Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Masbet Başkan Yardımcısı Hayrettin Ertelem ve otomobil sektöründen 30 yıllık tecrübeye sahip bir uzmanla yapılan bir röportajdır.
- Röportajda otomobil piyasasındaki güncel sorunlar ele alınmaktadır. Pandemi sürecinde yaşanan arz-talep dengesizliği, çip krizi ve lojistik sorunları nedeniyle sıfır araç tedariğindeki zorluklar, araç fiyatlarındaki artış ve ikinci el araç piyasasındaki durağanlık tartışılmaktadır. Ayrıca, otomobil alım satımında yeni getirilen altı ay ve altı bin kilometreyi geçmeden satış yapılamayacak düzenleme ve bu düzenlemenin sektör üzerindeki etkileri detaylı olarak incelenmektedir.
- Röportajın son bölümünde çocuk güvenliği için izofiks kullanımı, araç alımı ve satışı için en doğru zaman, elektrikli ve hibrit araçların geleceği, scooter ve motosiklet kullanımının trafikteki etkileri ve Türkiye'de yaşanan kazalar hakkında bilgiler paylaşılmaktadır. Otomobil sektörünün yaklaşık 70 bin bayisi ve 2 milyon kişinin iş bulduğu bir sektör olduğu da belirtilmektedir.
- Otomobil Piyasasındaki Yeni Düzenlemeler
- Trafikte ve otomobil alım satımında yeni düzenlemeler getirildi.
- Fiyat artışının önüne geçmek için oto galericiler için sıfır araç satışında sınırlama getirildi.
- Altı ay ve altıbin kilometreyi geçmeden satış yapılamayacak.
- 01:13Pandemi Sürecindeki Otomotiv Sektöründeki Sorunlar
- Pandemi sürecinde otomotiv sektöründe fabrikalar üretime ara verdi.
- Çip krizi, lojistikte yaşanan sıkıntılar ve alüminyum tedariğinde yaşanan sıkıntılar sıfır araç tedariğinde ciddi sıkıntılar oluşturdu.
- Pandemi döneminde insanların toplu taşımaya olan ilgileri azaldığı için bireysel olarak kendi araçlarıyla seyahat etme eğilimine gittiler.
- 02:35İkinci El Otomobil Piyasasındaki Durum
- Sıfır araca erişim konusunda yaşanan sıkıntılar insanları ikinci el otomobile yönlendirdi.
- İkinci el otomobil fiyatları sıfır araçlara bağlı olarak fiyatlandırılan bir üründür.
- Sıfır araca ulaşım konusunda yaşanan sıkıntılar fiyatların ciddi anlamda yükselmesine sebep oldu.
- 04:38Stokçuluk Sorunu
- İkinci el otomobil satımı yapan firmalar vergi levhasıyla resmi bir şekilde vergi ödeyerek yapan kurumlardır.
- Bayiler ikinci el otomobil satıcılarına araç satmıyorlar.
- Son zamanlarda otomobil yatırım aracı olarak görülmeye başlandı ve bu da fiyatların artışı ile alakalı ciddi bir sıkıntı oluşturdu.
- 05:24Stokçuların İşleyişi
- Stokçular bayilere gidiyor, araçlara daha önceden yazılıyor ve araç yokluğundan faydalanarak gelecek olan araçlara yazılıyorlar.
- Bu kişiler araçları alıp internet ortamında evlerinin garajına veya firmaların otoparkına koyarak stokçuluk yapıyorlar.
- Stokçular aynı aracın farklı renklerini sunarak bireysel galeriler oluşturuyorlar.
- 08:03Yeni Düzenlemenin Etkileri
- Yeni düzenleme altı ay ve kilometrede belirli olacak.
- Stokçular bu araçları aldıktan sonra belli bir müddet bekletiyorlar ve fiyatların yükselmesine sebebiyet veriyorlar.
- Stokçular internet ortamında istedikleri gibi araçları satıyor ve haksız bir kazanç elde ediyorlar.
- 11:00Düzenlemenin Mağdurları
- Yeni yasanın çıkması, kayıt dışı otomobil satıcılarını cezalandırırken resmi otomobil satıcılarını mağdur ediyor.
- İkinci el araç kullanan bir kişi, yurtdışına giderken yüksek fiyatlı bir araç almış ve iki-üç ay sonra vermek zorunda kalmış.
- Araç fiyatlarının artmasından en çok mağdur olan kesim otomobil satıcıları ve son tüketici.
- 12:48Pandemi Sonrası Araç Fiyatlarının Artışı
- Pandemi öncesinde 200 bin TL olan bir araç, bugün 1 milyon TL'ye ulaşmış durumda.
- Bu durum, aynı sermayeyle beşte bir eksik araç alımı anlamına geliyor ve showroomlarda sergilenen araç sayısını önemli ölçüde azaltıyor.
- Kamuoyunda araç fiyatları yükseldikçe otomobilcilerin para kazandığı algısı var, ancak otomobilciler günlük alım satım yapan firmalar olup araçları alıp bekletip satma imkanı yok.
- 14:19İkinci El Araç Satışında Yeni Sınırlamalar
- Sıfır araç satanlar için problem yokken, ikinci el araç alış satışı yapanlar (genellikle galeriler) için yeni sınırlamalar getirilmiş.
- Altı ay altı bin kilometre sınırlaması getirilmiş, bu da araçları alım satım ve teşhir etme konusunda sınırlama oluşturuyor.
- Stokçuların önüne geçmek istenirken, legal olarak ve devlete vergisini vererek yapan firmalar da mağdurdur.
- 15:12Sektörün Beklentileri ve Sorunları
- Sektörün en büyük mağduru ikinci el otomobilciler olup, stokçuluğun nasıl önüne geçileceği konusunda farklı bir yaklaşım bekleniyordu.
- Devletin noterlik sisteminden araç alım satımlarını çekerek, bir kişinin yılda kaç araç alıp sattığı ve akrabalarının adına ticaret ağı yaptığı kolayca tespit edilebilir.
- Ticaret bakanlığının tüm paydaşlarla birlikte oturup çözüm bulması beklenirken, bu uygulama getirildiğinde sektör üzüldü.
- 17:10Yeni Yönetmeliğin Etkileri
- Yeni yönetmeliğe göre az kilometreli araçlar (3 bin km gibi) satılamıyor, bu da normal piyasa koşullarına göre öngörülemez bir durum oluşturuyor.
- Bu durumda bazı müşteriler araçları almayacak, bazıları ise eşinin, dostunun adına alacak, bu da devletin vergi kaybına neden olacak.
- Bazı araçlar 2 bin km'lik olmasına rağmen 6 bin km'lik olarak ilan edilmek zorunda kalınacak, bu da galericilerin işini zorlaştırıyor.
- 19:21Sektörün Algısı ve Durağanlık
- Sektör, "galerici" tabirini literatüründen çıkarıp "otomobil satıcısı" olarak tanımlamayı tercih ediyor.
- Kamuoyunda otomobilciden araba almak konusunda geçmişten gelen olumsuz bir algı var, ancak bu her sektörde olduğu gibi otomobil sektöründe daha belirgin.
- Sektör, siyasetçilerin açıklamalar yaparken paydaşlarıyla görüşüp etkilerini düşünmelerini bekliyor.
- 22:30Araç Alımı ve Değişim Sıklığı
- Son iki senede araç alımı ölü yatırım olarak görülmemeli, bu dönemde araç alanların hepsi para kazandı.
- Türk insanları genellikle 2-3 sene civarında araçlarını değiştiriyor, garanti süresince araçlarını elinde tutmak istiyorlar.
- Araçların modellerine göre değişiyor, genelde 4-5 senede bir kasa arasında değişiyor ve arada makyaj yapılıyor.
- 24:02Araç Sektöründe Sorunlar
- Türkiye'de büyük aileye uygun araç eksikliği var, özellikle 7 kişilik araçlar çok az.
- Bu tür araçlar genellikle SUV araçlarda bulunuyor ancak fiyat anlamında daha yüksek segmente çıkıyor.
- İthal araçlarda da bu tür araçlar o oranda az oluyor.
- 24:33Çocuk Güvenliği ve Araç Seçimi
- Bir anne, baba ve üç çocuğun emniyet kuralları gereği kendi koltuklarına izofiksle bağlanması zorunluluğu var.
- Türkiye'de ortalama bir milyon-iki milyonun üstünde izofiks araç bulunuyor, ancak bu segmentte seçenek çok fazla değil.
- İzofiksiz ve araç koltuksuz hiçbir yere gitmemek gerekiyor, bu nedenle tek çocukta kalmak gerekiyor Türkiye'deki araç sistemine göre.
- 26:22Araç Alımı ve Satışı
- Araç alımı ve satışı için şu anda bir durağanlık yaşanıyor.
- Araçlar artık servet değerine gelmiş durumda ve tüketiciler internet üzerinden tanımadıkları kişilerden araç alırken dikkatli olmalı.
- Bilinmedik kişilerden araç alırken tramer sorgusunda sorun çıkabilir, araç onarım olduktan sonra anında tramer kaydı girmiyor.
- 29:29Elektrikli ve Hibrit Araçlar
- Elektrikli ve hibrit araçlar yavaş yavaş piyasaya girmeye başladı ve tüketiciler de bu yöne eğilim gösteriyor.
- Elektrikli araçların en büyük sorunu aracı şarj etmekle ilgili, ancak bu sorun zamanla giderilecek.
- Türkiye'de şarj istasyonlarının gerekli yerlere konulması ve ağın genişletilmesi gerekiyor.
- 31:04Elektrikli Scooterlar ve Trafik Güvenliği
- Elektrikli scooterlar özellikle gençler tarafından çok tercih ediliyor.
- Türkiye'de bir yılda yirmibeş bin tane motosiklet, scooter ve bisiklet kazası gerçekleşmiş, bunların yüzde kırk oranında otomobil kullanıcıları tarafından yapılmış.
- Her kesimin kurallara riayet etmesi ve toplumun bilinçlenmesi gerekiyor, aksi takdirde kazalara sebep olunuyor.