DevreElemanları

Ölçü hücresi, elektrik sistemlerinde orta gerilimin varlığını ve yokluğunu, fazlar arasındaki dengesizliği, sistemin çektiği akımı ve frekansı ölçmek için kullanılan bir hücredir. Bu hücre, ana devre (ayırıcı ve yük ayırıcısı, akım ve gerilim transformatörleri) ile yardımcı devre elemanlarını (röleler, sayaçlar, akım-gerilim göstergeleri ve kumanda butonları) tek bir yapıda barındırır.

K10 kondansatör, elektrik devrelerinde çeşitli işlevler üstlenir: 1. Enerji Depolama: Elektrik enerjisini depolar ve gerektiğinde devreye geri verir. 2. Filtreleme: AC sinyallerini filtreleyerek DC akımı geçirir, ses ve görüntü sinyallerinin temizlenmesine yardımcı olur. 3. Dalgalanmayı Azaltma: Güç kaynağı devrelerinde dalgalı akım (AC) ile beslenen doğrultucu tarafından üretilen DC voltajındaki dalgalanmaları azaltır. 4. Frekans Ayarı: Radyo ve televizyon gibi cihazlarda belirli frekans sinyallerini seçmek veya filtrelemek için kullanılır. 5. Güç Faktörü Düzeltme: Sanayi tesislerinde reaktif gücü dengelemek ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla kullanılır.

Açtırma bobinli TMŞ, açtırma bobini ile donatılmış termik manyetik şalter (TMŞ) anlamına gelir. Açtırma bobini, elektrik devrelerini açma veya kapama işlevini gerçekleştiren bir elemandır. Dolayısıyla, açtırma bobini takılı TMŞ, hem elektrik devrelerini kontrol eder hem de güvenlik sağlar.

47 mikrofarad (µF) kondansatör, elektrik enerjisini kısa süreli depolamak için kullanılır. Bu tür kondansatörler, çeşitli elektronik devrelerde şu amaçlarla kullanılır: Güç kaynağı devrelerinde filtreleme. Rezonans devrelerinde istenilen frekansı üretme. Elektrik kesintilerinde cihazların bir süre daha çalışmasını sağlama (örneğin, elektronik saatlerde zaman sayımını durdurmak için). Sinyal işleme ve frekans filtreleme.

Diyotun doğru ve ters polarma sembolleri şu şekildedir: 1. Doğru Polarma: Gerilim kaynağının pozitif (+) kutbu diyodun anoduna (P bölgesi), negatif (-) kutbu ise diyodun katoduna (N bölgesi) bağlanır. Sembolü, akım geçiş yönünü gösteren bir ok şeklindedir. 2. Ters Polarma: Gerilim kaynağının negatif (-) ucu diyodun anoduna, pozitif (+) ucu ise katoduna bağlanır.

2 turlu potansiyometre, birden fazla döner tura sahip olan hassas ayarlamalara imkan veren bir potansiyometre türüdür. Bu tür potansiyometreler, 360° derece dönebilir ve daha hassas uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

Kontaktörün açık ucu, normalde açık (NO) kontaklardır.

Arduino'da anahtar yerine buton kullanılabilir.

Elektrik anahtarı (switch), elektrik devrelerindeki akımı kesmeye veya akımın bir iletkenden başka bir iletkene yön değiştirmesini sağlamaya yarayan devre elemanıdır. Switchlerin çalışma prensibi, devreyi açarak veya kapatarak elektrik akışını kontrol etmeye dayanır. Kullanım alanlarına göre farklı switch türleri bulunur, bunlar arasında: - Mekanik switchler: Basit devre açma/kapama uygulamaları için kullanılır. - Elektronik switchler: Transistör ve entegre devre tabanlı kontrol sağlar. - Ağ switchleri: Veri paketlerini ağ üzerinde yönlendirir.

Fen Bilimleri MEB Yayınları Sayfa 110'da aşağıdaki konular yer almaktadır: 1. Gök Taşları ve Hava Direnci: Gök taşlarının Dünya'ya düşerken alev almasının sebebi, atmosferdeki gazların gök taşlarına uyguladığı hava direncidir. 2. Yağmur Damlaları ve Hava Direnci: Yağmur damlalarının yeryüzüne hızlanarak düşmesi durumunda zarar vereceği, hava direncinin bunu engellediği açıklanmıştır. 3. Balıkların Yüzey Özellikleri: Balık ve diğer suda yaşayan canlıların yüzeylerinin kaygan ve pürüzsüz olmasının, su direncinden daha az etkilenmelerini sağladığı belirtilmiştir. 4. Paraşütlerin Yere Düşme Süreleri: Özdeş kutuları taşıyan paraşütlerin yere düşme sürelerinin sıralaması (M, L, K) verilmiştir. 5. Elektrik Devre Elemanları: Devre elemanlarının sembollerle gösterilmesinin, günlük yaşamda her dilde kolayca anlaşılmasını sağladığı açıklanmıştır.

Tristör çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Akımı Tek Yönlü İletenler: - SCR (Silicon Controlled Rectifier): En yaygın tristör türüdür, güç kontrol uygulamalarında kullanılır. - GTO (Gate Turn-Off Thyristor): Kapı sinyali ile hem açılıp hem de kapatılabilir, yüksek güç uygulamalarında çok yönlüdür. - SUS (Silikon Tek Yönlü Anahtar): Ters yönde iletim için ters-paralel bağlı bir diyot ile kullanılır. 2. Akımı Çift Yönlü İletenler: - TRIAC (Triode for Alternating Current): AC güç kontrol uygulamalarında kullanılır ve iki yönlü akım geçişine izin verir. - DIAC (Diode for Alternating Current): Genellikle TRIAC’larla birlikte kullanılır ve tetikleme diyodu olarak işlev görür. - MCT (MOS Controlled Thyristor): MOSFET ve SCR özelliklerini birleştirir, düşük güç tüketimi ve hızlı anahtarlama yeteneği sağlar. 3. Diğer Tristör Çeşitleri: - Fototristör: Işığa maruz kaldığında iletim moduna tetiklenir. - BCT (Çift Yönlü Faz Kontrollü Tristör): İki SCR’nin ters-paralel kombinasyonunda bağlanır. - ETO (Emitter Turn-off Thyristor): N & P-MOSFET ve bir SCR’den yapılmış hızlı anahtarlamalı tristördür.

Bobin ve kondansatör elektronik devrelerde farklı işlevler üstlenir: Bobin (indüktör), iletken bir telin sarılmasıyla oluşan bir devre elemanıdır ve elektrik enerjisini manyetik alan biçiminde depolar. Temel kullanım alanları: - Güç kaynaklarında voltaj dalgalanmalarını düzenlemek ve sabit bir enerji akışı sağlamak. - Elektrik motorlarında verimli çalışmayı sağlamak için faz kaydırma işlemi yapmak. - Amplifikatörlerde ve tıbbi cihazlarda manyetik alan oluşturmak. Kondansatör ise iki iletken plaka arasına yerleştirilmiş yalıtkan bir malzeme sayesinde elektrik yükünü geçici olarak depolar. Başlıca kullanım amaçları: - Enerji depolama ve gerektiğinde bu enerjiyi devreye geri verme. - Sinyal filtreleme ve istenmeyen gürültüyü azaltma. - Voltaj düzenleme ve elektronik cihazların kararlı çalışmasını sağlama.

470 µF ve 1000 µF — mikrofarad (µF) cinsinden ifade edilen iki farklı kapasitans değeridir. 1 µF, faradın milyonda birine eşittir (1 µF = 10⁻⁶ F).

S8550 transistörünün yerine kullanılabilecek bazı eşdeğer transistörler şunlardır: 2SB564A ve KSB564A; MPS3702, MPS6535 ve MPS6651; BC557 ve BC557B; BC327; MPSA18. Ayrıca, S8050 transistörü, S8550'nin tamamlayıcı NPN transistörü olarak kullanılabilir.

Transistörde "B" ve "C" ayakları, transistörün üç kutbundan ikisini ifade eder. - "B" (Beyz), transistörün çalışmasını etkileyen bölgedir. - "C" (Kollektör), akım taşıyıcıların toplandığı bölgedir.

Kombinasyon kutusu, elektrik tesisatlarında çeşitli elektrik devre elemanlarını bir araya getiren ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlayan bir kutudur. İşe yarar yönleri: - Güvenli bağlantı sağlar: Elektrik kazalarını ve arızalarını önlemek için kritik öneme sahiptir. - Devre elemanlarını korur: Sigorta, şalter ve röle gibi elemanları dış etkenlerden korur. - Kolay bakım ve onarım imkanı sunar: Tüm elemanlar bir arada olduğundan işlemler daha hızlı ve kolay yapılabilir. - Enerji dağıtımını kolaylaştırır: Farklı devrelerin yönetimi için merkezi bir kontrol noktası sağlar. - Elektrik tesisatının düzenini sağlar: Kabloların ve elemanların düzenli bir şekilde yerleştirilmesini sağlar.

Potansiyometrenin uzun kolu, cihaz üzerindeki ayar kolu veya şaft olarak adlandırılır ve potansiyometrenin direncini ayarlamak için kullanılır.

3 fazlı TMŞ, üç fazlı termik manyetik şalter anlamına gelir ve yüksek akım ve kısa devre durumlarında koruma sağlayan bir devre elemanıdır. Özellikleri: - Koruma Esasları: Termik ve manyetik koruma olmak üzere iki çeşit koruma sağlar. - Yapısı: Sabit kontak, gövde ve kapak, hareketli kontak gibi ana parçalardan oluşur. - Kullanım Alanları: Kontrol merkezleri, dağıtım şirketleri, endüstriyel tesisler gibi yerlerde kullanılır. Seçim Kriterleri: - Nominal akım, çalışma gerilimi, kutup sayısı, kısa devre kesme kapasiteleri gibi faktörler dikkate alınarak seçilmelidir.

Bipolar kondansatörler, elektrik devrelerinde çeşitli işlevler üstlenir: 1. Enerji Depolama: Elektrik enerjisini depolar ve gerektiğinde devreye geri verir. 2. Filtreleme: AC sinyalleri filtreleyerek DC akımı geçirir, bu sayede ses ve görüntü sinyallerinin temizlenmesini sağlar. 3. Dalgalanmayı Azaltma: Güç kaynağı devrelerinde dalgalı akım (AC) ile beslenen doğrultucu tarafından üretilen DC voltajındaki dalgalanmaları azaltır. 4. Frekans Ayarı: Radyo ve televizyon gibi cihazlarda belirli frekans sinyallerini seçmek veya filtrelemek için kullanılır. 5. Güç Faktörü Düzeltme: Sanayi tesislerinde reaktif gücü dengelemek ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla kullanılır.

Bobinde uçlu tel, elektriksel bağlantıları sağlamak ve bobinin devre elemanı olarak işlev görmesini mümkün kılmak için kullanılır.