UEFI

"Yiyis" ifadesi tanınmamış bir terimdir. Ancak, "UEFI" adı verilen yeni BIOS teknolojisinin çıkış tarihi hakkında bilgi verilebilir. UEFI, 2002 yılında Intel tarafından Itanium işlemcisi ile birlikte piyasaya sürülmüştür.

Bilgisayarın UEFI olup olmadığını anlamak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Sistem bilgisi aracı (msinfo32). Windows arama kısmına "msinfo32" yazıldığında açılan "Sistem Bilgisi" aracında "BIOS Modu" satırının karşısında "UEFI" yazıyorsa sistem UEFI'dir, "Eski" yazıyorsa BIOS'tur. Anakart logosu. Açılış sırasında fare kullanımı. Setupact.log dosyası. Anakartın üreticisi tarafından UEFI desteği etkinleştirilmemişse, BIOS modunu değiştirmek mümkün olmayabilir.

UEFI'nin aktif olması durumunda gerçekleşebilecek bazı durumlar şunlardır: Depolama birimlerine erişim: UEFI, bilgisayarlara bağlı olan tüm depolama birimlerine erişim imkanı sunar. Overclock işlemleri: Modern anakartların UEFI ekranlarından overclock işlemleri yapılabilir. RAM hızı: 64-bit mimarisi kullanan RAM’lerin frekans hızları artırılabilir. Güvenli önyükleme: UEFI, güvenli önyükleme (Secure Boot) özelliğini etkinleştirebilir. Sistem açılışı: UEFI, sistemin UEFI ekranında açılmasına neden olabilir. UEFI'nin aktifleşmesi için bilgisayarın UEFI yazılımını desteklemesi gerekir.

Lenovo 4/128 SSD UEFI, Lenovo'nun 4 GB RAM ve 128 GB SSD depolama alanına sahip bir cihazında kullanılan Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) teknolojisini ifade eder. UEFI, modern anakartlarda kullanılan ve BIOS'un yerini alan bir kontrol arayüzüdür. UEFI, özellikle 2 TB'tan büyük disk bölümlerine erişim imkanı sunması ve 64-bit RAM frekans hızlarını artırabilmesi gibi avantajlar sağlar.

EFI Shell, EFI (Extensible Firmware Interface) tabanlı sistemlerde kullanılan bir komut satırı aracıdır. EFI Shell ilk kurulum ifadesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, EFI tabanlı bir sistemin ilk kurulumu için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. BIOS ayarlarını yapılandırın: UEFI BIOS'ta "Boot Mode" seçeneğini UEFI olarak ayarlayın ve "Secure Boot" (Güvenli Önyükleme) seçeneğini devre dışı bırakın. 2. ISO dosyasını hazırlayın: Kurulacak dağıtım için x64-bit bir ISO dosyasını medyaya yazdırın. 3. Kurulum yapın: Kurulum ekranında "Bla.. dağıtımı yerine kur" veya "Diski sil dağıtımı kur" gibi otomatik seçenekler için ekstra ayara gerek yoktur. EFI tabanlı kurulum sırasında karşılaşılan hatalar ve çözümleri için teknik destek alınması önerilir.

UEFI, Legacy'den daha iyi kabul edilir. UEFI'nin Legacy'ye göre bazı avantajları: Daha hızlı önyükleme. Daha iyi güvenlik. Daha büyük disk desteği. Grafiksel kullanıcı arayüzü. Daha iyi donanım uyumluluğu. Ancak, eski donanım veya işletim sistemleri UEFI ile uyumlu olmayabilir.

Lenovo bilgisayarlarda UEFI açmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Bilgisayar yeniden başlatılır. 2. Başlangıç sırasında, bilgisayar modeline göre BIOS başlatıcı tuşa basılır. 3. Windows "Ayarlar" sayfası açılır. 4. "Sorun Gider" sayfası açılır. 5. "Gelişmiş Seçenekler"den "UEFI Ürün Yazılımı Ayarları" seçilir. 6. "Gelişmiş Başlangıç" seçeneğindeki "Şimdi Yeniden Başlat" butonuna tıklanır. 7. Bilgisayar yeniden başladığında UEFI BIOS önyüklemesi yapılır. Alternatif olarak, Windows 10'da Shift tuşu kullanılarak da UEFI açılabilir: 1. Windows oturumu kapatılır. 2. Windows Power menüsüne tıklanırken Shift tuşu basılı tutulur. 3. Menü çıktıktan sonra Shift tuşu basılı tutularak "Yeniden Başlat" seçeneğine tıklanır. 4. Bilgisayar yeniden başlayıp mavi bir menü ekranını açarken Shift tuşu basılı tutulur. 5. Menüde "Sorun Gider" seçeneğine tıklanır. 6. "Gelişmiş Seçenekler"e tıklanır. 7. "UEFI Bellenim Ayarları"na tıklanır. 8. Yeniden "Yeniden Başlat" seçeneğine tıklanır. BIOS ve UEFI ayarları karmaşık olabilir. Yanlış bir işlem cihazınıza zarar verebilir. Bir uzmana danışılması önerilir.

UEFI ayarlarının görünmemesinin birkaç nedeni olabilir: BIOS Modu: Bilgisayarınız BIOS modundaysa, UEFI ayarları kullanılamaz. Hızlı Başlangıç Özelliği: Bu özellik, UEFI menüsüne erişimi engelleyebilir. İşletim Sistemi Uyumsuzluğu: Windows 8/8.1/10 kullanmıyorsanız, UEFI ayarları mevcut olmayabilir. Anakart Desteği: Bilgisayarınızın anakartı UEFI'yi desteklemiyor olabilir. Bu sorunları çözmek için anakart üreticinizle iletişime geçmeniz önerilir.

HP BIOS ekranının farklı olmasının birkaç nedeni olabilir: BIOS türü: HP bilgisayarlarda BIOS (Temel Giriş/Çıkış Sistemi) ve UEFI (Birleşik Genişletilebilir Ürün Yazılımı Arayüzü) olmak üzere iki farklı BIOS türü bulunabilir. Bilgisayar modeli: Farklı HP bilgisayar modelleri, donanım yapılandırmalarına göre özelleştirilmiş BIOS sürümleri kullanabilir. Şifreleme veya kısıtlamalar: BIOS ayarları, belirli tuş kombinasyonları veya parolalarla şifrelenmiş veya kısıtlanmış olabilir.

BIOS'ta UEFI'yi kapatmak mümkün değildir, ancak UEFI modunda Secure Boot (Güvenli Önyükleme) özelliğini kapatmak mümkündür. Secure Boot'u kapatmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Bilgisayar açılır açılmaz uygun F tuşuna basarak BIOS ayarlarına ulaşın. 2. "System Configuration" bölümüne gelmek için sağ ve sol yön tuşlarını kullanın. 3. "Boot Options"a gelin ve Enter tuşuna basın. 4. "Secure Boot" üzerine gelip Enter'a basın. 5. "Enabled" (Etkin) ve "Disabled" (Devre Dışı) seçenekleri çıkacak, "Disabled" seçeneğini seçip Enter'a basın. 6. Kaydedip çıkmak için F10'a basın. 7. Bir uyarı ekranı geldiğinde "Yes" (Evet) seçip Enter'a basın. 8. Ekrandaki kodu girip Enter'a bastıktan sonra bilgisayar yeniden başlayacaktır. UEFI, eski sistemleri taklit etme modu olan "legacy" moduna alınarak kapatılabilir, ancak bu durumda bazı özellikler çalışmayabilir.

Ubuntu'yu GPT ve UEFI modunda kurmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. 64 bit Ubuntu diski kullanın. 2. BIOS'u ayarlayın. 3. Kurulum yapın. "Ubuntu'yu diğerlerinin yanına kur" veya "Diski sil ve Ubuntu kur" seçeneğini kullanıyorsanız özel bir şey yapmanıza gerek yoktur. Elle bölümleme yapmayı seçerseniz, bir EFI bölümü oluşturmanız gerekecektir. 4. Kurulumu tamamlayın. EFI modunda kurulmuş bir Ubuntu, /etc/fstab dosyasında EFI bölümü taşıyorsa ve grub-pc yerine grub-efi başlangıç yükleyicisi kullanıyorsa EFI modunda kurulmuştur. Kurulum tamamlandıktan sonra terminalde `sudo update-grub` çalıştırılmalıdır. Ek olarak, Boot-Repair yazılımı kullanılarak da kurulum yapılabilir. Bunun için: 1. Boot-Repair'i başlatın. 2. "Gelişmiş Seçenekler"e gelin ve "GRUB konumu" sekmesine tıklayın. 3. Ayrı bir /boot/efi bölümü satırı görmüyorsanız, bir EFI bölümü oluşturmanız gerekmektedir. 4. "Ayrı bir /boot/efi bölümü" satırını görüyorsanız, üzerine tıklayın ve "Uygula" düğmesine tıklayın. 5. BIOS'u sabit diski EFI modunda açacak şekilde ayarlayın. Kurulum sırasında veri kaybı yaşamamak için önemli verilerin yedeklenmesi önerilir.

UEFI devre dışı bırakıldığında farklı sonuçlar ortaya çıkabilir, örneğin: Lenovo sunucularında: UEFI'de "Execute Disable Bit" (XDB) devre dışı bırakılırsa, sistem UEFI modunda önyükleme yapamaz, ancak Legacy modda önyükleme yapılabilir. Dell dizüstü bilgisayarlarda: BIOS'ta UEFI Sertifika Yetkilisi (CA) devre dışı bırakıldığında, açılışta "POST Yok" hatası oluşabilir. UEFI'nin devre dışı bırakılmasının genel etkileri hakkında bilgi bulunamadı. UEFI ayarlarıyla ilgili değişiklikler yapmadan önce bir uzmana danışılması önerilir.

Canon yazıcıda UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) ayarlarını açmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Windows ayarlarını açın: Başlat menüsünden "Ayarlar" uygulamasını seçin. 2. Güncelleştirme ve Güvenlik bölümüne girin. 3. Kurtarma sekmesini seçin ve "Şimdi Yeniden Başlat" butonuna tıklayın. 4. Bilgisayar yeniden başlatıldığında Gelişmiş seçenekler menüsü açılacak, burada "UEFI Donanım Yazılımı Ayarları" seçeneğini seçin. 5. Tekrar bir yeniden başlatma gerekecek, onay verin. Bu adımlar, sadece UEFI'yi destekleyen bilgisayarlarda geçerlidir.

Asus TUF A15 dizüstü bilgisayarda UEFI BIOS'a girmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Bilgisayarı kapatın. 2. Güç düğmesine basın. 3. F2 tuşuna basın. F2 tuşu yerine Del veya Esc tuşu da kullanılabilir; çünkü bu tuşlar da BIOS'a giriş için kullanılabilir. Belirli tuş kombinasyonu ve menü seçenekleri, dizüstü bilgisayar modeline ve BIOS sürümüne bağlı olarak biraz değişebilir. UEFI BIOS ayarlarını değiştirirken dikkatli olunmalıdır; yanlış yapılandırmalar, sistemin açılmamasına veya donanım bileşenlerinin düzgün çalışmamasına neden olabilir.

UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) modu, modern bilgisayarlarda kullanılan bir firmware standardıdır ve bilgisayarın başlatılması ve donanımların kontrolü ile ilgilenir. UEFI modunun bazı özellikleri: - Daha hızlı önyükleme: Geleneksel BIOS'a göre daha hızlı başlatma sağlar. - Daha büyük disk desteği: 2 TB'tan büyük diskleri ve sürücüleri destekler. - Daha fazla güvenlik: Secure Boot özelliği ile bilgisayarın açılış aşamasında ek koruma sağlar. - Gelişmiş ayarlar: Overclock, RAM frekansını artırma ve dahili ekran kartı ayarlarını değiştirme gibi daha fazla seçenek sunar. UEFI moduna erişmek için, bilgisayar açılırken genellikle F2, F10, F12, Del veya Esc tuşlarına basılması gerekir.

UEFI Secure Boot'u açmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Sistem Bilgisini Kontrol Edin: "MSinfo32" aracını kullanarak Secure Boot'un etkin olup olmadığını kontrol edin. Bunun için: - Başlat menüsüne "MSinfo32" yazın ve Enter tuşuna basın. - Açılan Sistem Bilgisi penceresinde, "Güvenli Ön Yükleme Durumu" başlığını bulun. 2. BIOS'a Giriş Yapın: Bilgisayarınızı yeniden başlatarak BIOS menüsüne erişin. 3. Gelişmiş Moda Geçin: BIOS arayüzü açıldığında, gelişmiş moda geçmek için F7 tuşuna basın. 4. Boot Sekmesine Gelin: Boot sekmesine gelin ve Secure Boot ayarlarını bulun. 5. Ayarları Değiştirin: OS Type ayarını "Other OS" yerine "Windows UEFI Mode" olarak değiştirin. 6. Ayarları Kaydedin ve Yeniden Başlatın: Klavyeden F10 tuşuna basarak yaptığınız ayarları kaydedin, gelen onay penceresinde "OK" seçeneğine tıklayın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın. Not: Secure Boot'u etkinleştirmeden önce, özellikle Gigabyte anakart kullanıyorsanız, olası riskleri göz önünde bulundurarak bir uzmana danışmanız önerilir.

Evet, UEFI olmayan bir bilgisayara Windows 10 yüklenebilir. Windows 10, hem BIOS hem de UEFI ile tamamen uyumludur.

EFI Shell, Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) ortamının bir parçası olan bir komut satırı arayüzüdür. İşlevleri: - Sistemin donanım ve firmware'i ile doğrudan etkileşim sağlar. - Önyükleme öncesi işlemleri yönetmek, sistem ayarlarını yapılandırmak ve hata ayıklama yapmak için kullanılır. - Firmware güncellemelerini gerçekleştirmek ve kurtarma işlemleri yapmak için gereklidir. Erişim: - Bilgisayarı yeniden başlatıp, boot sürecinde uygun tuşa (genellikle F2, Delete veya ESC) basılarak UEFI ayarlarına girilir. - UEFI ayarlarında "EFI Shell" veya "Built-in EFI Shell" seçeneği bulunarak başlatılır.

BIOS'ta legacy boot'u kapatmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Windows 8 veya üzeri sistemlerde, Güç simgesine tıklayın, Shift tuşuna basılı tutun ve ardından Yeniden Başlat seçeneğini seçin. 2. Windows tamamen yeniden başlatılmak yerine, Sorun Giderme > Gelişmiş Seçenekler > UEFI Firmware Ayarları yolunu izleyin. 3. Yeniden Başlat seçeneğine tıklayarak bilgisayarı UEFI Setup'a yeniden başlatın. 4. Secure Boot ayarını bulun ve mümkünse Devre Dışı olarak ayarlayın. 5. Boot Mode, UEFI Boot, Launch CSM veya benzeri bir seçenek olup olmadığını kontrol edin, boot modunu Legacy/CSM olarak değiştirin: UEFI Boot seçeneğini devre dışı bırakın ve CSM Boot desteğini etkinleştirin. 6. Değişiklikleri kaydedin ve BIOS Setup'tan çıkın. Bu adımlar, bilgisayarınızın üreticisine ve modeline göre değişiklik gösterebilir.

Clear CMOS işlemi, BIOS veya UEFI ayarlarını fabrika varsayılanlarına döndürmek için kullanılır. Bu işlem, aşağıdaki durumlarda faydalı olabilir: Donanım uyumluluk sorunları: Overclock veya yanlış BIOS ayarları gibi değişiklikler yapıldığında ortaya çıkan sorunları çözmek için. Yanlış tarih ve saat: CMOS pilinin arızalanması veya yanlış zaman göstermesi durumunda. Clear CMOS işlemini gerçekleştirmek için birkaç yöntem vardır: 1. BIOS veya UEFI menüsünden sıfırlama: "Load factory defaults" veya "Load setup defaults" gibi seçenekler kullanılarak yapılabilir. 2. CMOS reset düğmesi: Anakart üzerinde bulunan bu düğmeye 5-10 saniye basmak. 3. CMOS pilini çıkarma: Anakart üzerindeki pil yuvasından pili çıkarıp birkaç dakika bekledikten sonra tekrar takmak.