Osmanlı askeri ve ekonomik dönüşümü, Avrupa'daki değişimler ve gelişmeler doğrultusunda Osmanlı Devleti'nde yaşanan yapısal değişiklikleri ifade eder. Askeri dönüşüm: - Avrupa'da feodal sistemin çökmesiyle birlikte Osmanlı, şövalye yerine ücretli, mızraklı piyade kullanmaya başlamıştır. - Ateşli silahların etkin kullanılmaya başlanmasıyla mızrak terk edilmiş, "kontra-marş" adı verilen teknikle ateş gücü artırılmıştır. - 1593-1606 Avusturya savaşlarında Osmanlı, yeniçerilerin sayısını artırarak ve ateşli silah kullanabilen yeni atlı birlikler oluşturarak askeri dengeyi sağlamaya çalışmıştır. Ekonomik dönüşüm: - Coğrafi keşifler sonucu Avrupa'ya akan değerli madenler, Osmanlı ekonomisini etkilemiş, akçenin değeri düşmüş ve enflasyon yaşanmıştır. - Osmanlı, tımar sistemini bozarak iltizam sistemini yaygınlaştırmış ve miri arazileri mülk ve vakıf statüsüne geçirmiştir. - Kapitülasyonlar, sürekli hale getirilerek Osmanlı ekonomisinin Avrupa'ya bağımlı hale gelmesine neden olmuştur.