SıfırAtık

Sıfır Atık Projesi'nin eğitimlerinde hedef kitle olarak yer almayan gruplar şunlardır: 1. Üst düzey yönetim ve karar alıcılar. Bu kişiler, sıfır atık yönetim sisteminin kurulması ve takibinden sorumlu olsalar da, doğrudan eğitimlerin hedef kitlesi değildirler. 2. Atık yönetiminden sorumlu olmayan genel çalışanlar. Eğitimler, atıkların toplanması, taşınması ve ayrıştırılması gibi konularda doğrudan görev alacak personellere yöneliktir.

Sıfır atık dosyalarının gönderilmesi, takip eden ayın on beşine kadar sıfır atık bilgi sistemi üzerinden yapılmalıdır.

Sıfır Atık Yönetim Sistemi kapsamında çevre mühendislerinin görevleri şunlardır: 1. Atık Oluşumunun Önlenmesi: Atık oluşumunu azaltmak ve kaynakları verimli kullanmak için çalışmalar yapmak. 2. Geri Dönüşüm ve Ayrıştırma: Tehlikesiz nitelikteki geri kazanılabilir kağıt, cam, metal, plastik atıkların ayrı toplanması ve geri dönüşüm süreçlerinin yönetilmesi. 3. Geçici Atık Depolama: Bakanlığın belirlediği esaslara uygun şekilde geçici atık depolama alanlarının oluşturulması. 4. Çevresel Etki Değerlendirmeleri: Projelerin çevresel etkilerini değerlendirerek, olumsuz etkileri en aza indirgemek için çözümler üretmek. 5. Eğitim ve Bilinçlendirme: Sıfır atık konusunda farkındalık ve bilinçlendirme eğitimleri düzenlemek. 6. Sıfır Atık Belgesi Başvuruları: Sıfır atık yönetim sisteminin uygulanması ve belge puanlama kriterlerinin takibi.

Sıfır atık çöp torbaları siyah renktedir.

Sıfır Atık Projesi Depozito Yönetim Sistemi (DYS) kullanımı şu adımlarla gerçekleşir: 1. Kayıt ve Logo Uygulaması: Depozito kapsamına giren ürünlerin üreticileri, Depozito Bilgi Yönetim Sistemi'ne (DBYS) kaydolur ve ürünlerine DYS logosunu, özel güvenlikli mürekkep ve basım tekniğiyle uygular. 2. Depozito Bedelinin Belirlenmesi: Türkiye Çevre Ajansı, depozito fiyatıyla ilgili düzenlemeyi yapar ve bu bedeli kamuoyuna açıklar. 3. Depozito Tahsilatı: Firmalar, piyasaya sürdüğü her ürünün depozito bedelini Türkiye Çevre Ajansı'na öder ve bu bedeli market, bakkal gibi satış noktalarından ürün satışı ile tahsil eder. 4. Tüketici İadesi: Tüketiciler, depozito bedelini ödeyerek aldıkları ambalajlı ürünleri tükettikten sonra, boş ambalajları depozito iade makinelerine (DİM) iade ettiklerinde DBYS Mobil Uygulaması üzerinden depozito bedellerini geri alabilirler. 5. Geri Dönüşüm: DİM'ler, ambalajları ayrıştırarak alır ve boş ambalajlar, TÜÇA'nın yetkilendirmesiyle geri dönüşüm tesislerine teslim edilir.

Sıfır atık noktaları, iki farklı şekilde değerlendirilebilir: 1. Mahalli idarelerin sıfır atık belgesi bulunması durumunda. 2. Mahalli idarenin sıfır atık belgesi bulunmaması durumunda.

Bolu Belediyesi, "Sıfır Atık Belgesi"ne sahiptir.

Sıfır Atığın 7 temel adımı şunlardır: 1. Odak Noktasının Belirlenmesi: Sıfır atık yönetim sisteminin kurulması, takibi ve raporlanmasından sorumlu 2 kişinin belirlenmesi. 2. Mevcut Durumun Tespiti: Kurumda çalışan personel sayısı, atık yönetimi birimi, atık türleri ve miktarları gibi mevcut durumun analiz edilmesi. 3. Planlama: Kurumun ihtiyaçlarına göre termin planının hazırlanması, ekipmanların temini ve eğitim takviminin belirlenmesi. 4. İhtiyaçların Belirlenmesi ve Ekipmanların Temini: Sıfır atık yönetiminde kullanılacak tüm ihtiyaçların belirlenmesi ve temin edilmesi. 5. Eğitim ve Bilinçlendirme: Hedef kitlelere uygulamalı eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılması. 6. Uygulama: Ekipmanların kurum içinde uygun uzaklıklarda yerleştirilmesi ve atıkların toplanması sürecinin başlatılması. 7. Raporlama: Uygulamanın etkinliğinin değerlendirilmesi için izleme ekibi tarafından aksamalar, eksiklikler ve iyileştirilmesi gereken yönlerin belirlenmesi.

Sıfır atık aracı, atık yönetimini optimize etmek ve kaynakları daha verimli kullanmak için kullanılan çeşitli yöntem ve teknolojileri ifade eder. Başlıca sıfır atık araçları şunlardır: 1. Geri Dönüşüm: Atıkların yeni ürünler üretmek üzere geri dönüştürülmesi. 2. Kompostlama: Organik atıkların gübre olarak kullanılması. 3. İleri Dönüşüm veya Yeniden Kullanım: Eskiyen ürünlerin tekrar kullanılması. 4. Eğitim ve Bilinçlendirme: Bireyleri ve kurumları sıfır atık konusunda bilgilendirmek ve farkındalık yaratmak. 5. Teknolojik Çözümler: Atık toplama ve yönetim sistemleri için yazılım ve donanım çözümleri.

Sıfır atık etiketleri, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın resmi web sitesinden temin edilebilir. Ayrıca, plastik poşetlerde sıfır atık logosu ve sloganı kullanmak isteyenler için, bu unsurların yer aldığı kurumsal kimlik rehberi de aynı sitede mevcuttur.

Bağcılar Belediyesi'nin "Sıfır Atık Projesi", atıkların kaynağında ayrıştırılmasına yönelik bir uygulamadır. Bu proje kapsamında belediye binasına yerleştirilen sıfır atık kumbaraları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başarılı bulunmuş ve Bağcılar Belediyesi, Sıfır Atık Yönetim Sistemi kurarak "Sıfır Atık Belgesi" almaya hak kazanmıştır. Proje sayesinde atıklar, cam, kağıt, organik, metal ve plastik gibi ayrıştırılarak hem çevre kirliliğinin önüne geçilmekte hem de geri dönüşümle yeniden ekonomiye kazandırılmaktadır.

30 Mart, sıfır atık günü olarak ilan edildi çünkü bu tarih, 2022 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından Türkiye'nin "sıfır atık" girişiminin desteklenmesi amacıyla kabul edilen kararla belirlendi. Bu karar, çevre koruma ve atık yönetimi konularında farkındalığın artırılmasını hedeflemektedir.

Sıfır Atık Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na bağlıdır.

Okul öncesi dönemde sıfır atık uygulaması için aşağıdaki aktiviteler yapılabilir: 1. Eğitim ve Farkındalık: İdareciler, personel, kat görevlileri ve öğrenciler için eğitim programları düzenlemek. 2. Öğrenci Grubu Oluşturma: Farkındalık çalışması yapacak, yönlendirmeleri sağlayacak ve uygulamanın sürdürülebilirliğini temin edecek bir öğrenci grubu kurmak. 3. Bilgilendirici Dokümanlar: Tasarım yarışmaları gibi yenilikçi fikirlerin değerlendirileceği bilgilendirici dokümanlar hazırlamak. 4. Yeniden Kullanım Etkinlikleri: Kullanılmayan veya ihtiyaç fazlası okul malzemelerinin yeniden kullanımı için etkinlikler düzenlemek. 5. Sınıfta Tasarruf: Sınıfta kullanılan malzemelerin tasarruflu kullanılması yollarını çocuklara aktarmak. 6. Atölye Çalışmaları: Oluşan atıkların geri dönüşümünü sağlamak adına atölye çalışmaları yapmak, sergiler açmak, festivaller ve yarışmalar düzenlemek. 7. Doğal Kaynak Tüketimi: Geri dönüştürülmüş kağıtların tercih edilmesi ve kompostlama gibi yöntemlerle doğal kaynak tüketimini önlemek.

Plastik kullanımının teşvik edilmesi, Sıfır Atık Projesi'nin hedeflerinden biri değildir.

Sıfır Atık Yönetmeliği'ne göre etiketleme, biriktirme ekipmanlarının renklerine ve üzerindeki etiketlere göre yapılır: 1. Kağıt, cam, metal ve plastik atıkların birlikte biriktirilmesi durumunda, ekipmanlar mavi renkte olmalıdır. 2. Malzeme türlerine göre ayrı biriktirme yapılması durumunda: - Kağıt atıklar için mavi, - Plastik atıklar için sarı, - Cam atıklar için yeşil, - Metal atıklar için açık gri renk kullanılır. 3. Biyo-bozunur atıkların yoğun oluştuğu yerlerde, bu atıklar için kahverengi renkli ekipmanlar kullanılır. 4. Atık ilaçların toplanması için kullanılacak ekipmanlar, paslanmaz metal veya yüksek yoğunluklu plastik malzemeden yapılmış, kapaklı ve üzerinde "Atık İlaç" ibaresi bulunan ekipmanlar olmalıdır.

Geri dönüşüm ve sıfır atık kavramları birbirine yakın olsa da aynı şey değildir. Geri dönüşüm, atıkların yeniden işlenerek kullanılabilir hale getirilmesi sürecidir. Sıfır atık ise, atık oluşumunu en aza indirgemeyi ve tüm atıkların yeniden kullanılmasını hedefleyen bir felsefedir.

Sıfır atık okul girişi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Çalışma Ekibi Oluşturma: Sıfır atık yönetim sisteminin kurulumundan uygulanmasına ve izlenmesine kadar olan süreci takip edecek bir ekip oluşturulur. 2. Planlama Yapma: Uygulamaya geçmeden önce yapılacaklara ilişkin bir planlama yapılır. 3. Eğitim Düzenleme: Çalışanlara ve uygulayıcılara yönelik eğitim düzenlenerek sıfır atık konusunda bilinçlendirme yapılır. 4. Atık Kumbaraları Yerleştirme: Uygun yerlere atık kumbaraları yerleştirilir. 5. Atıkların Ayrıştırılması: Oluşan atıklar türlerine göre bu kumbaralarda biriktirilir ve geçici depolama alanında toplanır. 6. Geri Dönüşüm: Toplanan atıklar geri kazanılmak üzere çevre lisanslı tesislere ulaştırılır. 7. İzleme ve Kayıt Tutma: Düzenli aralıklarla uygulamanın gerçekleşmesine ilişkin izleme çalışmaları yürütülür ve çıktılar kayıt altına alınır.

Sıfır atık kumbaraları aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır: 1. Renk ve Etiketleme: Kumbaralar, atık türlerine göre renklendirilmeli ve etiketlenmelidir. 2. Malzeme: Kumbaralar metal, plastik veya ahşaptan yapılabilir. 3. Kapasite ve Tasarım: Genellikle 3-120 lt hacminde, kapaklı veya pedallı modeller tercih edilir. 4. Lokasyon: Kumbaralar, vatandaşların kolayca ulaşabileceği, araç ve yaya trafiğini engellemeyecek alanlara yerleştirilmelidir. 5. Geçici Depolama Alanı: Toplanan atıkların, çevre lisanslı tesislere ulaştırılmadan önce geçici olarak biriktirileceği bir alan oluşturulmalıdır. Mevcut ekipmanlar da uygun etiketleme ve renklendirme yapılarak kullanılabilir.

Sıfır Atık Projesi'nde sekiz ana atık türü bulunmaktadır: 1. Kağıt atıklar; 2. Ahşap atıklar; 3. Plastik atıklar; 4. Cam atıklar; 5. Kompozit atıklar; 6. Bitkisel atık yağlar; 7. Organik atıklar; 8. Elektronik atıklar.