Ahmet Ümit'in Elveda Güzel Vatanım kitabı, 1906-1926 yılları arasında İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni ve bu dönemde yaşanan olayları konu alır. Roman, Şehsuvar Sami adlı eski bir İttihat ve Terakki fedaisinin, 1926 yılında İzmir Suikasti’nden sonra öldürüleceği korkusu ile sığındığı Pera Palas’tan, gençlik aşkı Ester'e yazdığı mektuplarla, Meşrutiyet'in ilanından işgal sürecine kadar örgütte yaşananları anlatmasını içerir. Kitapta ele alınan bazı olaylar şunlardır: II. Abdülhamit’in istibdat yönetimi; II. Meşrutiyet’in ilanı; Trablusgarp ve Balkan savaşları; İttihat ve Terakki’nin iktidar mücadelesi; Enver Paşa’nın makam sevdası ve Talat Bey ile arasındaki güç kavgası; Cemiyet’in muhalif gördüğü her unsuru kontrol altına alması ve alamadıklarının yaşamına son vermesi. Ayrıca, dönemin Osmanlı coğrafyasının Selanik, Beşiktaş, Beyazıt, Sultanahmet, Pera gibi yaşam alanlarına dair betimlemeler de bulunur.