Magma

Batolitler, magmanın yer altına sokulması ve burada katılaşması sonucu oluşur. Batolit oluşumunun adımları: 1. Volkanik olaylar: Magma, volkanik faaliyetler sırasında yüzeye çıkar. 2. Yeniden yer altına sokulma: Yüzeye çıkan magma, yer altındaki çatlaklar boyunca yeniden yer altına iner. 3. Soğuma ve sertleşme: Magma, yer kabuğunun altında soğuyarak sertleşir ve batoliti oluşturur.

Ultramafik magma, en sıcak magma türü olarak kabul edilir.

Lav olması için iki ana bileşen gereklidir: magma ve volkanik patlama. 1. Magma: Dünya yüzeyinin altında bulunan, manto veya alt kabuk içinde yer alan erimiş kayadır. 2. Volkanik Patlama: Magma, çatlaklar, yarıklar veya volkanik bacalar yoluyla yüzeye çıktığında lav haline gelir. Ayrıca, lav oluşumunu hızlandırmak için su ile temas da önemlidir; lav, suyla temas ettiğinde taş veya obsidyene dönüşebilir.

Lakolit, volkanizma ile ilgili bir terim olup, magmanın yer altında bulduğu boşluklara sokulması ve soğuyarak oluşturduğu mantar biçimindeki şekil olarak tanımlanır.

Lav, yanardağların püskürme sırasında yeryüzüne çıkardıkları, dünyanın derinliklerinden gelen kızgın ve erimiş maddelere verilen isimdir.

Derinlik volkanizması, magmanın yüzeye ulaşamadan yerin derinliklerindeki çatlak ve boşluklara sokularak soğuması sonucunda oluşan şekillerdir. Bu volkanizma türü sonucunda şu şekiller ortaya çıkar: - Batolit: Magmanın yer kabuğu içinde çok geniş alanlarda yavaş yavaş soğumasıyla oluşan kubbe biçimindeki volkanik şekiller. - Lakolit: Magmanın yer altında bulduğu boşluklara sokulmasıyla oluşan mantar biçimindeki şekiller. - Dayk: Magmanın tortul tabakalar arasına dik şekilde sokulmasıyla oluşan volkanik şekiller. - Sill: Magmanın tabakalara paralel biçimde yatay sokulmasıyla oluşan şekil.

Levhalar, dünyanın çekirdeğinden gelen ısı nedeniyle hareket eder. Bu süreç, konveksiyonel akım olarak adlandırılır ve magma üzerinde yüzen levhaların farklı yönlerde kaymasına yol açar.

Derinlik kayaçları, yer kabuğunun iç kısımlarındaki çatlak ve boşluklara sokulan magmanın yavaş yavaş soğumasıyla oluşan kayaçlardır. Başlıca derinlik kayaçları şunlardır: - Granit. - Siyenit. - Gabro. - Diorit.

Plütonik ve volkanik sokulum arasındaki fark, magmanın yerkabuğundaki konumuna bağlıdır: - Plütonik sokulum, magma kabuğun içinde soğuyup kristalleştiğinde meydana gelir ve bu süreçte oluşan kayaçlara plütonik kayaçlar veya sokulum magmatik kayaçlar denir. - Volkanik sokulum ise magma yüzeye ulaştığında lav olarak püskürür ve burada soğuyarak volkanik kayaçlar veya püskürük magmatik kayaçlar oluşturur.

Plütonik ve volkanik sokulum, magmanın farklı koşullarda soğuyarak kayaç oluşturması sürecini ifade eder. Plütonik sokulum, magmanın yerkabuğunun derinliklerinde soğuyup kristalleşmesi sonucu oluşan kayaçları tanımlar. Volkanik sokulum ise, magmanın yeryüzüne çıkıp volkanlar aracılığıyla yüzeye ulaşması ve burada hızla soğuyarak kayaç haline gelmesiyle oluşur.