Diş kirası geleneği, Osmanlı Devleti döneminde ortaya çıkmıştır 13.
Bu geleneğin kökeni, vezirlerin zenginlik ve cömertliklerini göstermek amacıyla düzenledikleri ziyafetlere dayanır 1. Bazı kaynaklarda, Fatih Sultan Mehmed'in vezîriâzamı Mahmud Paşa'nın, pilavın içine altın paralar koydurduğu ve bu paraları yemek sırasında bulanlara verdiği belirtilmektedir 13.
Daha sonra diş kirası âdeti, yarı resmî bir nitelik kazanmış ve çeşitli rütbeden memurlar, amirlerinin verdiği yemeğe katılmayı bir vazife saymışlardır 13.
"Diş kirası" deyimi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Eskiden kullanılan bir deyim: Sarayda veya zengin konaklarında iftardan sonra konuklara verilen armağan veya para. 2. Genel anlam: Bir kimsenin harcadığı emek dışında fazladan sağladığı çıkar.
Diş kirası, Osmanlı döneminde varlıklı insanlar tarafından iftar sofralarına davet edilen misafirlere verilen hediye veya para anlamına gelir. Bu nedenle, diş kirasını ev sahibi verir.
{"k3kj0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fkultur-ve-sanat%2Fq%2Fdis-kirasinin-kokeni-nedir-236654424%3Flr%3D213%26ncrnd%3D91208","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"6065444251757374876","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1757374889057599-137510089824790578-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-150-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"k3kj1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"culture-and-art","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"k3kj2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Diş kirası** geleneği, **Osmanlı Devleti** döneminde ortaya çıkmıştır [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi)[```3```](https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html).\n\nBu geleneğin kökeni, **vezirlerin zenginlik ve cömertliklerini göstermek amacıyla** düzenledikleri ziyafetlere dayanır [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi). Bazı kaynaklarda, Fatih Sultan Mehmed'in vezîriâzamı Mahmud Paşa'nın, pilavın içine altın paralar koydurduğu ve bu paraları yemek sırasında bulanlara verdiği belirtilmektedir [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi)[```3```](https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html).\n\nDaha sonra diş kirası âdeti, yarı resmî bir nitelik kazanmış ve çeşitli rütbeden memurlar, amirlerinin verdiği yemeğe katılmayı bir vazife saymışlardır [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi)[```3```](https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi","title":"DİŞ KİRASI - TDV İslâm Ansiklopedisi","shownUrl":"https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://www.ensonhaber.com/yasam/osmanlida-bir-ramazan-gelenegi-dis-kirasi-nedir","title":"Osmanlı'da Bir Ramazan Geleneği: Diş Kirası Nedir?","shownUrl":"https://www.ensonhaber.com/yasam/osmanlida-bir-ramazan-gelenegi-dis-kirasi-nedir","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html","title":"Diş Kirası Geleneği | İslam ve İhsan","shownUrl":"https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://insanvehayat.com/dis-kirasi-nedir/","title":"Diş Kirası Nedir? - İnsan ve Hayat Dergisi","shownUrl":"https://insanvehayat.com/dis-kirasi-nedir/","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://www.diyanethaber.com.tr/dis-kirasi-ne-demektir","title":"Diş Kirası Ne Demektir? Osmanlı'da Diş Kirası... - Diyanet...","shownUrl":"https://www.diyanethaber.com.tr/dis-kirasi-ne-demektir","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Diş kirasının kökeni nedir?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","categoryTitle":"Kültür ve Sanat","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"Tarih"},{"href":"/yacevap/t/osmanli","text":"Osmanlı"},{"href":"/yacevap/t/sosyalhayat","text":"SosyalHayat"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Diş kirası geleneği hangi sosyal sınıfları kapsıyordu?","url":"/search?text=Di%C5%9F+kiras%C4%B1+gelene%C4%9Fi+hangi+sosyal+s%C4%B1n%C4%B1flar%C4%B1+kaps%C4%B1yordu%3F&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Osmanlı Devleti'nde ziyafet kültürü nasıldı?","url":"/search?text=Osmanl%C4%B1+Devleti%27nde+ziyafet+k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Osmanlı'da zenginlik göstergeleri nelerdi?","url":"/search?text=Osmanl%C4%B1%27da+zenginlik+g%C3%B6stergeleri&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Di%C5%9F+kiras%C4%B1n%C4%B1n+k%C3%B6keni+nedir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"6065444251757374876","reqid":"1757374889057599-137510089824790578-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-150-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1757374889057599-137510089824790578-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-150-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"k3kj3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dersimiz.com/deyimler_sozlugu.php%3fislem=bilgigoster&id=2396?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wiktionary.org/wiki/di%C5%9F_kiras%C4%B1?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ntv.com.tr/ne-demek/dis-kirasi-ne-demek-2677?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/22112544/dis-kirasi-ne-demek?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.bilgenc.com/dis-kirasi-deyiminin-hikayesi/?size=16&stub=1"],"header":"Diş kirası ne anlama gelir?","teaser":"\"Diş kirası\" deyimi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Eskiden kullanılan bir deyim: Sarayda veya zengin konaklarında iftardan sonra konuklara verilen armağan veya para. 2. Genel anlam: Bir kimsenin harcadığı emek dışında fazladan sağladığı çıkar.","href":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat/q/dis-kirasi-ne-anlama-gelir-2950567169","tags":[{"href":"/yacevap/t/dil","text":"Dil"},{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"Tarih"},{"href":"/yacevap/t/atasozleri","text":"Atasözleri"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wiktionary.org/wiki/di%C5%9F_kiras%C4%B1?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tgrthaber.com/mavikadin/dis-kirasi-nedir-osmanlinin-kalpleri-isitan-ramazan-adeti-zarif-gelenegi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://yemek.com/dis-kirasi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://islamansiklopedisi.org.tr/dis-kirasi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.islamveihsan.com/dis-kirasi-gelenegi.html?size=16&stub=1"],"header":"Diş kirasını kimler verir?","teaser":"Diş kirası, Osmanlı döneminde varlıklı insanlar tarafından iftar sofralarına davet edilen misafirlere verilen hediye veya para anlamına gelir. Bu nedenle, diş kirasını ev sahibi verir.","href":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat/q/dis-kirasini-kimler-verir-3097561305","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"Tarih"},{"href":"/yacevap/t/osmanli","text":"Osmanlı"},{"href":"/yacevap/t/gelenekler","text":"Gelenekler"},{"href":"/yacevap/t/hediye","text":"Hediye"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"k3kj4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"k3kj5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"k3kjw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}