"Bir İdam Mahkûmunun Son Günü" romanı, Victor Hugo tarafından 1829 yılında yazılmış ve bir idam mahkûmunun düşüncelerini anlatan kısa bir eserdir 23.

Roman, ölüm cezasının kaldırılması için bir söylev ve sanatsal bir başkaldırı olarak nitelendirilir 1. Anlatım, mahkûmun idam kararından infaz anına kadar yaşadığı psikolojik ve duygusal süreçleri izler 35.

Hugo, bu eserde bürokrasinin ölüm cezası karşısındaki yabancılaşmış ritüellerini ve trajikomik yanlarını gözler önüne serer ve insanın bedensel bütünlüğüne ve onuruna karşı bir uygulama olan idam cezasını eleştirir 14.