DünyaMirası

İshak Paşa Sarayı, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır. Bu listeye dahil edilmesi, sarayın taş oymacılığı ve bezemelerinin İran, Anadolu Selçuklu Devleti, Gürcistan ve Kafkasya gibi çeşitli kültürlerin izlerini taşıması nedeniyle önerilmektedir.

Dünyanın en önemli kültür yapıtlarından biri olarak kabul edilen yapı, farklı görüşlere göre değişiklik gösterebilir. Ancak, bazı yapılar dünya mirası olarak kabul edilmiş ve büyük ilgi görmektedir: Tac Mahal, Hindistan. Büyük Çin Seddi, Çin. Machu Picchu, Peru. Eiffel Kulesi, Fransa. Kolezyum, İtalya.

Evet, Göreme Milli Parkı ve Kapadokya karma (doğal ve kültürel) miras olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır. 1985 yılında listeye dahil edilen bu alan, i, iii, v ve vii kriterlerini karşılamaktadır. Göreme Milli Parkı ve Kapadokya'nın yer aldığı UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki diğer alanlar şunlardır: Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri; Karain Güvercinlikleri; Karlık Kilisesi; Yeşilöz Theodoro Kilisesi; Soğanlı Arkeolojik Alanı.

UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almak için bir varlığın aşağıdaki kriterlerden en az birini karşılaması gerekmektedir: İnsanoğlunun yaratıcı dehasını gösteren bir başyapıt olması. Şehir planlaması veya peyzaj düzenlemesi, anıtsal sanatlar, mimari veya teknoloji alanlarındaki gelişmeler üzerinde, dünyanın belli bir kültür alanı veya zaman dilimi içerisinde, kayda değer bir insani değer etkileşimi sergilemesi. Yaşayan veya yok olmuş bir medeniyete ya da bir kültürel geleneğe ait eşsiz veya üstün bir tanıklık teşkil etmesi. İnsanlık tarihinin belli dönemi veya dönemlerini gösteren, üstün bir bina çeşidi, mimari veya teknolojik bütün veya tabiat örneği olması. Geleneksel insan yerleşiminin, bir kültür veya kültürlere has kara veya deniz kullanımına veya özellikle de geri döndürülemez değişimlerin etkisi altında savunmasız hale gelen doğayla insan etkileşimine üstün bir örnek olması. Üstün evrensel değere sahip yaşayan gelenekler veya etkinliklerle, fikirler veya inançlarla, sanatsal veya edebi çalışmalarla doğrudan veya somut bir biçimde bağlantılı olması. Üstün doğal bir fenomene veya istisnai bir doğal güzelliğe ve estetik öneme sahip alanları içermesi. İlk yaşam kaydı, yer şekillerinin oluşumunda devam eden önemli jeolojik süreçler veya önemli jeomorfik veya fizyografik özellikler dahil dünya tarihinin önemli aşamalarını temsil eden istisnai örnekler olması. Karada, tatlı suda, kıyısal ve denizsel ekosistemlerin ve bitki ve hayvan topluluklarının evrim ve gelişimindeki devam eden önemli ekolojik ve biyolojik süreçleri temsil eden istisnai örnekler olması. Bilim veya koruma açısından istisnai evrensel değere sahip tehdit altındaki türleri ihtiva edenler dahil biyolojik çeşitliliğin yerinde korunması için en önemli ve dikkat çeken doğal habitatları içermesi. Ayrıca, miras alanının özgünlüğünün ve bütünlüğünün devam ediyor olması ve yönetim planına sahip olması gerekmektedir.

Hem doğal hem kültürel miraslar arasında UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan şu örnekler verilebilir: Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir). Pamukkale-Hierapolis (Denizli). Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde de hem doğal hem kültürel miraslar bulunmaktadır, örneğin: Güllük Dağı-Termessos Milli Parkı (Antalya). Kekova (Antalya). UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki diğer kültürel ve doğal miras örnekleri için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün resmi web sitesi ziyaret edilebilir.

Büyük Kanyon'un somut miras olarak kabul edilmesinin nedeni, doğal ve tarihi özelliklerinin dünya çapında önemli olmasıdır. Büyük Kanyon'un somut miras olarak kabul edilmesinin bazı sebepleri: Jeolojik Katmanlar: Kanyonun duvarlarında yer alan renkli tabakalar, milyonlarca yıl süren doğal süreçlerle oluşmuştur ve Dünya'nın iki milyar yıllık tarihini yansıtır. Biyoçeşitlilik: 1500'den fazla yerli bitki türü, 355 kuş türü, 89 memeli türü, 47 sürüngen türü, 9 amfibi türü ve 17 balık türüne ev sahipliği yapar. Koruma Statüsü: 1919 yılında ulusal park ilan edilmiştir ve UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alır. Turistik Önem: Ziyaretçiler, kanyonun kenarlarında yürüyüş yapabilir, panoramik manzaraların keyfini çıkarabilir, doğa yürüyüşleri yapabilir, bisiklete binebilir ve rafting yapabilir.

Dünya Mirası amblemini kullanma yetkisi, UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'ne taraf olan ülkelere aittir. Amblemin kullanımına dair izin verme yetkisi ise UNESCO Dünya Mirası Merkezi Müdürlüğü'ne aittir. Amblemin kullanılabileceği durumlar: Tanıtım amaçlı geçici malzemeler: Broşür, davetiye, reklam panosu görselleri, afiş gibi malzemelerde UNESCO ve Dünya Mirası logoları yan yana kullanılabilir. Tanıtım amaçlı kalıcı malzemeler: Kitap, dergi, hediyelik eşya, tabela, bilgilendirme levhası, internet sitesi, antetli kağıt gibi malzemelerde sadece Dünya Mirası logosu kullanılır. Ticari kullanımlar ancak belirli koşullar altında ve Dünya Mirası Fonu'na gelir payı ayrılması şartıyla mümkündür.

Evet, Hierapolis Antik Kenti bir tarihi eserdir. Hierapolis, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde hem kültürel hem de doğal miras olarak yer alan önemli bir antik kenttir. Kentin bazı tarihi eserleri şunlardır: Nekropol; Domitiyan yolu ve kapısı; Oktokonus tapınağı; Tiyatro; Frontinus caddesi ve kapısı; Agora; Gymnasium; Tritonlu Çeşme Binası; Apollon Kutsal Alanı; Su kanalları ve nymphaeumlar.

Ahşap mimarinin en güzel örneğinin ne olduğu konusunda kesin bir görüş yoktur. Ancak, ahşap mimarinin güzel örnekleri arasında şunlar sayılabilir: Anadolu'nun ahşap camileri. Modern ahşap yapılar. Masif ahşap yapılar.

Dünyanın en güzel şatosu olarak kabul edilen yapı, kişisel tercihlere göre değişebilir. Ancak, dünyanın en güzel şatolarından bazıları şunlardır: Château de Chambord, Fransa. Neuschwanstein Şatosu, Almanya. Edinburgh Şatosu, İskoçya.

En güzel miras farklı şekillerde tanımlanabilir: Manevi miras: Kişinin çocuklarına bıraktığı İslam karakter ve şahsiyeti, iman ve ahlak gibi değerler bâtınî miras olarak adlandırılır. Şerefli ve onurlu yaşam: Çekilen çileler, çabalar ve uğraşlar sonucunda geriye kalan şerefli ve onurlu bir yaşam sürmek, en güzel miraslardan biri olarak görülebilir. Ayrıca, dünya mirası olarak kabul edilen yerler de "en güzel miras" olarak değerlendirilebilir. Örneğin, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan yerler bu kategoriye girer.

UNESCO Dünya Mirası Listesi'nin önemi şu noktalarda toplanabilir: Koruma ve Sürdürülebilirlik: Liste, tarihi ve kültürel açıdan önemli yerlerin korunmasını sağlar ve gelecek nesillere aktarılmasını garanti eder. Uluslararası Tanınırlık: Listeye girmek, yapıya veya alana uluslararası bir tanınırlık kazandırır ve bu yerlerin küresel kültürel sorumluluk kapsamında korunmasını gerektirir. Turizm ve Ekonomik Katkı: Bu yerler, turistler için cazibe merkezi haline gelir ve bu durum, bölgenin ekonomik gelişimine katkı sağlar. Bilimsel ve Kültürel Araştırma: Listeye giren yapılar, daha detaylı araştırma ve çalışmaların yapılmasına olanak tanır, bu da dönemin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olur.

Göbeklitepe, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne 1 Temmuz 2018 tarihinde dahil edilmiştir. Bölge ilk kez 1963 yılında fark edilmiş, 2005 yılında 1. derece sit alanı ilan edilmiş ve 2011 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne girmiştir.

unesco.org.tr adresinde yapılabilecek bazı faaliyetler: UNESCO Türkiye Millî Komisyonu'nun çalışmalarını incelemek: UNESCO'nun Türkiye'deki faaliyetleri, öncelikleri, ihtisas komiteleri ve programları hakkında bilgi alınabilir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ni keşfetmek: Türkiye'den 21 varlığın yer aldığı bu liste, insanlığın ortak mirasını koruma amacını taşır. Anma ve kutlama yıl dönümlerini takip etmek: UNESCO tarafından ilan edilen özel günler ve haftalar hakkında bilgi edinilebilir. Staj ve burs programlarına başvurmak: Web sitesinde staj ve burs imkanları hakkında güncel bilgiler bulunmaktadır. İletişim bilgilerine ulaşmak: UNESCO Türkiye Millî Komisyonu'nun iletişim detayları mevcuttur.

Dünyanın en eski ve en güzel yapıtı olarak kabul edilebilecek bir yapı bulunmamaktadır. Ancak, dünyanın en eski yapılarından bazıları şunlardır: Göbeklitepe (Türkiye). Zoser Piramidi (Mısır). Barnenez (Fransa). Dünyanın en güzel yapıtı olarak kabul edilebilecek bir yapı için güzellik kavramı öznel olduğundan, bu konuda kesin bir yanıt vermek mümkün değildir.

Chambord Sarayı'nın önemli olmasının bazı nedenleri: Mimari Önemi: Chambord Sarayı, Rönesans mimarisinin en ünlü örneklerinden biridir. Tarihi Önemi: 16. yüzyılda Fransa Kralı I. François tarafından av köşkü olarak inşa ettirilmiştir. Büyüklüğü ve Benzersizliği: 426 odası, 365 zarif bacası ve 77 merdiveni ile dikkat çeker. Kültürel Miras: 1981 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır. Turistik Değer: Paris'ten sonra en çok ziyaret edilen turistik noktalardan biridir.

İshak Paşa Sarayı, tescilli çünkü 2000 yılından beri UNESCO'nun Dünya Mirası Geçici Listesi'nde bulunmaktadır. Bunun sebebi, sarayın mimari özelliklerinin benzersizliği ve tarihî önemidir. Saray, Osmanlı, İran, Selçuklu ve Anadolu motiflerini harmanlayarak inşa edilmiştir.

Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınan varlıkları, kültürel ve doğal değerlerin evrensel önemi nedeniyle listeye dahil edilmiştir. Kültürel miraslar, genellikle şu gerekçelerle listeye alınmıştır: Mimari ve tarihi önem: Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Hattuşa (Boğazköy) - Hitit Başkenti, Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi gibi yapılar, mimari ve tarihi değerleri açısından listeye girmiştir. Kültürel etki: Troya Antik Kenti, Çatalhöyük Neolitik Kenti gibi yerler, kültürel etkileri ve çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmış olmaları nedeniyle listeye alınmıştır. Sanatsal değer: Göbekli Tepe, Arslantepe Höyüğü gibi alanlar, sanatsal ve arkeolojik önemleri sayesinde listeye dahil edilmiştir. Doğal miraslar ise jeolojik oluşumları ve doğal güzellikleri nedeniyle koruma altına alınmıştır. Her alan, UNESCO'nun belirlediği on kriterden en az birini karşılamak zorundadır; bu kriterler kültürel ve doğal miraslar için ayrı kategorilerde toplanmıştır.

Türkiye'ye ait 10 kültürel miras: 1. Göbeklitepe, Şanlıurfa. 2. Efes Antik Kenti, İzmir. 3. Çatalhöyük Neolitik Kenti, Konya. 4. Nemrut Dağı, Adıyaman. 5. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Sivas. 6. Pamukkale ve Hierapolis Milli Parkı, Denizli. 7. Hattuşa ve Hitit Başkenti, Çorum. 8. Selimiye Camii ve Külliyesi, Edirne. 9. Truva Antik Kenti, Çanakkale. 10. Kapadokya ve Göreme Milli Parkı, Nevşehir. Bu eserler, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır.

Göbeklitepe, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne 2018 yılında girmiştir. 24 Haziran - 4 Temmuz 2018 tarihleri arasında Bahreyn’in başkenti Manama’da gerçekleştirilen 42. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda, Göbeklitepe arkeolojik alanı UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmiştir.