Ilımlı ve aşırı çok partili sistem arasındaki temel fark, partiler arasındaki ideolojik ayrılıkların ve kutuplaşmanın derecesidir 13.

Ilımlı çok partili sistemde, partiler arasında ideolojik ayrılıklar daha azdır ve partiler iki ana kutup etrafında kümelenme eğilimindedir 3. Bu tür sistemlerde koalisyon hükümetleri daha stabil olabilir 4. Örnekler arasında Hollanda, İsviçre ve Norveç sayılabilir 1.

Aşırı çok partili sistemde ise çok farklı ve birbiriyle uyuşmayacak kadar geniş bir görüş yelpazesine sahip partiler bulunur 2. Bu tür sistemlerde partiler arasında temel sorunlar üzerinde uzlaşma olanağı çok azdır ve sık sık hükûmet krizleri yaşanabilir 23. İtalya, bu tür bir çok partili sistemin örneği olarak gösterilebilir 3.