Otomatik kum temizleme sistemleri, genellikle ters yıkama (backwashing) yöntemiyle çalışır. Bu süreçte: 1. Birikim: Belirli bir çalışma süresinden sonra, kum filtresi üzerinde kaba tortular birikir. 2. Ters yıkama: Sistem, otomatik olarak ters yıkama konumuna geçer. 3. Temizlik: Yüksek debideki su, normal su akış yönünün aksine filtre mineralini yıkar. 4. Tortu Uzaklaştırma: Üzerine yerleşmiş olan tortu, kum tabakasından sökülüp ortamdan uzaklaştırılır. Bu sayede, kum filtresi tamamen temizlenir ve sistem yenilenerek kullanım süresi uzatılır. Ayrıca, bazı otomatik kum temizleme sistemleri, uzaktan izleme ve sağlık izleme gibi ek özellikler de sunabilir.