Kolbastının kim tarafından bulunduğuyla ilgili kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, kolbastının ortaya çıkışıyla ilgili iki farklı anlatı vardır:
- Ağalar ve gözcüler: Bir anlatıya göre, 1930'lu yıllarda Trabzon'daki mağaralarda eğlenen ağalar, kolluk kuvvetlerinin baskınlarına karşı kapıya gözcüler yerleştirirdi 134. Gözcüler, baskın haberini verdiğinde içerdekiler seslerini kısarak "Geldiler, bastılar, vurdular" derdi 134. Kolluk kuvvetlerinin yaptığı baskınlar nedeniyle oyuna "kolbastı" denildiği iddia edilmektedir 134.
- Balıkçılar ve türküler: Diğer bir anlatıya göre, Farozlu balıkçıların bereketli avlardan sonra düzenledikleri eğlencelerde "hoptek" adıyla oynanan bir oyun vardı 134. Bu oyun, 1970'lerde Erkan Ocaklı'nın okuduğu "Kolbastı" türküsünden sonra popüler olmuştur 134.
Kolbastının kökeni ve kim tarafından bulunduğuyla ilgili bilgiler, farklı yorumlara dayanmaktadır.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: