Paleontologia

Teruzorların yok oluşunun nedeni, Kretase-Paleojen (K-Pg) yok oluş olayı olarak bilinen, yaklaşık 66 milyon yıl önce gerçekleşen kitlesel yok oluş olarak kabul edilmektedir. Bu yok oluşa, Meksika'daki Yucatan Yarımadası yakınlarına çarpan ve Chicxulub Krateri'ni oluşturan büyük bir göktaşı neden olmuştur. Ayrıca, volkanik patlamalar ve kıta hareketleri gibi faktörler de teruzorların yok oluşunda rol oynamış olabilir.

Buz Devrinde yaşamış bazı hayvanlar şunlardır: 1. Mamut: Yünlü bir mamut türü olan Mammuthus primigenius, yaklaşık 200.000 yıl önce Doğu Avrasya ve Kuzey Amerika'da yaşamıştır. 2. Tembel Hayvan: Dev bir yer tembel hayvanı, ağaçlarda yaşayan modern tembel hayvanlardan farklı olarak yerde yaşamış ve büyük pençelere sahip olmuştur. 3. Kılıç Dişli Kaplan: Smilodon olarak da bilinen bu kedigiller, Pleistosen döneminde Kuzey ve Güney Amerika'da yaşamışlardır. 4. Mastodon: Fillere benzeyen, uzun dişleri olan bir başka buz devri hayvanıdır. 5. Mağara Aslanı: Geç Pleistosen döneminde Avrupa'dan Batı Kanada'ya kadar yaşamışlardır.

En büyük hadrozorlardan biri olan Edmontosaurus regalis yaklaşık 12 metre uzunluğundaydı.

Yılanlar, geç Kretase Dönemi'nde, yaklaşık 146 milyon yıl önce ortaya çıkmıştır.

Hadrozorların (sorguçlu ve ördek gagalı dinozorları kapsayan familya) yok oluşunun başlıca nedenleri şunlardır: 1. Gök Taşı Çarpması: Yaklaşık 66 milyon yıl önce Meksika'daki Yucatan Yarımadası'na çarpan bir gök taşı, Chicxulub Krateri'ni oluşturdu ve bu olay, dinozorların neslinin tükenmesine yol açtı. 2. Büyük Volkanik Patlamalar: Hindistan'daki Deccan Tuzakları olarak bilinen volkanik patlamalar, atmosfere yayılan gazlar ve toz bulutu nedeniyle iklim değişikliklerine ve dinozorların ölümüne neden oldu. 3. Kıta Hareketleri: Kretase Dönemi'nde meydana gelen tektonik hareketler, dinozorların yaşam alanlarını olumsuz etkiledi ve popülasyonlarını azalttı.

Miacidler (Miacidae), ilk olarak Paleosen'de Çin ve ABD'de ortaya çıkan, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yayılan bazal carnivoraform memeli grubudur. Bu hayvanlar, günümüz etçillerinin kuzey yarım kürede evrimleştiği düşünülen karışık atalardan gelen etenelilerdir. Miacidlerin bazı özellikleri: - çoğunlukla sansarımsı küçük etçillerdi; - omurgasızlar, kertenkeleler, kuşlar ve küçük memeliler ile beslenirdi; - dişleri ve tırnakları modern etçillerde olduğu kadar iyi gelişmemişti.

Arambourgiania, bilinen en büyük pterosaurlardan biridir. Araştırmalara göre, Arambourgiania'nın kanatlarpanı 7 metre (23 feet) ile 13 metre (43 feet) arasında değişmektedir. Ancak, bazı kaynaklar Hatzegopteryx ve Quetzalcoatlus'un daha büyük pterosaurlar olduğunu belirtmektedir.

En eski balık türü olarak kabul edilenlerden biri, Haikouichthys adlı kraniat cinsidir ve yaklaşık 530 milyon yıl önce yaşamıştır. Ayrıca, Coelacanth balığı da 400 milyon yıl öncesine dayanan bir geçmişe sahip olup, soyu tükendiği düşünülse de günümüzde hala varlığını sürdüren nadir balık türlerinden biridir.

Trilobit ve tribolit terimleri aynı canlıyı ifade eder.

Archaeopteryx uçan bir dinozordur. Pterodactylus ise bir pterozor türüdür ve uçan bir sürüngendir. Dolayısıyla, Archaeopteryx uçan bir dinozor iken, Pterodactylus uçan bir sürüngendir.

En ağır mamut türü, alfa erkekleri olarak bilinen ve 12-13 ton ağırlığa ulaşabilen yünlü mamut (Mammuthus primigenius) olarak kabul edilir.

Dinozorların yürüyüşü, hem iki hem de dört ayak üzerinde olacak şekilde evrimleşmiştir. Başlangıçta dinozorlar iki ayaklıydı ve ataları gibi hantal bir şekilde ilerlemek yerine koşabiliyorlardı. Triyas döneminin sonunda yaşanan kitlesel yok oluşun ardından, bazı dinozorlar dört ayak üzerinde durmaya başlamış ve bu da onların çeşitlenmesini ve farklı ekolojik nişleri doldurmalarını sağlamıştır.

Gorgonopsiyenler (Gorgonopsia), Orta ve Üst Permiyen dönemlerinde yaşamış soyu tükenmiş bir sabre-toothed terapid grubudur. Özellikleri: - Uzun ve dar kafatası, büyük üst ve alt köpek dişleri. - Polyphyodont diş yapısı, dişler yaşam boyunca sürekli olarak yenilenir. - Karasal yaşam sürer ve yarı dik bir yürüyüş şekline sahiptirler. - Boyutları küçük bir köpekten, kutup ayısı büyüklüğüne kadar değişir. Önemli cinsler: Aelurognathus, Inostrancevia, Leontosaurus, Rubidgea. Gorgonopsiyenlerin fosilleri, Güney Afrika, Rusya, Tanzanya, Zambiya ve Malawi'de bulunmuştur.

Ara geçiş formlarının fosilleri genellikle fosil yataklarında ve jeolojik katmanlarda bulunur. Bazı ara geçiş formu fosilleri bulunan yerler: Tiktaalik: Kanada'nın Ellesmere Adası'ndaki Nunavut bölgesinde bulunmuştur. Archaeopteryx: Güney Almanya'da, 150 milyon yıl önce yaşamış bir canlı olarak keşfedilmiştir. Pakicetidler ve Ambulocetus natans: Pakistan'da, Tetis Okyanusu'nun eski kıyılarında bulunmuştur. Fosilleşme süreci çok nadir olduğundan, bu fosilleri bulmak oldukça zordur.

Balaur dinozoru, Üst Kretase döneminde, yaklaşık 70 milyon yıl önce yaşamıştır.

Avrasya mağara aslanı (Panthera spelaea), yaklaşık 700.000-12.000 yıl önce yaşamıştır. Bu tür, son iki buzul çağının en büyük avcılarından biriydi ve yaklaşık 13.500 yıl önce soyu tükenmiştir.

Evet, mağara aslanı (Panthera leo spelaea) Türkiye'de yaşamıştır. Kazı çalışmalarında, Antalya'daki Karain Mağarası'nda mağara aslanına ait kemiklere rastlanmıştır.

Son Neandertal'in ölümünde tek bir etken değil, birçok faktörün rol oynadığı düşünülmektedir. Bu faktörler arasında: Modern insanlarla rekabet: Modern insanların daha gelişmiş teknoloji ve bağışıklık sistemleri, Neandertallerin hayatta kalma şansını azaltmış olabilir. İklim değişikliği: Buzul Çağı'nın sonuna doğru yaşanan iklim değişiklikleri, Neandertallerin yaşam koşullarını zorlaştırmış olabilir. Genetik faktörler: Küçük ve izole topluluklar halinde yaşayan Neandertaller, genetik çeşitliliklerini kaybetmiş ve bu da onların hayatta kalmalarını zorlaştırmış olabilir. Şiddet ve hastalıklar: Neandertal iskeletlerinde şiddet izleri bulunsa da, bu şiddetin modern insanlar tarafından mı yoksa kendi türleri arasında mı gerçekleştiği belirsizdir. Dolayısıyla, son Neandertal'in kesin katili olarak tek bir düşmanı işaret etmek mümkün değildir.

Pterodaktillerin uçamamasının nedeni, doğumdan sonra yeterince büyüyene kadar havalanamamaları idi. Ancak daha sonra yapılan araştırmalar, pterodaktillerin doğar doğmaz uçma yeteneğine sahip olduklarını ortaya koydu.

Saurolophus dinozorunun yok olmasının nedeni, K-T kitlesel yok oluşu olarak bilinen olaydır.