• Buradasın

    Hıyaneti vataniye kanunu ile İstiklal Mahkemeleri'nin kurulması arasındaki ilişki nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Hıyaneti Vataniye Kanunu ile İstiklal Mahkemeleri'nin kurulması arasındaki ilişki, bu kanunun uygulanmasındaki aksaklıklar ve mahkemelerin yetersiz kalmasıdır 2.
    Hıyaneti Vataniye Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne yönelik olası direnişleri kırmak amacıyla 29 Nisan 1920'de kabul edilmiştir 12. Ancak, bu kanunu uygulamakla görevli mahkemelerin yargılama sürecinde ağır davranması nedeniyle kanun istenilen sonuçları tam anlamıyla verememiştir 1.
    Bunun üzerine, 18 Eylül 1920'de Bakanlar Kurulu'nun önerisiyle ve Meclisin aynı gün içerisinde aldığı kararla Ankara, Eskişehir, Konya, Isparta, Sivas, Kastamonu, Kayseri vilayetlerinde İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur 1. Bu mahkemeler, Hıyaneti Vataniye Kanunu kapsamında belirtilen suçlarla ilgili davalara bakmak üzere yetkilendirilmiştir 2.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu maddeleri nelerdir?

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun bazı maddeleri: Madde 1: "Makamı muallâ-yı hilâfet ve saltanatı ve memalik-i mahrusâ-i şahaneyi yed-i ecanipten tahlis ve taarruzatı def-i maksadına ma’tuf olarak teşekkül eden Büyük Millet Meclisinin meşruiyetine isyanı mutaızammın kavlen veya fiilen veya tahriren muhalefet veya ifsadatta bulunan kesan, hain-i vatan addolunur". Madde 2: "Bir fiil hıyanet-i vataniyye’de bulunanlar şaiben idam olunur". Madde 3: "Vaiz ve hitabet suretiyle alenen veya ezminc i muhtelifede eşhası muhtc lifeyi sırran ve kavlen hıyaneti vataniye cürmüne tahrik ve teşvik edenlerle işbu tahrik ve teşviki suver ve vesaiti muhtelife ile tahriren ve tersimen irtikâbeyli-yenler muvakkat küreğe konulur". Madde 7: "Hiyaneti vataniye maznunlarının mercii muhakemesi ikarı cürmedi-len mahaldeki bidayet ceza mahkemesidir". Madde 8: "İşbu kanuna tevfikan mahakimden sâdır olac ak mukarrerat katî olup Büyük Millet Meclisince badettâsdik mahallerinde infaz olunur". Bu kanun, 12 Nisan 1991 tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır.

    Hiyanet-İ Vataniye Kanununu kim çıkardı?

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 29 Nisan 1920 tarihinde çıkarılmıştır.

    Tekalifi Milliye emirlerinin yerine getirilebilmesi için komisyonlar ve aynı zamanda yaşanabilecek sorunlar ile ilgili İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur. Buna göre Mustafa Kemal TBMM adına hangi yetkileri kullanmıştır?

    Mustafa Kemal, Tekâlif-i Milliye Emirleri'nin yerine getirilebilmesi için komisyonlar ve İstiklal Mahkemeleri'ni kurarak yürütme ve yargı yetkilerini kullanmıştır. - Yürütme yetkisi: Emirlerin uygulanması ve devletin yönetim gücünün kullanılması. - Yargı yetkisi: İstiklal Mahkemeleri'nin kurulması ve bu mahkemeler aracılığıyla hukuki denetim yapılması.

    Hiyaneti Vataniye Kanununa göre İstiklal Mahkemeleri'nin görevi nedir?

    Hıyanet-i Vataniye Kanununa göre İstiklal Mahkemelerinin görevi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ayaklanma çıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamaktır. Bu mahkemeler, olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi olarak da yargılama yapmaya ve karar vermeye yetkiliydi. İstiklal Mahkemelerinde sanıkların itiraz yani temyiz hakkı bulunmuyordu; kararlar hâkimlerin vicdani kanaatine göre veriliyor ve derhal infaz ediliyordu.

    İstiklal Mahkemeleri ve Firariler Kanunu'nun amacı nedir?

    İstiklal Mahkemeleri ve Firariler Kanunu'nun amaçları şunlardır: 1. İstiklal Mahkemeleri: Olağanüstü şartlar altında, iç huzuru bozmak ve düşmana karşı silahlı mücadeleye engel olan unsurları yargılamak için kurulmuştur. 2. Firariler Kanunu: Düzenli ordunun kurulmasını engellemekte olan asker kaçaklarını durdurmak ve asayişi sağlamak amacıyla çıkarılmıştır.

    İstiklal Mahkemeleri'nin özellikleri nelerdir?

    İstiklal Mahkemeleri'nin bazı özellikleri: Kuruluş Amacı: Asker kaçaklarını önlemek, hükümet karşıtı ayaklanmaları bastırmak, casusları ve bozguncuları yargılamak gibi amaçlarla kurulmuştur. Üyeler: Meclis üyelerinden seçilmiştir. Yetki: Vatana ihanet, casusluk, yolsuzluk, eşkıyalık, isyan gibi suçları yargılama yetkisine sahipti. Kararların Niteliği: Kararlar kesin olup, derhal infaz edilirdi ve temyiz hakkı yoktu. Uygulama Şekli: Sanıklar kendi savunmalarını kendileri yapmak zorundaydı. Çalışma Süresi: İlk dönem 18 Eylül 1920 - 17 Şubat 1921; ikinci dönem 30 Temmuz 1921 - Ekim 1923; üçüncü dönem 1923-1927 yılları arasında çalışmıştır. Sertlik: Uğur Mumcu'ya göre bu mahkemeler, isyancı, bozguncu ve karşı devrimcilerin yargılandığı anti-demokratik "infaz kurulları"ydı. Modern Hukuka Uygunluk: Modern hukuk kurallarınca düzenlenmiş mahkemeler değildi. İstiklal Mahkemeleri, Kurtuluş Savaşı sırasında ve Cumhuriyet döneminde farklı amaçlarla kurulmuştur.

    Ayaklanmalara karşı İstiklal Mahkemeleri neden kuruldu?

    İstiklal Mahkemeleri, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ve sonrasında ayaklanmaları, asker kaçaklarını, casusları ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için kuruldu. Kurtuluş Savaşı sırasında (1920-1922) kurulan İstiklal Mahkemelerinin bazı amaçları: Cephe gerisinde kamu düzenini ve güvenliği sağlamak. Asker kaçaklarını önleyerek orduyu güçlendirmek. Cumhuriyet döneminde (1923-1927) kurulan İstiklal Mahkemelerinin bazı amaçları: Siyasal iktidarın politikalarına karşı gelen ağır eleştirileri bastırmak. Devrimlerin başarıya ulaşması için her türlü muhalefeti susturmak.