Nasrettin Hoca ile ilgili yapılan bazı araştırmalar şunlardır: Pertev Naili Boratav'ın Araştırması: Boratav, halk geleneğindeki önkabul nedeniyle Nasrettin Hoca kişiliğinin soylu ve aydın bir kişilik temeline oturtulduğunu belirtmiştir. Çağdaş Araştırmacılar: Nasrettin Hoca'nın sağduyulu, sözünü sakınmayan ve kötülükle mücadele eden bir kişi olarak yansıtıldığını ifade etmişlerdir. Edmond'un Görüşü: Nasrettin Hoca'nın yaşamış olabileceği yönünde bir kanaat ortaya koymuştur. Dursun Yıldırım: Nasrettin Hoca'nın yaşadığından şüphe etmek için bir sebep olmadığını belirtmiştir. Fuat Köprülü: Nasrettin Hoca’nın tarihi kişiliğiyle ilgili araştırmalara öncülük etmiştir. Ayrıca, Nasrettin Hoca fıkralarının eğitim ve öğretimde kullanıldığı, içerdiği mesajların ve mitolojik unsurların birçok ülkede incelendiği de bilinmektedir.