Pardus

Pardus 23.3 işletim sistemi, 1 GHz ve üzeri 64 bit işlemcileri desteklemektedir.

Yerli P ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Ctrl + P Kısayolu: Bilgisayarda metin belgelerinde veya ekranlarda bu kısayol tuşuna basıldığında, yazıcı ekranı açılır ve belgenin yazdırılması sağlanır. 2. Pardus İşletim Sistemi: TÜBİTAK tarafından geliştirilen ilk yerli işletim sistemidir.

Pardus'u ilk kez kurarken yapmanız gerekenler şunlardır: 1. ISO dosyasını USB bellek veya DVD'ye yazdırın: Pardus'un resmi web sitesinden indirdiğiniz ISO dosyasını bir USB belleğe veya DVD'ye yazdırmanız gerekiyor. 2. Bilgisayarınızı boot edin: Yazdırdığınız ortamla bilgisayarınızı yeniden başlatın ve önyükleme menüsünden "Grafik Arayüz ile Kur" seçeneğini seçin. 3. Dil ve konum seçimi yapın: Türkçe ve Türkiye seçeneklerini belirleyin. 4. Klavye düzeni seçin: Q veya F klavye düzenlerinden birini seçin. 5. Bilgisayar adı ve kullanıcı bilgileri girin: Makine adı, kullanıcı adı ve şifre belirleyin. 6. Disk bölümlendirme: "Yardımcı ile - diskin tamamını kullan" seçeneğini seçerek kurulum aracının bölümlemeyi yapmasını sağlayın. 7. Kurulumu onaylayın: Değişiklikleri kaydedip kurulumu başlatın. 8. Pardus önyükleyicisini kurun: Kurulum sonunda Pardus önyükleyicisinin kurulumunu onaylayın. Kurulum tamamlandıktan sonra USB bellek veya DVD'yi çıkarıp bilgisayarınızı yeniden başlatarak Pardus'u kullanmaya başlayabilirsiniz.

Pardus'ta bölümlendirme yapmak, Linux işletim sistemini kurmadan önce disk alanını düzenlemek için gereklidir. Bölümlendirme adımları: 1. Disk Bölümü Ayırma: Pardus için en az 8 GB veya daha büyük bir disk bölümü ayırın. 2. Kurulum CD/DVD'sini Takma: Pardus kurulum CD/DVD'sini optik sürücüye takın ve bilgisayarı yeniden başlatın. 3. BIOS Ayarları: Bilgisayarın optik sürücüden başlaması için BIOS ayarlarının yapılmış olması gerekmektedir. 4. Kurulum Ekranı: Kurulum ekranında "Pardus 2011" seçeneğini işaretleyip Enter'a basarak kuruluma başlayın. 5. Disk Bölümlendirme Aşaması: Dördüncü aşamada "Kendi Düzenini Yarat" seçeneğini seçip disk tablosunda Pardus'u kuracağınız bölümü / olarak, takas alanını ise swap olarak biçimlendirin. 6. Ayarları Kaydetme: Gerekli ayarlamaları yaptıktan sonra "İleri" diyerek disk tablosundan çıkın ve kurulum özetini kontrol edin. 7. Kurulumu Başlatma: "Kurulumu Başlat" düğmesine tıklayarak kurulum işlemini başlatın. Bu aşamada yapılacak bir hata, önemli verilerin kaybolmasına neden olabilir; bu yüzden yedek almak önemlidir.

Pardus maskotunu Aydan Çelik tasarlamıştır.

Pardus disk kalıbı yazıcı (Piw) kullanmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Piw programını çalıştırın: İndirdiğiniz Piw.exe dosyasını arşivden çıkardıktan sonra programı çalıştırın. 2. ISO dosyasını seçin: İlk ekranda "+ kutusuna basarak indirdiğiniz Pardus kalıp (.iso) dosyasını seçin ve "İleri" tuşuna basın. 3. USB belleği seçin: Kopyalamayı yapacağınız USB belleği seçerek "İleri" tuşuna basın. 4. Yazma işlemini başlatın: USB bellekteki verilerin silineceği uyarısına "Evet" dedikten sonra "Başlat" butonuna basarak yazma işlemini başlatın. 5. İşlemin tamamlanmasını bekleyin: Yazma işlemi bittikten sonra programı ve sistemi kapatıp, BIOS ayarlarından açılış önceliğini USB bellek/disk göstererek Pardus'u açabilir ve yükleyebilirsiniz. Alternatif olarak, K3b programını kullanarak da CD/DVD kalıbı yazabilirsiniz: 1. K3b programını çalıştırın (Alt+F2 tuşlarına basıp k3b yazarak veya Programlar > Çoklu Ortam > K3b yolunu izleyerek). 2. "Yeni Veri CD Projesi" veya "Yeni Veri DVD Projesi" butonuna tıklayarak CD/DVD kalıbı oluşturma işlemine başlayın. 3. Kalıbı yaz ekranında kalıbın olduğu klasörü seçip kalıbı CD'ye yazdırın.

Pardus'ta ekran kartı sorununu çözmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz: 1. Sürücü Kurulumu: Ekran kartı sürücüsünü indirip kurmak gereklidir. Nvidia marka kartlar için aşağıdaki paketler kullanılabilir: - `nvidia-kernel-new`, `nvidia-glx-new`, `nvidia-tools-new`; - `nvidia-kernel`, `nvidia-glx`, `nvidia-tools`; - `nvidia-kernel-old`, `nvidia-glx-old`, `nvidia-tools-old`. 2. Xorg.conf Dosyası: Terminal üzerinden `sudo nvidia-xconfig` komutunu vererek root şifresini girip X yapılandırma dosyasını düzenlemek gereklidir. 3. Sistem Yeniden Başlatma: Yapılan ayarların etkin olması için bilgisayarın yeniden başlatılması gerekmektedir. Eğer bu adımlar sorunu çözmezse, sistemin güncel olduğundan emin olmak ve gerekli durumlarda profesyonel destek almak faydalı olacaktır.

Arçelik akıllı tahtaları Windows ve Pardus işletim sistemleriyle uyumludur.

Pardus işletim sisteminde disk birleştirme işlemi için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Komut Satırını Kullanma: Disk birleştirme işlemi için `e4defrag` komutunu kullanmak gereklidir. 2. Root Yetkisi: İşlemi root yetkisiyle yapmak daha etkili olabilir. 3. İşlemin Tamamlanmasını Bekleme: Komut verildiğinde sistem bir süre duraklayacak ve ardından birleştirme işlemi başlayacaktır. Alternatif olarak, Pardus'un kurulum aşamasında disk bölümlendirme ekranında "Kendi Düzenini Yarat" seçeneğini seçerek de disk birleştirme yapılabilir.

Pardus'un kaldırılmasının başlıca nedenleri şunlardır: 1. 2011 yılında FETÖ'nün engellemeleri nedeniyle projenin rafa kaldırılması. 2. TÜBİTAK bünyesinde yapılan yeniden yapılanma çalışmaları sonucunda proje yöneticilerinin ve geliştirici ekibin dağıtılması. 3. Debian tabanına geçiş kararı alınması, Pardus'a özgü geliştirilen projelerin terk edilmesine yol açtı. Pardus, 2023 yılında TÜBİTAK ULAKBİM tarafından yeniden geliştirilmeye başlandı.

Pardus'ta imaj alma işlemi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Rufus Programı ile: - Pardus sürümünün ISO dosyasını bilgisayarınıza indirin. - Rufus programını indirip açın ve ISO dosyasını seçin. - "Başlat" düğmesine basarak yazma işlemini başlatın. 2. Pardus Disk Kalıbı Yazıcı Programı ile: - Pardus Disk Kalıbı Yazıcı programını açın. - "ISO Dosyası seçiniz..." düğmesine basarak ISO dosyasını seçin. - Yazma işlemini başlatın ve onaylayın. 3. Systemback Uygulaması ile: - Systemback uygulamasını yükleyin. - "Live system create" butonuna tıklayın ve ISO dosyasını oluşturun. - Oluşturulan ISO dosyasını USB belleğe yazdırın.

Pardus GNOME ve XFCE arasındaki temel farklar şunlardır: - Arayüz ve Kullanım: XFCE, Windows işletim sistemine benzer bir görüntü ve kullanım sunarken, GNOME daha çok dokunmatik cihazların ekranlarını anımsatan bir arayüze sahiptir. - Sistem Kaynakları: GNOME, daha fazla sistem kaynağı tüketir ve çeşitli animasyonlar içerir. - Menü Yapısı: GNOME'da uygulamalar, sol üst köşedeki etkinlikler alanından başlatılırken, XFCE'de başlat menüsü sol köşededir. - Dosya Yöneticisi: GNOME, Nautilus/Files kullanırken, XFCE Thunar dosya yöneticisini kullanır.

Pardus 24 sürümünün çıkış tarihi henüz belirlenmemiştir. Ancak, Pardus sürümlerinin genellikle 2 yılda bir yayınlandığı bilinmektedir.

Pardus imajı almak için iki ana yöntem bulunmaktadır: 1. Systemback Uygulaması ile: - Pardus'un sitesinden uygun Pardus sürümünü indirin. - `sudo apt install git` komutuyla Git'i yükleyin. - `git clone https://github.com/fconidi/systemback-install_pack-1.9.3.git` komutuyla Systemback uygulamasını indirin. - `cd systemback-install_pack-1.9.3/` dizinine geçin ve `sudo chmod +x install.sh` ile `sudo ./install.sh` komutlarını çalıştırın. - `sudo systemback` komutuyla Systemback'i başlatın ve `Live system create` butonuna tıklayın. - `Create New` butonuna tıklayarak imaj oluşturma işlemini başlatın. - İşlem tamamlandıktan sonra `Convert to ISO` butonuna tıklayarak ISO dosyasını oluşturun. 2. Clonezilla ile: - Clonezilla'nın resmi web sitesinden Clonezilla imaj alma aracını indirin. - İndirilen aracı kullanarak sisteminizin tüm ayarlarını içeren bir imaj oluşturun.

Pardus'u USB'den kurmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Gerekli Yazılımları İndirin: Pardus işletim sisteminin ISO dosyasını ve Rufus programını indirin. 2. USB Belleği Hazırlayın: 4 GB veya daha büyük boyutlu bir USB belleği bilgisayara takın. 3. Rufus ile ISO Dosyasını Yazdırın: Rufus programını çalıştırın, "SEÇ" düğmesine basarak ISO dosyasını seçin ve "BAŞLAT" butonuna tıklayın. 4. Yazma İşlemini Başlatın: Karşınıza çıkan pencerede "DD Yansısı modunda yazdır" seçeneğini seçin ve "Tamam" butonuna tıklayarak yazma işlemini başlatın. 5. Kurulum Medyasını Oluşturun: Yazma işlemi bittikten sonra USB belleğiniz önyüklenebilir Pardus kurulum medyası haline gelecektir. 6. Bilgisayarı Yeniden Başlatın: USB belleği çıkarıp bilgisayarınızı yeniden başlatın. 7. Kurulum Menüsüne Girin: Açılış ekranında BIOS boot menüsüne girin (genellikle F12 tuşu ile) ve USB belleği seçerek kurulumu başlatın. 8. Kurulumu Tamamlayın: Dil seçimi ve diğer gerekli ayarları yaparak Pardus kurulumunu tamamlayın.

Pardus ETAP 19 sürümünde XFCE masaüstü ortamı kullanılmıştır.

Pardus işletim sistemini öğrenmenin süresi, kişinin bilgisayar bilgisi ve öğrenme hızına bağlı olarak değişir. Temel seviyede bilgisayar kullanımını öğrenmek isteyenler için Pardus Arayüz Kullanımı eğitimi yaklaşık 3 saat sürmektedir. Ayrıca, Pardus'un detaylı kullanımı ve ileri seviye özellikleri için daha fazla zaman gerekebilir.

Pardus'u USB'den kurmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Pardus ISO dosyasını indirme: Pardus'un resmi web sitesinden ihtiyacınız olan sürümü seçip ISO dosyasını indirin. 2. Bootable USB oluşturma: Rufus gibi bir USB yazma aracını indirip kurun, ardından Rufus'u açarak USB sürücünüzü seçip indirdiğiniz Pardus ISO dosyasını yükleyin ve başlatın. 3. Bilgisayarı USB'den başlatma: Bilgisayarı kapatın, USB sürücüyü takın ve BIOS'a girmek için genellikle F2, F10, DEL veya ESC tuşlarından birine basın. 4. Kurulumuna başlama: Bilgisayar USB'den başladığında, Pardus kurulum ekranı karşınıza çıkacaktır. 5. Disk bölümleme: Kurulum sırasında diskinizdeki bölümlendirme seçeneklerini göreceksiniz. 6. Kurulum ayarları: Kullanıcı adı, bilgisayar adı ve şifre gibi kullanıcı bilgilerinizi girin. 7. Kurulumu tamamlama: Tüm ayarları yaptıktan sonra "Kurulumu Başlat" butonuna tıklayın. Herhangi bir sorunla karşılaşırsanız, Pardus'un resmi destek forumlarından ve kullanıcı topluluklarından yardım alabilirsiniz.

Pardus'ta fare (mouse) ayarlarını yapmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Kaptan'ı Açın: Pardus kurulumu tamamlandıktan sonra, temel yapılandırmaları yapmak için Kaptan karşınıza çıkacaktır. 2. Fare Ayarlarına Girin: Kaptan'da "Çevre Birimleri" bölümüne gidin ve "Fare" seçeneğini seçin. 3. Ayarları Yapın: Fare ayarlarında iki seçenek bulunmaktadır: çift tık veya tek tık ve solaklar için fare kullanımını sol ele göre ayarlama. Ayrıca, Pardus ile birlikte gelen imleç temalarını değiştirmek de mümkündür.

Pardus işletim sisteminde Arşiv Yöneticisi adlı program kullanılır.