Şahbender, diğer adıyla konsolos, yabancı ülkelerde, bağlı bulunduğu hükûmete siyasal ve ticari bilgiler veren, yurttaşlarının haklarını koruyan dış işleri görevlisidir. Ayrıca, Osmanlı Devleti'nde ticari işleri yönetmek ve tüccarlar arasındaki anlaşmazlıkları gidermek gibi görevlere de sahip olan şahbenderler bulunmaktaydı.