hayatı zorunda zorunda olarak yaşıyorlar.
- Yardım projesine gelen arkadaşların psikolojileri allak bullak olmuş, bir hafta kendine gelemiyorlar.
- Burada yaşayan insanlar bir buçuk yıldır aynı psikolojide yaşamaya devam ediyor, yüzde doksanı psikolojik travma yaşıyor.
- 19:35Deprem Anıları
- İnsanlar çocukluk arkadaşları, komşuları, anıları olan insanların cenazelerini paramparça, tanınmaz şekilde gördüklerini anlatıyorlar.
- 6 Şubat ömür boyu kalıcı bir yara oldu bu memlekete, unutulmaz anılar bırakmadı.
- Deprem sırasında insanlar çaresiz kalıyor, aile üyeleri zarar gördüğünde ne yapacaklarını şaşırıyorlar.
- 20:37Deprem Sonrası Hayat
- Depremde şükretmeyi öğrendik, eskiden 120-130 metre ev yapardı, şimdi 100 metre olsun da Allah için evimize geçelim diyorlar.
- Prefabrikte kalmakla evde kalmak başka bir şey, insanlar normal insanlar gibi evde yaşamak istiyorlar.
- Antakya'da bir dostun depremden sonra yaptığı prefabrik evi ziyaret edecekler.
- 22:18Prefabrik Ev Ziyareti
- Depremden sonra mevcut evler yıkılmış, insanlar prefabrik yapıda güvenlik zaf olmayan evlerde yaşamaya başlamışlar.
- İnsanlar betonarmede kalmaya cesaret edemiyor, prefabrik evlerde çocuklarıyla daha güvenli hissediyorlar.
- Depremden sonra yağmalanmalar ve hırsızlıklar devam ediyor, insanlar köpek alarak güvenliğini sağlamaya çalışıyorlar.
- 24:34Deprem Sonrası Konteyner Yaşamı
- Konuşmacılar, depremden sonra AFAD'dan verilen konteynerlerden birini ziyaret ediyorlar.
- Konteynerler Çin yapımı olup, depremden sonra bireysel olarak sağlık açısından zarar görenler ve enkazda kalanlara verilmiş.
- Yurt dışından da Katar, Suudi Arabistan ve Tayvan gibi ülkelerden yardım olarak konteynerler gönderilmiş.
- 25:48Konteynerin İç Mekanı ve Yaşam Koşulları
- Konteynerin içinde mutfak, tuvalet ve bir oda bulunuyor.
- İlk etaplarda çoğu eşyalı konteyner gelmiş, ancak konuşmacılar ikinci veya üçüncü aşamada boş konteyner alıp kendileri doldurmuşlar.
- Deprem sonrası insanlar normal binalara girmeye cesaret edemiyor, mevcut evleri olsa bile konteyner kentlerini tercih ediyorlar.
- 27:08Depremden Ders Çıkarma
- Hatay depreminden yola çıkarak diğer tüm şehirlerden de ders çıkarılması gerekiyor.
- Sadece devletten değil, insanların da bilinçli davranıp hangi evlerde yaşayıp yaşamayacağına doğru karar vermeleri gerekiyor.
- Yeni konutların ve inşaatların kesinlikle deprem sonrası duruma uygun yapılması gerekiyor.
- 29:19Depremde Hasarlı ve Hasarsız Binalar
- Konuşmacılar, 25-30 yıllık bir bina bile az hasar almış, ancak bazı müteahhitler yan yana apartmanlarda bile bir apartmanın tamamen ayaktayken diğerinin tamamen toz olabildiğini belirtiyor.
- Hatay'ın en pahalı, en elit evlerine sahip olan bir yapı 5-6 saniyede tamamen yıkılmış ve ilgili mühendis ceza almış.
- Konuşmacıların çekirdek ailesinde kayıp yok, ancak babaları felç geçirmiş.
- 31:39Depremde Yıkılan Binalar
- Rönesans bölgesinde, Hatay'ın en pahalı evleri 5-6 saniye içinde yıkılmış.
- Depremden dolayı birçok insan bulunamadı, verilen sayı 83 kişi olarak belirtiliyor.
- Depremden sonra yapılan binalar da çok mütevazı fiyatlara satılmış ve birçok kişi kayıp listesinde yer alıyor.
- 35:15Antakya'da TOKİ Binaları
- Antakya'da TOKİ'nin yaptığı binalar ilk yapılar olup, daha sonra yeterli sayıya kavuştuktan sonra hak sahibi olan herkese verilecek.
- Dağlık ve güvenli bir alanda, yumuşak zemin olmayan bu bölgede binaların yapılması çok uygun.
- Önemli olan bu binaların hızlı bir şekilde bitirilip insanlara teslim edilmesi, çünkü hala konteyner kentlerde yaşayan insanlar var.
- 36:17Deprem Sonrası Durum
- TOKİ'nin Antakya'daki binaları çok sağlam yapılmış ve depremde hiç kayıp vermemiş.
- Sağlam yapıldığında insanların depremde ölmeyeceğini görebiliyoruz, Türkiye genelinde binaların standartlarında yapılması gerekiyor.
- Antakya genelinde ciddi bir toz var ve lastiklerin patlaması yaygın bir sorun.
- 37:35Tiny House Konsepti
- Antakya'da "Tiny House" konsepti ile çalışan bir yer keşfedilmiş ve bu tarz işletmelerin yayılması gerektiği vurgulanıyor.
- Hatay ve Antakya'da güvenlik dediğimizde insanların aklına gelen ilk şey deprem oluyor çünkü insanlar travmatik bir olay yaşadı.
- Bu tarz yerlerde deprem korkusu yaşanmaz, deprem olsa bile en fazla yatak sallanır ve uykuyu bölmez.
- 39:32Video Kapanışı
- Video, Antakya'da bu tarz yerlerin başladığını göstermek ve yayılmasına teşvik olmak amacıyla hazırlanmış.
- 6 Şubat'ta yaşanan depremin üzerinden bir buçuk yıl geçti ve şehir hala deprem sonrası durumda.
- Video, kimsenin kalbini kırmadan, sürç-i lisan etmeden tamamen gördüklerini göstermek amacıyla hazırlanmış.