Gözaltı

Gözaltı kararı, adli sicil kaydına (sabıka kaydı) işlemez. Adli sicil kaydına, mahkeme kararıyla kesinleşmiş hapis cezaları, adli para cezaları veya güvenlik tedbirleri işler. Ancak, gözaltı işlemi Genel Bilgi Toplama (GBT) sistemi kapsamında kayıt altına alınabilir.

Amerikan polis kelepçesi, genellikle toplumsal olaylarda gözaltına alınanları etkisiz hale getirmek için kullanılır. Bazı özellikleri: Malzeme: Sert ve yumuşak plastikten yapılır. Tasarım: Tırtıllı yapısı sayesinde hızlı bir şekilde etkisiz hale getirme sağlar. Kullanım: Anahtarlı ve bıçakla kesilemeyecek kadar sağlamdır. Polis kelepçeleri, suçluları kontrol altına almak ve güvenliği sağlamak amacıyla, kolluk kuvvetleri ve güvenlik görevlileri tarafından kullanılır.

Gözaltı kararı, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) madde 91 uyarınca verilir. Bu maddeye göre, gözaltına alma kararı şu iki şartın bir arada bulunması durumunda mümkündür: 1. Gözaltı, soruşturma yönünden zorunlu olmalıdır. 2. Şüphelinin bir suçu işlediği şüphesini gösteren somut delillerin varlığı gereklidir. Gözaltı kararını kural olarak Cumhuriyet savcısı verir.

İhlas Haber Ajansı'na (İHA) göre, FETÖ üyelerine para transferi gerçekleştiren 22 şüpheli, 7 Ocak 2025 tarihinde gözaltına alındı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu tarafından yürütülen soruşturmalar çerçevesinde, FETÖ/PDY'nin şirketler yapılanması ve bu şirketler aracılığıyla gerçekleştirilen terörizmin finansmanı eylemleri incelendi. Örgüt mensubiyetinden dolayı kamu görevinden çıkarılmış veya adli işlem görmüş, ayrıca örgüt üyeliğinden cezaevinde bulunan kişilere, örgütle bağlantılı şirketler aracılığıyla para transferi yapıldığı tespit edildi. Gözaltına alınan 22 şüphelinin yanı sıra, 37 kişi hakkında gözaltı kararı verildi.

"Detainment" (Alıkoyma), 1993 yılında 2 yaşındaki James Bulger'ı kaçırıp işkence yaparak öldüren 10 yaşındaki Robert Thompson ve Jon Venables adlı iki çocuğun hikayesini anlatıyor. Film, orijinal resmi belgeler üzerinden, Bulger'ın öldürülmesi ve polisin iki çocuk katili sorgulamasını konu alıyor. Bu yapım, En İyi Kısa Film dalında Oscar'a aday gösterilmiş, ancak James Bulger'ın annesi Denise Fergus bu durumu "tiksindirici" bulduğunu belirterek tepki göstermiştir.

Apar topar gözaltı, kişinin hazırlıksız olduğu bir anda, telaş ve acele ile gözaltına alınması anlamına gelir. Örnek cümle: "CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın ifadeye çağrılmak yerine yemek yediği restoranda apar topar gözaltına alınmasını, muhalif siyasetçileri itibarsızlaştırma girişimi olarak değerlendirdi". Ayrıca, 24 Temmuz 2025 tarihinde, Sakarya'da orman yangınları hakkında sosyal medyada paylaşım yapan Yeniden Refah Partili Meclis Üyesi Halil Gül, "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" suçundan apar topar gözaltına alınmıştır.

Cumhuriyet savcısının gözaltı kararı vermesi durumunda şüpheli, soruşturma yönünden zorunlu olması ve bir suçu işlediğine dair somut delillerin bulunması halinde, kolluk kuvvetleri tarafından belirli bir süre alıkonulur. Gözaltı sürecinde yaşanacak bazı durumlar: Nezarethaneye konulma. Sağlık kontrolü. Avukatla görüşme. Doktor raporu. Gözaltı süresi, yakalama anından itibaren bireysel suçlarda en fazla 24 saat, toplu suçlarda ise en fazla 4 gündür. Gözaltı kararı, adli sicil kaydına veya GBT’ye işlemez.

2 Ocak 2025 tarihinde Diyarbakır'da düzenlenen "Milyem" operasyonunda 9 kişi gözaltına alınmıştır.

Ters kelepçe, polis veya güvenlik görevlileri tarafından şüpheli veya sanıklara, kaçmayı, polise direnmeyi, güç göstermeyi, saldırmayı veya kendine zarar vermeyi önlemek amacıyla takılan bir gözaltı yöntemidir. Ters kelepçenin takılabilmesi için polisin makul bir şüpheye veya yasal bir dayanağa sahip olması gerekmektedir. Ters kelepçe kullanımı, bazı ülkelerde insan haklarını ihlal edebileceği ve hukuki sorunlar doğurabileceği gerekçesiyle tartışmalıdır.

25 Ocak 2025 tarihinde, Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi'ndeki Grand Kartal Otel'de çıkan yangınla ilgili olarak 11 şüpheli daha gözaltına alındı. Gözaltına alınan şüpheliler arasında şunlar yer alıyor: Gazelle Otel Genel Müdürü A.D.; Mudurnu Enerji AŞ. Yönetim Kurulu Başkanı İ.P. ve Başkan Vekili İ.K.; Grand Kartal Otel muhasebe personeli C.Ö. ve M.S.; Gazelle Otel teknik personeli K.Ç., B.B. ve T.P.; Grand Kartal Otel teknik personeli M.D., G.O. ve B.U.. Yangınla ilgili daha önce gözaltına alınan 14 şüpheli arasında, otelin sahibi Halit Ergül, şirketin genel müdürü Emir Aras, otel müdürü Zeki Yılmaz ve diğer personeller de bulunuyordu. Bolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma devam ediyor.

Husumetlisinin aracına zarar veren şüpheli, aşağıdaki haberlerden birine konu olmuş olabilir: 18 Ocak 2025. 16 Ekim 2024. Ayrıca, 16 Aralık 2024 tarihinde İzmir'de, A.Y. isimli şüpheli, husumetlisinin park halindeki otomobiline ateş açtıktan sonra gözaltına alındı.

Fotoğraf sanatçısı ve mimar Murat Germen, "halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme" suçlamasıyla 9 Nisan 2025 tarihinde gözaltına alınmıştır.

Ümit Özdağ, Ankara'da 20 Ocak 2025 tarihinde gözaltına alındı.

Nezaret kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir: 1. Hukuk Terimi: Nezaret, gözaltı veya kolluk tarafından belirli bir süre alıkonulma anlamına gelen bir hukuk terimidir. 2. Genel Anlamda: Nezaret, bir kişi, yer veya sürecin gözlem veya kontrol altında tutulması anlamına gelir. 3. Diğer Anlamlar: Nezaret ayrıca bakanlık, denetim ve gözetim gibi anlamlarda da kullanılır.

Gözaltına alınan kişi, savcıya çıkarılmazsa, gözaltı süresi dolduktan sonra serbest bırakılır. Gözaltı süresi, yakalama anından itibaren en fazla 24 saattir ve bu süre içinde savcı kararı ile kişi savcılığa çıkarılmak zorundadır.

Demir Yumruk Operasyonu'nda gözaltına alınanlar arasında şunlar bulunmaktadır: 1. Erol Evcil (gerçek adı Erol Eşrefoğlu) ve diğer 3 suç örgütü elebaşı. 2. Hulusi Belgü, Murat Yeşilbaş ve Mehmet Akif Çetin (daha önce serbest bırakıldıktan sonra yeniden gözaltına alınıp tutuklandılar). 3. Operasyon kapsamında toplam 280 şüpheli gözaltına alındı.

Yakalama, gözaltına alma ve ifade alma kavramları, ceza muhakemesi sürecinde önemli yer tutan hukuki işlemlerdir. 1. Yakalama: Kamu güvenliğine, kamu düzenine veya kişinin vücut veya hayatına yönelik bir tehlikenin giderilmesi için, suç işlediği yönünde kuvvetli iz, eser, emare ve delil bulunan kişinin özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanarak denetim altına alınmasıdır. 2. Gözaltına Alma: Yakalanan kişinin, hakkındaki işlemlerin tamamlanması amacıyla, yetkili hâkim önüne çıkarılmasına veya serbest bırakılmasına kadar kanunî süre içinde özgürlüğünün kısıtlanıp alıkonulmasıdır. 3. İfade Alma: Şüphelinin, kolluk görevlileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenmesidir.

Petkim operasyonunda gözaltına alınanlar arasında şunlar bulunmaktadır: 1. 13 kişi: İzmir merkezli operasyonda, PETKİM'de çalışan ve daha önce işten çıkarılanların da aralarında olduğu 13 kişi gözaltına alındı. 2. 22 kişi: 2021 yılında yapılan bir başka operasyonda, mühendis, teknisyen ve teknikerlerin de olduğu 22 PETKİM çalışanı gözaltına alındı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 19 Mart 2025 tarihinde "yolsuzluk" ve "terör" suçlamalarıyla gözaltına alındı. Gözaltı kararının nedenleri arasında, İBB'nin medya kuruluşu Medya A.Ş.'deki ihale süreçlerinde meydana gelen usulsüzlükler ve CHP ile PKK arasında olduğu iddia edilen "Kent Uzlaşısı" yer almaktadır.

CMK Madde 91'e göre gözaltına alma kararı, bir kişinin suç şüphesi altında yakalanması ve soruşturma sürecinin yürütülmesi için gerekli olması halinde, Cumhuriyet Savcısı tarafından verilen bir karardır. Bu kararın verilebilmesi için üç koşulun bir arada bulunması gereklidir: 1. Gözaltına alma tedbirinin soruşturma yönünden zorunlu olması. 2. Şüphelinin bir suçu işlediği şüphesini gösteren somut delillerin varlığı. 3. Yasal bir engelin bulunmaması. Gözaltına alınan kişi, en yakın hakim veya mahkemeye gönderilmeli ve bu süreç boyunca belirli haklara sahip olmalıdır.