Moğollar

Moğolların eski hali, göçebe kabileler olarak Asya bozkırlarında yaşadıkları dönemlere dayanmaktadır. Yaşam tarzları şu şekildeydi: - Mevsimlere göre hareket ederlerdi ve daire şeklindeki keçe çadırlarda (yurt) geçici olarak konaklarlardı. - Giysileri sıcak tutan, dayanıklı ve kullanışlı tasarımlıydı; genellikle koyun yününden yapılan keçe ve hayvan kürklerinden yapılırdı. - Beslenme şekilleri süt kaynaklıydı; peynir, yoğurt, tereyağı ve kurutulmuş süt kaymağı (kurut) sıklıkla tüketilirdi. - Savaşçı bir toplumdular ve ata binme ile okçuluk gibi becerilerde ustaydılar. Dini inançları ise canruhçuluk, atalara tapınma ve şamanizmin bir senteziydi.

Çin Seddi, Çin'in kuzey sınırlarını Moğol ve Türk boylarının saldırılarına karşı korumak amacıyla inşa edilmiştir. Duvarın inşasına, Qin Shi Huang adlı ilk Çin imparatoru döneminde, MÖ 3. yüzyılda başlanmıştır.

Zengiler (Musul Atabeyliği), 1127 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın kumandanı İmâdeddîn Zengî tarafından kuruldu. Yıkılışı ise 1259 yılında, Moğol İlhanlı Devleti tarafından işgal edilmesiyle gerçekleşti.

Moğolların Cengiz Han döneminde kullandığı kompozit yaylar, yapılan araştırmalarda en güçlü kompozit yaylar olarak kabul edilmektedir.

Moğollar'ın "Düm-Tek" albümü 1978 yılında piyasaya sürüldü.

Moğol-Rus savaşını konu alan film, 2017 yapımı "Efsane Asker" (Legenda o Kolovrate) adlı Rus filmidir.

Kösedağ Savaşı, Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğol İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir.

Moğol askerleri, göçebe yaşam tarzlarına uygun ve soğuk bozkırda ısınmalarını sağlayacak şekilde giyinirlerdi. Temel giyim eşyaları: - Keçe ve deri şapka. - Botlar. - Bol pantolonlar. - Uzun ceketler, genellikle kürkle kaplıydı. Savaş sırasında ekstra zırh katmanları eklenirdi. Başlarında ise, farklı boyutlarda demir veya çelik plakalardan yapılmış koni şeklinde kasklar bulunurdu.

“Asya Tarihine Giriş – Türkler ve Moğollar” adlı eser, Léon Cahun tarafından yazılmıştır.

Kösedağ Savaşı'nı Moğollar kazandı. Selçuklu Devleti'nin yıkılmasının nedenleri arasında şunlar yer alır: - Tecrübesiz hükümdar: II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in askeri yetersizliği ve yanlış kararları. - İç isyanlar: Baba İshak İsyanı gibi iç karışıklıklar devletin gücünü zayıflattı. - Moğol istilası: Savaş sonrası Moğolların Anadolu'yu işgal etmesi ve Selçukluları vergi ödemeye mecbur bırakması. - Siyasi birlik kaybı: Anadolu'daki Türk siyasi birliği bozuldu ve 2. Beylikler Dönemi başladı.

Moğolların yaşam tarzı, göçebe ve dayanıklı bir yapıya sahiptir. Temel özellikler: - Yurt (keçe çadır): Moğollar, mevsimlere göre hareket ederek yurtlarda geçici olarak konaklarlar. - Beslenme: Süt ürünleri, özellikle kımız, yoğurt ve kurutulmuş süt kaymağı önemlidir. - Giyim: Topuksuz botlar, bol pantolonlar, deriden kemerle uzun bir kaban (deel) ve koni şeklinde bir şapka kullanılır. - Din: Geleneksel şamanizmden Tibet Budizmi veya İslam'a kadar çeşitli inançlar yaygındır. - Toplumsal yapı: Kadınlar da erkekler gibi ok kullanmak ve ata binmek gibi eylemlere katılır, miras alabilir ve mülk sahibi olabilirler. Moğollar, aynı zamanda ticaret yollarını kontrol etmeleri ve geniş bir imparatorluk kurmaları sayesinde farklı kültürlerle etkileşimde bulunmuşlardır.

II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Moğollar ile savaşmıştır.

Karaunalar (Qara'unas), Moğol kökenli bir grup olarak kabul edilir.

Moğolları Anadolu'ya getiren kişi, Baycu Noyan'dır.

Osmanlı'da Moğollar dönemi, XIII–XV. yüzyıllar arasında, Moğolların Anadolu ve çevresindeki bölgelere yaptıkları fetihler ve etkiler ile karakterizedir. Moğolların Osmanlı'daki faaliyetleri şunlardır: 1. Fetihler: Cengiz Han liderliğinde Moğollar, Orta Asya'nın büyük bir kısmını ele geçirdi ve bu topraklar arasında Anadolu da yer aldı. 2. Yönetim ve Ekonomi: Moğollar, ticaret yollarının güvenliğini sağlayarak ticaretin yeniden canlanmasına katkıda bulundular. 3. Kültürel Etkileşim: Moğolların gücü, batıdan gelen bilgi ve kültürel etkilerin alışverişini teşvik etti. 4. Osmanlı'nın Politikaları: Osmanlı İmparatorluğu, Moğolların ardından Anadolu'da etkinlik göstermeye başladı ve yerel hanedanlar ile hükümdarlar üzerinde etkili olmaya çalıştı.

Kösedağ Savaşı, Türk-Moğol arasındaki en büyük savaşlardan biri olarak kabul edilir. Bu savaş, 1243 yılında Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında gerçekleşmiştir ve Moğolların zaferiyle sonuçlanmıştır.

Kösedağ Savaşı ile ilgili bir gazete yazısı şu şekilde yazılabilir: Başlık: Kösedağ Savaşı: Anadolu'nun Kaderini Değiştiren Savaş Giriş: 1243 yılında, II. Gıyaseddin Keyhüsrev komutasındaki Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında gerçekleşen Kösedağ Savaşı, Türk tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Savaşın Nedenleri: Moğolların Anadolu'ya hakim olma isteği, Erzurum'un Moğollar tarafından yağmalanması ve Baba İshak İsyanı'nın Anadolu Selçuklularının zayıfladığını göstermesi gibi faktörler savaşın nedenlerini oluşturmuştur. Savaşın Gelişimi: Anadolu Selçuklu ordusu, Sivas'ta konuşlanarak Moğolları beklemeye başlamıştır. Sonuçlar: Savaşı kaybeden Anadolu Selçuklu Devleti, Moğol egemenliği altına girmiş ve yıkılma sürecine girmiştir. Değerlendirme: Kösedağ Savaşı, Anadolu'nun siyasi yapısını kökten değiştirmiş ve İkinci Beylikler Dönemi'nin başlamasına neden olmuştur.

Diriliş Ertuğrul 29. bölümde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır: 1. Ertuğrul'un Esaretten Kaçışı: Noyan'ın esir tuttuğu Ertuğrul, büyük işkencelere rağmen kaçmayı başarır. 2. Moğol Tehdidi: Noyan komutasındaki Moğol birliği, Erzurum'a kadar gelmiştir ve Kayılar ile Dodurgalılar, Moğol'a karşı savaşma kararı alır. 3. Sürgün Kararı: Gündoğdu ve alplar, pusuya düşürülür ve içlerinden birinin kendilerine tuzak kurduğunu düşünürler. 4. Yanlış Ölüm Haberi: Ertuğrul'un ölüm haberi obaya gelir ve bu yanlış haber obada büyük bir acıya yol açar.

Karahanlı Devleti, önce Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılması ve ardından farklı güçlerin egemenliğine girmesi sonucu yıkılmıştır. - Doğu Karahanlı Devleti, 1211 yılında Moğollar tarafından yıkılmıştır. - Batı Karahanlı Devleti ise 1212 yılında Harzemşahlar tarafından ortadan kaldırılmıştır.

Timur'un mitolojik kökeni, Moğolların efsanevi atası Alangoya'ya dayanmaktadır.