Vatan yahut Silistre özeti şu şekildedir: Konusu: Kırım Savaşı sırasında gönüllü olarak Silistre'ye giden İslam Bey ile ona âşık olan Zekiye'nin hikâyesi anlatılır. Olaylar: 1. İslam Bey, Zekiye ile vedalaşır ve cepheye gider. 2. Zekiye, erkek kıyafeti giyip gönüllüler takımına katılır ve Silistre'ye kadar gider. 3. Silistre'de çatışmalar şiddetlenir ve İslam Bey yaralanır. 4. Zekiye, kendisini Âdem olarak tanıtarak İslam Bey'e bakar. 5. Yaralı İslam Bey, Abdullah Çavuş ve Zekiye ile birlikte düşman cephanesini ateşlemek üzere yola çıkar. 6. Döndüklerinde düşmanın kuşatmayı kaldırıp çekildiğini fark ederler. 7. Kumandan Sıtkı Bey'in, Zekiye'nin öz babası olduğu ortaya çıkar. 8. Eserin sonunda savaş kazanılır ve İslam Bey ile Zekiye'nin düğünleri yapılır. Amaç: Eser, vatan uğruna yapılmayacak şey olmadığını vurgulamayı amaçlar.