Victor Hugo'nun "Bir İdam Mahkûmunun Son Günü" adlı eseri, ölüm cezasına mahkûm edilmiş bir adamın düşüncelerini anlatarak idam cezasının insanlık dışı yönünü ortaya koymayı amaçlar 123.

Romanda, 19. yüzyıl Fransa'sında bir adam giyotinle idama mahkûm edilir 2. Bicêtre'deki hükümlü, infazını beklerken düşüncelerini, duygularını ve korkularını yazar 2. Yazıları, hapishane hücresinin dışındaki dünyaya karşı ruhsal değişiminin izini sürer 2.

Eserde ayrıca, mahkûmun idam edileceği gün üç yaşındaki kızını son kez görmesi ve kızının onu tanımaması da anlatılır 25.

Hugo, bu romanı yazarken "Place de l'Hotel de Ville"de bir idam gösterisine tanık olmuş ve toplumun bu gösterilere olan ilgisine öfkelenmiştir 2.